https://czasopisma.up.lublin.pl/index.php/ah/issue/feed Annales Horticulturae 2024-04-22T09:44:24+02:00 dr hab. Robert Gruszecki annales.horticulturae@up.lublin.pl Open Journal Systems <p>Annales Horticulturae (do 2016 jako Annales UMCS sec. EEE Horticultura) jest wydawanym od 1993 r. recenzowanym czasopismem naukowym. Są w nim publikowane prace w języku polskim i angielskim, prezentujące wyniki oryginalnych badań naukowych oraz artykuły przeglądowe z zakresu ogrodnictwa, a także prace z dziedzin pokrewnych (biochemia, entomologia, fitopatologia, hodowla, genetyka, fizjologia itp.), zawierające informacje ważne dla ogrodnictwa. Annales Horticulturae to czasopismo drukowane (ISSN 2544-4484), publikowane także online (e-ISSN 2544-8013), <strong>w otwartym dostępie,</strong> zgodnie z deklaracją budapeszteńską, na zasadach licencji <a href="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl"><strong>Creative Commons CC BY-NC-ND 4.0</strong></a> (uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych). <br /><strong>Skrót tytułu:</strong> Ann. Hortic.<br /><strong>Archiwizacja długoterminowa czasopisma</strong>: Biblioteka Narodowa (Polona, Academica).<br />Zgodnie z wykazem czasopism naukowych MEiN z 1 grudnia 2021 r. czasopismu Annales Horticulturae przypisano <strong>20 punktów</strong>.</p> https://czasopisma.up.lublin.pl/index.php/ah/article/view/5233 Wpływ węgla brunatnego na wielkość i jakość plonu maliny odmiany Polana 2023-09-20T10:54:09+02:00 Kamil Buczyński kamil.buczyński@up.lublin.pl Magdalena Kapłan magdalena.kaplan@up.lublin.pl Anna Borkowska anna.iza.borkowska@gmail.com Kamila Kilmek kamila.klimek@up.lublin.pl <p>Malina zwyczajna (Rubus idaeus L.) jest bardzo cenionym i często uprawianym gatunkiem sadowniczym w Polsce. Wymaga żyznej gleby, o bardzo dobrych właściwościach fizykochemicznych. Z powodu zagrożenia pustynnieniem ponad 80% użytków rolnych niezbędne jest dostarczanie do gleby materii organicznej w celu zatrzymania tego procesu i osiągnięcia wysokich plonów w uprawie maliny, a także innych gatunków sadowniczych. Celem pracy była ocena przydatności podłoża CarboMat z węgla brunatnego jako dodatku do gleby macierzystej w uprawie gruntowej maliny odmiany Polana. Badaniami objęto poletko doświadczalne z 82 krzewami, posadzonymi na glebie bez dodatku węgla brunatnego oraz z dodatkiem węgla brunatnego – <br />30% w stosunku do masy gleby macierzystej. Nie stwierdzono istotnego wpływu wzbogacenia gleby węglem brunatnym na istotną poprawę parametrów plonowania i wzrostu maliny odmiany Polana w pierwszym sezonie owocowania po posadzeniu. Istotny wpływ na masę zebranego plonu, ilość owoców i masę pojedynczego owocu niezależnie od kombinacji stwierdzono w przypadku terminu zbioru. Potwierdzono również wpływ węgla brunatnego na właściwości fizykochemiczne gleby.