Wzbogacenia środowiskowe dla szarytek morskich (Halichoerus grypus) utrzymywanych w warunkach hodowli zamkniętej
Oliwia Łypik
1Department of Ethology and Wildlife Management, Faculty of Animal Sciences and Bioeconomy, University of Life Sciences in Lublin Akademicka 13, 20-950, PolandDamian Zieliński
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Katedra Etologii Zwierząt i Łowiectwahttps://orcid.org/0000-0002-9131-2688
Abstrakt
Szarytka morska (Halichoerus grypus) jest jednym z popularniejszych ssaków morskich występujących w rejonie Bałtyku i Północnego Atlantyku. Jest objęta ochroną na całym świecie, ponieważ spełnia ważną rolę w ekosystemie wraz z innymi morskimi drapieżnikami i należy do organizmów wskaźnikowych. Wzbudza zarówno sympatię, jak i niechęć opinii publicznej, wywołaną najpewniej niedostateczną wiedzą na temat tego gatunku. Dzięki wysokiej zdolności adaptacji, osobniki utrzymywane w niewoli łatwo przystosowują się do środowiska sztucznego, jednak nie zwalnia to z konieczności zapewnienia im komfortu życia w warunkach zamkniętych.
Praca dotyczy zaprojektowania i zastosowania wzbogaceń środowiskowych dla fok szarych przebywających w ogrodach zoologicznych. Mają one na celu poprawić dobrostan tych zwierząt, które przez pobyt w małych pomieszczeniach i w zubożałym środowisku nie są w stanie przejawiać pełnego wachlarza zachowań gatunkowych. Stymulacja nowymi elementami ma także znaczenie w zapobieganiu agresji, apatii oraz stereotypii. Przedstawione propozycje wzbogaceń pokarmowych są łatwe w wykonaniu oraz stosunkowo niskobudżetowe, przeznaczone do stosowania w ogrodach zoologicznych oraz innych organizacjach lub instytucjach utrzymujących osobniki tego gatunku. Wyniki wstępnych obserwacji wykazały, że szarytki morskie pozytywnie zareagowały na niektóre z proponowanych urozmaiceń, a czas wyrażania zachowań pokarmowych uległ wydłużeniu. Dalsze kwestie wymagają dodatkowych i dokładniejszych obserwacji.
Słowa kluczowe:
szarytka morska, Halichoerus grypus, wzbogacenia środowiskowe, stereotypia, dobrostan zwierzątBibliografia
Alligood C., Leighty K., 2015. Putting the “E” in SPIDER: Evolving trends in the evaluation of environmental enrichment efficacy in zoological settings. Anim. Beh. Cogn. 2, 200–217. https://doi.org/10.12966/abc.08.01.2015 DOI: https://doi.org/10.12966/abc.08.01.2015
Alligood C.A., Dorey N.R., Mehrkam L.R., Leighty K.A., 2017. Applying behavior‐analytic methodology to the science and practice of environmental enrichment in zoos and aquariums. Zoo Biol. 36, 175–185. https://doi.org/10.1002/zoo.21368 DOI: https://doi.org/10.1002/zoo.21368
Bernacka H., Gulda D., Peter E., Święcicka N., Zawiślak J., 2014. Selected species of carnivorous mammals in Polish zoos (in Polish). WU UTP, 8–106.
Bombik T., Bombik E., Biesiada-Drzyzga B., 2013. Animal welfare in terms of evaluation criteria and methods (in Polish). Przeg. Hod. 81, 25–27.
Corcoran M., 2015. Environmental enrichment for aquatic animals. Vet. Clin. Exot. Anim. 18, 305–321. http://dx.doi.org/10.1016/j.cvex.2015.01.004 DOI: https://doi.org/10.1016/j.cvex.2015.01.004
Gili C., Meijer G., Lacave G., 2018. EAZA and EAAM Best Practice Guidelines for Otariidae and Phocidae (Pinnipeds). Acquario di Genova, Genova Italy.
