Wybrane parametry agrochemiczne gleb użytków zielonych w Polsce
WOJCIECH LIPIŃSKI
Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w WarszawieHALINA LIPIŃSKA
Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0000-0003-0135-5121
RAFAŁ KORNAS
Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza, ul. Żółkiewskiego 17, 05-075 Warszawa, PolskaANNA WATROS
Instytut Nowych Syntez Chemicznych, al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13A, 24-110 Puławy, PolskaAbstrakt
W 1026 obiektach położonych na glebach organicznych (187) i mineralnych (839) dokonano oceny niektórych parametrów agrochemicznych gleby, w tym pH, zawartości przyswajalnych form P, K i Mg oraz Nmin (N-NH4 i N-NO3). W wodach pobranych na głębokości 90 cm pod powierzchnią gruntu określono ilość fosforu oraz azotu azotanowego. Uzyskane wyniki badań pozwoliły na stwierdzenie, że sposób użytkowania miał związek z wybranymi właściwościami fizykochemicznymi i chemicznymi gleby oraz ze składem chemicznym wód pobranych z głębokości 90 cm pod powierzchnią gruntu. Zaobserwowano również pewne prawidłowości w kształtowaniu parametrów fizykochemicznych i chemicznych gleby przez zwierzęta gospodarskie, wyrażone wskaźnikiem obsady w DJP ∙ ha–1, w tym wpływu na pH oraz zawartość fosforu przyswajalnego. Stwierdzane ilości składników biogennych w wodach nie przekraczały 1,6 mg P ∙ dm–3 w obiektach z glebami organicznymi użytkowanymi pastwiskowo i 8,7 mg N-NO3 w glebach mineralnych o użytkowaniu kośno-pastwiskowym.
Słowa kluczowe:
użytki zielone, pH, makroelementy, DJPBibliografia
Burczyk P., Gamrat R., Gałczyńska M., Saran E., 2018. Rola trwałych użytków zielonych w zapewnieniu stanu równowagi ekologicznej środowiska przyrodniczego. Woda Śr. Obszar. Wiej. 18, 3(63), 21–37.
Goliński P., 2006. Produkcyjne i ekologiczne uwarunkowania wapnowania gleb pod użytkami zielonymi. Nawozy Nawoż. 27(2), 86–103.
Goliński, P., 2002. Moorgriinland in Polen – okologische und okonornische Betrachtung. Mirt. AGGF 46, 37–44.
GUS, 2019. Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2018. Warszawa.
Igras J., Lipiński W., 2005. Ocena wybranych elementów stanu żyzności gleby i jakości płytkich wód gruntowych na tle intensywności produkcji roślinnej w ujęciu regionalnym. Pam. Puł. 142, 147–161.
IUNG, 1990. Zalecenia nawozowe. Cz. 1. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makro- i mikroelementów. Wyd. 2, IUNG Puławy, ss. 26.
Jadczyszyn T., Kowalczyk J., Lipiński W., 2008. Zalecenia nawozowe dla roślin uprawy polowej i trwałych użytków zielonych. IUNG Puławy, Instrukcja upowszechnieniowa, 151, 1–24.
Jadczyszyn T., Lipiński W., 2016. Optymalizacja nawożenia azotem przy pomocy testu Nmin. Stud. Rap. IUNG-PIB (48(2), 9–17.
Jadczyszyn T., Lipiński W., 2017. Praktyczne wykorzystanie testu Nmin w doradztwie nawozowym. Materiały szkoleniowe nr 107. IUNG-PIB, Puławy, ss. 17.
Kennedy, I.R., 1992. Acid Soil and Acid Rain. John Wiley & Sons. ICC, Research Studies Press, New York.
Kozłowski, S., Goliński P., 2004. Nawożenie użytków zielonych. W: M. Rogalski (red.), Łąkarstwo. Wyd. Kurpisz, Poznań, 161–190.
Lipiński W., 2019. Agrochemiczne właściwości gleb użytkowanych rolniczo. Inż. Ekol. 20(1), 1–12. https://doi.org/10.12912/23920629/106202
Lipiński W., Lipińska H., Kornas R., 2010. Próba oszacowania strat azotu mineralnego z gleb użytkowanych rolniczo na obszarze Podlasia. Zesz. Nauk. Wyż. Szk. Agrobiz. Łomży 46, 137–142.
Opitz von Boberfeld, W., 1994. Griinlandlehre. Biologische und okologische Grundlagen. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart.
Pietrzak S., 2012. Odczyn i zasobność gleb łąkowych w Polsce. Woda Śr. Obszar. Wiej. 12, 1(37), 105–117.
PN-EN ISO 13395:2001. Jakość wody. Oznaczanie azotu azotynowego i azotanowego oraz ich sumy metodą analizy przepływowej (CFA i FIA) z detekcją spektrometryczną.
PN-EN ISO 6878:2006. Jakość wody. Oznaczanie fosforu. Metoda spektrometryczna z molibdenianem amonu.
PN-ISO 10390:1997P. Jakość gleby. Oznaczanie pH.
PN-R-04020:1994/ Az1:2004P. Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Oznaczanie zawartości przyswajalnego magnezu.
PN-R-04022:1996/ Az1:2002P. Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Oznaczanie zawartości przyswajalnego potasu w glebach mineralnych.
PN-R-04023:1996P. Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Oznaczanie zawartości przyswajalnego fosforu w glebach mineralnych.
PN-R-04024:1997P. Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Oznaczanie zawartości przyswajalnego fosforu, potasu, magnezu i manganu w glebach organicznych.
PN-R-04028:1997P. Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Metody pobierania próbek i oznaczania zawartości jonów azotanowych i amonowych w glebach mineralnych.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2018 r. w sprawie przyjęcia „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz.U. 2018 poz. 1339).
Rutkowska A., Jadczyszyn T., 2018. Racjonalna gospodarka nawozowa a środowisko przyrodnicze. Materiały konferencyjne. Innowacje w produkcji roślinnej a racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych w świetle programu wieloletniego IUNG-PIB na lata 2016–2020. IUNG-PIB, Pu-ławy 22.01.2018, 73–88.
Sapek, B., 1997. Stosowanie nawozów wapniowych na użytki zielone w świetle zrównoważonego rolnictwa. Mat. Sem. IMUZ 38, 245–256.
Watros A., Tkaczyk P., Lipińska H., Lipiński W., Krzyszczak J., Baranowski P., Brodowska M.S., 2019. Mineral nitrogen content in soils depending on land use and agronomic category. Appl. Ecol. Environ. Res. 17(3). 5663–5675. https://doi.org/10.15666/aeer/1703_56635675
Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Warszawie
Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin, Polska https://orcid.org/0000-0003-0135-5121
Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza, ul. Żółkiewskiego 17, 05-075 Warszawa, Polska
Instytut Nowych Syntez Chemicznych, al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13A, 24-110 Puławy, Polska
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
