Annales Horticulturae

Wpływ węgla brunatnego na wielkość i jakość plonu maliny odmiany Polana

Kamil Buczyński — 2024-04-22

Malina zwyczajna (Rubus idaeus L.) jest bardzo cenionym i często uprawianym gatunkiem sadowniczym w Polsce. Wymaga żyznej gleby, o bardzo dobrych właściwościach fizykochemicznych. Z powodu zagrożenia pustynnieniem ponad 80% użytków rolnych niezbędne jest dostarczanie do gleby materii organicznej w celu zatrzymania tego procesu i osiągnięcia wysokich plonów w uprawie maliny, a także innych gatunków sadowniczych. Celem pracy była ocena przydatności podłoża CarboMat z węgla brunatnego jako dodatku do gleby macierzystej w uprawie gruntowej maliny odmiany Polana. Badaniami objęto poletko doświadczalne z 82 krzewami, posadzonymi na glebie bez dodatku węgla brunatnego oraz z dodatkiem węgla brunatnego –
30% w stosunku do masy gleby macierzystej. Nie stwierdzono istotnego wpływu wzbogacenia gleby węglem brunatnym na istotną poprawę parametrów plonowania i wzrostu maliny odmiany Polana w pierwszym sezonie owocowania po posadzeniu. Istotny wpływ na masę zebranego plonu, ilość owoców i masę pojedynczego owocu niezależnie od kombinacji stwierdzono w przypadku terminu zbioru. Potwierdzono również wpływ węgla brunatnego na właściwości fizykochemiczne gleby.

Octy owocowe – otrzymywanie i właściwości prozdrowotne

Robert Gruszecki — 2024-04-22

Fermentacja octowa jest jednym z najstarszych, znanych ludzkości, procesów biotechnologicznych, a jej produkt – ocet stosowany jest przez człowieka od około 10 000 lat. Octy owocowe to roztwory wody z kwasem octowym, kwasami organicznymi, barwnikami, solami mineralnymi, estrami, ketonami, aldehydami i innymi związkami. Ponadto są to doskonałe konserwanty, przyprawy, składniki preparatów kosmetycznych, a także wszechstronne środki czyszcząco – dezynfekujące. Wytwarzane są z zastosowaniem różnego typu technik produkcyjnych, co wpływa na ich walory smakowe, konsystencję, kolor, zapach oraz skład chemiczny. Wyróżnia się trzy podstawowe metody otrzymywania octów: metoda orleańska, należąca do najstarszych metod – powierzchniowych, metoda ociekowa generatorowa oraz metoda wgłębna, która jest stosowana w przemyśle. Współcześnie coraz większą popularność zyskują octy produkowane metodami tradycyjnymi, które dodatkowo wzbogacane są różnego rodzaju owocami, ziołami i kwiatami. Do najbardziej znanych octów owocowych należą: ocet balsamiczny, oxymel oraz ocet czterech złodziei. Tak przygotowane octy posiadają większą zawartość cennych związków aktywnych i po zastosowaniu silniejszą aktywność prozdrowotną.

Substancje bioaktywne i właściwości lecznicze fasoli zwykłej (Phaseolus vulgaris L.)

Renata Nurzyńska-Wierdak — 2024-04-22

Fasola zwykła (Phaseolus vulgaris L.) jest ważnym surowcem dietetycznym ze względu na wysoką zawartość białka, składników mineralnych, błonnika i niektórych witamin. Owocnia fasoli ma w swoim składzie glikoproteiny, aminokwasy, cholinę, trygonelinę, alantoinę, kwasy alifatyczne, kwas traumatynowy oraz polifenole (flawonoidy, kwasy fenolowe, garbniki) i jest surowcem leczniczym. Zaliczana jest do grupy surowców o działaniu moczopędnym, przeciwcukrzycowym, a także przeciwzapalnym, odtruwającym, rozkurczowym, regenerującym nabłonek i bakteriobójczym. Ekstrakty z surowca fasoli charakteryzują się ponadto działaniem przeciwutleniającym, przeciwdrobnoustrojowym i przeciwnowotworowym. Fasola jest bogata w przeciwutleniacze obejmujące różnorodne flawonoidy, takie jak antocyjany, flawonole, proantocyjanidyny, garbniki, glikozydy, a także szerokie spektrum kwasów fenolowych. Zawartość poszczególnych składników bioaktywnych zależy od odmiany, warunków uprawy, technologii suszenia oraz ekstrakcji. Surowiec fasoli znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu m.in. cukrzycy, stanów zapalnych dróg moczowych, kamicy moczowej, chorób reumatycznych, jak również skazy moczanowej, wspomaga leczenie nadciśnienia tętniczego, uśmierza dolegliwości skórne.

