Ocena wartości biologicznej owoców wybranych odmian papryki rocznej
ANNA MARIA WAGA
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. J. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin, PolskaDOROTA JADCZAK
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. J. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin, PolskaAGNIESZKA ŻURAWIK
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. J. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin, PolskaAbstrakt
Celem badań była ocena suchej masy oraz zawartości wybranych związków biologicznie czynnych w owocach wybranych odmian papryki rocznej. W ramach badań wykonano dwa doświadczenia. Rośliny uprawiano w tunelu foliowym. Materiał doświadczalny w pierwszym doświadczeniu stanowiło dziesięć słodkich odmian papryki: ‘Indus’ F1, ‘CRX66131’ F1, ‘Remus’ F1, ‘CRX61035’ F1, ‘CRX63134’ F1, ‘CRX63135’ F1, ‘CRX63142’ F1, ‘Kurtovska Kapiya’, ‘Delikates’, ‘Oda’. W doświadczeniu drugim przebadano pięć ostrych odmian papryki: dwie odmiany z grupy Habanero, o owocach żółtych i pomarańczowych, oraz trzy odmiany z grupy Fireflame, o owocach żółtych, pomarańczowych i czerwonych. Analizy chemiczne w powietrznie suchym surowcu obejmowały oznaczenie: suchej masy, zawartość chlorofilu a, b i chlorofilu ogółem oraz zawartości karotenoidów ogółem. Wykazano różnice składu chemicznego w zawartości poszczególnych składników chemicznych w surowcu u różnych odmian. Wśród badanych słodkich odmian papryki najwięcej chlorofilu a oznaczono w owocach odmian ‘CRX66131’ F1, ‘CRX61035’ F1, ‘Remus’ F1 oraz ‘CRX63134’ F1. Nie wykazano istotnych różnic w zawartości chlorofilu b w owocach badanych odmian papryki słodkiej. Owoce odmiany ‘CRX61035’ F1 charakteryzowały się największą zawartością chlorofilu ogółem. Największą zawartością karotenoidów ogółem charakteryzował się surowiec odmiany ‘Delikates’. Owoce tej odmiany wyróżniały się także istotnie większą suchą masą. Spośród porównywanych ostrych odmian papryki większą suchą masą odznaczał się surowiec papryki ‘Fireflame’ o owocach pomarańczowych. Wykazano istotne różnice w zawartości chlorofilu a, b oraz chlorofilu ogółem w surowcu badanych odmian. Istotnie większą wartością biologiczną owoców, ze względu na dużą zawartość chlorofilu a i chlorofilu ogółem, odznaczał się surowiec ‘Fireflame’ o owocach pomarańczowych. W nim także oznaczono największą zawartość chlorofilu b. Największą zawartością karotenoidów ogółem charakteryzowała się odmiana ‘Fireflame’ o czerwonych owocach.
Słowa kluczowe:
surowiec papryki, karotenoidy, chlorofil, sucha masaBibliografia
Antosik K., Krzęcio-Nieczyporuk E., Kurowska-Socha B., 2017. Rola diety i żywienia w leczeniu łuszczycy. Hygeia Public Health 52(2), 131–137.
Bołonkowska O., Pietrosiuk A., Sykłowska-Baranek K., 2011. Roślinne związki barwne, ich właściwości biologiczne oraz możliwość wytwarzania w kulturach in vitro. Biul. Wydz. Farm. WUM 1, 1–27.
Butcher J.D., Crosby K.M., Yoo K.S., Patil B.S., 2012. Environmental and genotypic variation of capsaicinoid and flavonoid concentrations in habanero (Capsicum chinense) peppers; HortScience 47(5), 574–579. https://doi.org/10.21273/hortsci.47.5.574
Collera-Zúñiga O., Jimenez F.G., Gordillo R.M., 2005. Comparative study of carotenoid composition in three Mexican varieties of Capsicum annuum L. Food Chem. 90(1–2), 109–114. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2004.03.032
Giuffrida D., Dugo P., Torre G., Bignardi C., Cavazza A., Corradini C., Dugo G., 2013. Characterization of 12 Capsicum varieties by evaluation of their carotenoid profile and pungency determination. Food Chem. 140(4), 794–802. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2012.09.060
Gryszczyńska A., Gryszczyńska B., Opala B., 2011. Karotenoidy. Naturalne źródła, biosynteza, wpływ na organizm ludzki. Postępy Fitoter. 2, 127–143.