</p> 2024-04-22T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 Kamil Buczyński, Magdalena Kapłan, Anna Borkowska, Kamila Klimek https://czasopisma.up.lublin.pl/index.php/ah/article/view/5289 Octy owocowe – otrzymywanie i właściwości prozdrowotne 2023-11-13T08:51:45+01:00 Robert Gruszecki robert.gruszecki@up.lublin.pl Magdalena Kowalska annales.horticulturae@up.lublin.pl Milena Kaczmarczyk annales.horticulturae@up.lublin.pl Dominika Pietrasik annales.horticulturae@up.lublin.pl Magdalena Walasek-Janusz magdalena.walasek@up.lublin.pl <p class="atekstg9"><span lang="X-NONE">Fermentacja octowa jest jednym z najstarszych, znanych ludzkości, procesów biotechnologicznych, a jej produkt – ocet stosowany jest przez człowieka od około 10 000 lat. Octy owocowe to roztwory wody z kwasem octowym, kwasami organicznymi, barwnikami, solami mineralnymi, estrami, ketonami, aldehydami i innymi związkami. Ponadto są to doskonałe konserwanty, przyprawy, składniki preparatów kosmetycznych, a także wszechstronne środki czyszcząco – dezynfekujące. Wytwarzane są z zastosowaniem różnego typu technik produkcyjnych, co wpływa na ich walory smakowe, konsystencję, kolor, zapach oraz skład chemiczny. Wyróżnia się trzy podstawowe metody otrzymywania octów: metoda orleańska, należąca do najstarszych metod – powierzchniowych, metoda ociekowa generatorowa oraz metoda wgłębna, która jest stosowana w przemyśle. Współcześnie coraz większą popularność zyskują octy produkowane metodami tradycyjnymi, które dodatkowo wzbogacane są różnego rodzaju owocami, ziołami i kwiatami. Do najbardziej znanych octów owocowych należą: ocet balsamiczny, oxymel oraz ocet czterech złodziei. Tak przygotowane octy posiadają większą zawartość cennych związków aktywnych i po zastosowaniu silniejszą aktywność prozdrowotną. </span></p> 2024-04-22T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 Magdalena Walasek-Janusz, Robert Gruszecki, Milena Kaczmarczyk, Magdalena Kowalska, Dominika Pietrasik https://czasopisma.up.lublin.pl/index.php/ah/article/view/5320 Substancje bioaktywne i właściwości lecznicze fasoli zwykłej (Phaseolus vulgaris L.) 2023-12-21T08:14:05+01:00 Renata Nurzyńska-Wierdak renata.nurzynska@up.lublin.pl Rafał Papliński rafal.paplinski@up.lublin.pl <p>Fasola zwykła (<em>Phaseolus vulgaris </em>L.) jest ważnym surowcem dietetycznym ze względu na wysoką zawartość białka, składników mineralnych, błonnika i niektórych witamin. Owocnia fasoli ma w swoim składzie glikoproteiny, aminokwasy, cholinę, trygonelinę, alantoinę, kwasy alifatyczne, kwas traumatynowy oraz polifenole (flawonoidy, kwasy fenolowe, garbniki) i jest surowcem leczniczym. Zaliczana jest do grupy surowców o działaniu moczopędnym, przeciwcukrzycowym, a także przeciwzapalnym, odtruwającym, rozkurczowym, regenerującym nabłonek i bakteriobójczym. Ekstrakty z surowca fasoli charakteryzują się ponadto działaniem przeciwutleniającym, przeciwdrobnoustrojowym i przeciwnowotworowym. Fasola jest bogata w przeciwutleniacze obejmujące różnorodne flawonoidy, takie jak antocyjany, flawonole, proantocyjanidyny, garbniki, glikozydy, a także szerokie spektrum kwasów fenolowych. Zawartość poszczególnych składników bioaktywnych zależy od odmiany, warunków uprawy, technologii suszenia oraz ekstrakcji. Surowiec fasoli znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu m.in. cukrzycy, stanów zapalnych dróg moczowych, kamicy moczowej, chorób reumatycznych, jak również skazy moczanowej, wspomaga leczenie nadciśnienia tętniczego, uśmierza dolegliwości skórne.