Zmiany zawartości wybranych składników mineralnych w liściach borówki wysokiej (Vaccinium corymbosum L.) w okresie wegetacji

Dariusz Wach — 2024-04-22

Badania zmian zawartości wybranych składników mineralnych w liściach borówki wysokiej zachodzących podczas wegetacji oraz ocenę odżywienia przeprowadzono w latach 2012–2014 na bardzo kwaśnej glebie mineralnej wytworzonej z piasku słabogliniastego z niewielkim dodatkiem próchnicy (1,25%). Analiza statystyczna uzyskanych wyników wykazała istotne zmiany zawartości wszystkich badanych składników w okresie wegetacji. Zawartość azotu (N), fosforu (P) i potasu (K) w liściach borówki wysokiej zmniejszała się, natomiast magnezu (Mg) i wapnia (Ca) zwiększała. Odmiany borówki wysokiej różniły się istotnie zawartością badanych składników w każdym terminie oznaczeń. W I terminie oceny (metoda holenderska – połowa VI), odpowiadającym II terminowi w doświadczeniu, stwierdzono niskie wartości N, P, Mg i Ca w liściach wszystkich ocenianych odmian. Zanotowano jedynie optymalną zawartość K, ale tylko dla odmian ‘Ivanhoe’, ‘Northland’ i ‘Spartan’. Ocenie stanu odżywienia poddano także liście w trzecim terminie doświadczalnym, który porównano z liczbami granicznymi dla powszechnie stosowanej metody tzw. amerykańskiej (przełom VII/VIII – po I zbiorze jagód odmiany ‘Bluecrop’). Ocena stanu odżywienia wykazała niską zawartość P, optymalną K, zaś w przypadku pozostałych składników dała niejednoznaczne wyniki. Niezależnie od odmiany zawartość N była na poziomie optymalnym, ale tylko dla odmian ‘Bluecrop’, ‘Bluejay’ oraz ‘Spartan’. Koncentracja Mg w liściach była niska, zaś optymalna tylko dla odmian ‘Bluecrop’, ‘Bluejay’, ‘Northland’ i ‘Spartan’. Generalnie ocena zawartości Ca wykonana w tym terminie wykazała niski jego poziom w liściach, jedynie odmiany ‘Darrow’ i ‘Northland’ miały optymalną zawartość tego składnika.

Szkodniki lipy drobnolistnej w warunkach miejskich na przykładzie Lublina

Ewa Mackoś-Iwaszko — 2024-04-22

Lipa drobnolistna jest drzewem o dużych walorach estetycznych, dlatego jest często stosowana na obszarach miejskich. Jednakże wartości dekoracyjne lipy mogą zmniejszyć się w związku z żerowaniem stawonogów roślinożernych, które ją zasiedlają. Badania nad składem gatunkowym szkodliwych stawonogów zasiedlających lipę drobnolistną (Tilia cordataMill.),

prowadzono na terenie Lublina w latach 2008-2010 , w dwóch stanowiskach – przyulicznym i osiedlowym. Stwierdzono występowanie przedstawicieli 31 gatunków, 19 rodzin i 6 rzędów. Z przeprowadzonych badań wynika, że dominowały fitofagi o kłująco-ssącym aparacie gębowym, a najliczniej występowali przedstawiciele rzędów Hemiptera i Prostigmata.