Gójska A., Pawliczka I., 2012. Grey seal conservation program – draft (in Polish). http://awsassets.wwfpl.panda.org/downloads/program_ochrony_foki_szarej___projekt.pdf [access: 1.12.2021]
Hunter S.A., Bay M.S., Martin M.L., Hatfield J.S., 2002. Behavioral effects of environmental enrichment on harbor seals (Phoca vitulina concolor) and gray seals (Halichoerus grypus). Zoo Biol. 21, 375–387. https://doi.org/10.1002/zoo.10042 DOI: https://doi.org/10.1002/zoo.10042
IUCN, 2019. www.iucnredlist.org/species/9660/45226042 [access: 15.03.2021]
Kaleta T., 2014a. Environmental enrichments and the welfare of wildlife in zoos (in Polish). Przeg. Hod. 3, 20–22.
Kaleta T., 2014b. Animal behavior in zoos and their welfare. In: Gardocka T., Gruszczyńska A., Maślak R., Sergiel A. (eds.), Animal welfare in zoos and EU legal standards (in Polish), Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, Polska, 117–125.
Kowalski A., 2005. Stereotypes as an indicator of animal welfare (in Polish). Med. Wet. 61, 1335–1339.
Kroshko J., 2015. Population-level risk factors for stereotypic behaviour and infant mortality in captive carnivores. Doctoral thesis, The University of Guelph, 1–152.
Makecha R.N., Highfill L.E., 2018. Environmental enrichment, marine mammals, and animal welfare: a brief review. Aquat. Mam. 44, 221–230. https://doi.org/10.1578/AM.44.2.2018.221 DOI: https://doi.org/10.1578/AM.44.2.2018.221
Mellor D., 2016. Updating animal welfare thinking: moving beyond the “Five freedoms” towards “A life worth living”. Anim. 6, 1–21. https://doi.org/10.3390/ani6030021 DOI: https://doi.org/10.3390/ani6030021
Russell D.J.F., McClintock B.T., Matthiopoulos J., Thompson P.M., Thompson D., Hammond P.S., Jones E.L., MacKenzie M.L., Moss S., McConnell B.J., 2015. Intrinsic and extrinsic drivers of activity budgets in sympatric grey and harbour seals. Oikos 124, 1462–1472. https://doi.org/10.1111/oik.01810 DOI: https://doi.org/10.1111/oik.01810
Stevens J., Thyssen A., Leavens H., Veryaecke H., 2013. The influence of zoo visitor numbers on the behaviour of harbour seals (Phoca vitulina). J. Zoo Aquar. Res. 1, 31–34. https://doi.org/10.19227/jzar.v1i1.20
Swaisgood R.R., Shepherdson D.J., 2005. Scientific approaches to enrichment and stereotypies in zoo animals: what’s been done and where should we go next? Zoo Biol. 24, 499–518. https://doi.org/10.1002/zoo.20066 DOI: https://doi.org/10.1002/zoo.20066
Tomczyk K., Zieliński D., 2021. The use of environmental enrichments on the
meerkats’ run (Suricata suricatta) in zoo conditions to eliminate aggressive behaviors. J. Life Medic. Sci. 32, 37–44. https://doi.org/10.5281/zenodo.5560001
Zhang Z., Gao L., Zhang X., 2021. Environmental enrichment increases aquatic animal welfare: a systematic review and meta‐analysis. Rev. Aquac. 00, 1–16, https://doi.org/10.1111/raq.12641 DOI: https://doi.org/10.1111/raq.12641
1Department of Ethology and Wildlife Management, Faculty of Animal Sciences and Bioeconomy, University of Life Sciences in Lublin Akademicka 13, 20-950, Poland
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Katedra Etologii Zwierząt i Łowiectwa https://orcid.org/0000-0002-9131-2688
Licencja
Od 2022 r. artykuły są udostępniane na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa 4.0 międzynarodowa (CC BY 4.0). Artykuły opublikowane przed 2022 r. są dostępne na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 4.0 międzynarodowa (CC BY-NC-ND 4.0).
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej, nie jest rozpatrywany do publikacji w innych wydawnictwach.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