</p> 2024-04-22T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 Rafał Papliński https://czasopisma.up.lublin.pl/index.php/ah/article/view/5312 Zmiany zawartości wybranych składników mineralnych w liściach borówki wysokiej (Vaccinium corymbosum L.) w okresie wegetacji 2023-12-06T12:38:14+01:00 Dariusz Wach dariusz.wach@up.lublin.pl Marzena Błażewicz-Woźniak marzena.wozniak@up.lublin.pl Szymon Kamiński annales.horticulturae@up.lublin.pl <p>Badania zmian zawartości wybranych składników mineralnych w liściach borówki wysokiej zachodzących podczas wegetacji oraz ocenę odżywienia przeprowadzono w latach 2012–2014 na bardzo kwaśnej glebie mineralnej wytworzonej z piasku słabogliniastego z niewielkim dodatkiem próchnicy (1,25%). Analiza statystyczna uzyskanych wyników wykazała istotne zmiany zawartości wszystkich badanych składników w okresie wegetacji. Zawartość azotu (N), fosforu (P) i potasu (K) w liściach borówki wysokiej zmniejszała się, natomiast magnezu (Mg) i wapnia (Ca) zwiększała. Odmiany borówki wysokiej różniły się istotnie zawartością badanych składników w każdym terminie oznaczeń. W I terminie oceny (metoda holenderska – połowa VI), odpowiadającym II terminowi w doświadczeniu, stwierdzono niskie wartości N, P, Mg i Ca w liściach wszystkich ocenianych odmian. Zanotowano jedynie optymalną zawartość K, ale tylko dla odmian ‘Ivanhoe’, ‘Northland’ i ‘Spartan’. Ocenie stanu odżywienia poddano także liście w trzecim terminie doświadczalnym, który porównano z liczbami granicznymi dla powszechnie stosowanej metody tzw. amerykańskiej (przełom VII/VIII – po I zbiorze jagód odmiany ‘Bluecrop’). Ocena stanu odżywienia wykazała niską zawartość P, optymalną K, zaś w przypadku pozostałych składników dała niejednoznaczne wyniki. Niezależnie od odmiany zawartość N była na poziomie optymalnym, ale tylko dla odmian ‘Bluecrop’, ‘Bluejay’ oraz ‘Spartan’. Koncentracja Mg w liściach była niska, zaś optymalna tylko dla odmian ‘Bluecrop’, ‘Bluejay’, ‘Northland’ i ‘Spartan’. Generalnie ocena zawartości Ca wykonana w tym terminie wykazała niski jego poziom w liściach, jedynie odmiany ‘Darrow’ i ‘Northland’ miały optymalną zawartość tego składnika.</p> 2024-04-22T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 Dariusz Wach https://czasopisma.up.lublin.pl/index.php/ah/article/view/5325 Szkodniki lipy drobnolistnej w warunkach miejskich na przykładzie Lublina 2024-01-12T12:22:14+01:00 Ewa Mackoś-Iwaszko ewa.mackos-iwaszko@kul.pl <div><span lang="pl">Lipa drobnolistna jest drzewem o dużych walorach estetycznych, dlatego jest często stosowana na obszarach miejskich. Jednakże wartości dekoracyjne lipy mogą zmniejszyć się w związku z żerowaniem stawonogów roślinożernych, które ją zasiedlają. Badania nad składem gatunkowym szkodliwych stawonogów zasiedlających lipę drobnolistną (<em>Tilia cordata</em>Mill.), </span></div> <div><span lang="pl">prowadzono na terenie Lublina w latach 2008-2010&nbsp;</span><span lang="pl">, w dwóch stanowiskach – przyulicznym i osiedlowym.&nbsp;</span>Stwierdzono występowanie<span lang="pl"> przedstawicieli 31 gatunków, 19 rodzin i 6 rzędów.&nbsp;</span>Z przeprowadzonych badań wynika, że dominowały fitofagi o kłująco-ssącym aparacie gębowym, a najliczniej występowali przedstawiciele rzędów Hemiptera i&nbsp;<span lang="pl">Prostigmata.</span></div> 2024-04-22T00:00:00+02:00 Prawa autorskie (c) 2024 Ewa Mackoś-Iwaszko