Guil-Guerrero J.L., Martínez-Guirado C., Rebolloso-Fuentes Ma del M., Carrique-Pérez A., 2006. Nutrient composition and antioxidant activity of 10 pepper (Capsicum annuun) varieties. Eur. Food Res. Technol. 224, 1–9. https://doi.org/10.1007/s00217-006-0281-5
Hanson P.M., Yang R.Y., Lin S., Tsou S.C.S., Lee T.C., Wu J., Shieh J., Gniffke P., Ledesma D., 2004. Variation for antioxidant activity and antioxidants in a subset of AVRDC – the World Vegetable Center Capsicum Core Collection. Plant Genet. Resour. – C. 2(3), 153–166. https://doi.org/10.1079/PGR200444
Jadczak D., Grzeszczuk M., 2009. Papryka ostra – cenna roślina przyprawowa i lecznicza. Panacea 3(28), 14–16.
Jakubas A., Cebula S., Kalisz A., Sękara A., 2013. Ocena wzrostu i plonowania polskich odmian papryki słodkiej (Capsicum annuum L.) w uprawie polowej. Episteme 1(20), 341–356.
Jamiołkowska A., 2013. Preparaty biotechniczne i biologiczne w ochronie papryki słodkiej (Capsicum annuum L.) przed grzybami chorobotwórczymi i indukowaniu reakcji obronnych roślin. Rozpr. Nauk. UP w Lublinie, z. 376. Wyd. UP w Lublinie, Lublin, 5–24.
Krełowska-Kułas M., 1993. Badanie jakości produktów spożywczych. Oznaczanie kwasowości ogólnej metodą miareczkowania potencjometrycznego. PWE, Warszawa, 560.
Krzyśko-Łupicka T., Kręcidło M., Kręcidło Ł., 2016. Barwniki w żywności a zdrowie konsumentów. Kosmos 65(4), 543–552.
Kwaśniewska-Karolak I., 2017. Wpływ zamrażalniczego przechowywania na zawartość witaminy C i wybrane cechy fizykochemiczne owoców papryki słodkiej (Capsicum annuum L.). Żywn. Nauka Technol. Jakość 24(110), 112–125. https://doi.org/10.15193/zntj/2017/110/178
Lichtenthaler H.K., Wellburn A.R., 1983. Determination of total carotenoids and chlorophylls a and b of leaf extracts in different solvents. Biochem. Soc. Trans. 603, 591–592.
Lipecki J., Libik A., 2003. Niektóre składniki warzyw i owoców o wysokiej wartości biologicznej. Folia Hortic. Supl. 1, 16–22.
Márkus F., Daood H.G., Kapitány J., Biacs P.A., 1999. Change in the carotenoid and antioxidant content of spice red pepper (paprika) as a function of ripening and some technological factors. J. Agric. Food Chem. 47, 100–107. https://doi.org/10.1021/jf980485z
Perucka I., 2004. Zmiany zawartości karotenoidów w owocach papryki odmiany ‘Bronowicka Ostra’ zachodzące podczas dojrzewania i zastosowania etefonu. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment. 3(1), 85–92.
Perucka I., Materska M., Jachacz L., 2010. Ocena jakości preparatów otrzymanych z wysuszonych owoców papryki (Capsicum annuum L.). Żywn. Nauka Technol. Jakość, 1(68), 30–39.
Przybysz M.A., Popis E., Konarska M., Sakowska A., 2016. Produkcja oraz handel wybranych warzyw będących głównym źródłem karotenoidów w Polsce i na świecie. Zesz. Nauk. SGGW w Warszawie. Probl. Roln. Świat. 16(31), 211–223.
Pytko-Polończyk J., Muszyńska B., 2016. Surowce naturalne w stomatologii. Med. Int. Rev. 27(107), 68–75.
Simonich M., McQuistan T., Jubert C., Pereira C., Hendricks D. J., Schimerlik M., Zhu B., Dashwood R., Williams D., Bailey G., 2008. Low-dose dietary chlorophyll inhibits multi-organ carcinogenesis in the rainbow trout. Food Chem. Toxicol. 46(3), 1014–1024. https://doi.org/10.1016/j.fct.2007.10.034
Topuz A., Ozdemir F., 2007. Assessment of carotenoids, capsaicinoids and ascorbic acid composition of some selected pepper cultivars (Capsicum annuum L.) grown in Turkey. J. Food Comp. Anal. 20, 596–602.
Wieczorek J., Wieczorek Z., 2016. Części nadziemne popularnych warzyw jako źródło karotenoidów i chlorofilu w żywności. Bromat. Chem. Toksykol. 49(3), 422–426.
Zeno G., 2007. Liquid Chlorophyll - innovation in nutrition. Nutr. Health 1, 1–12.
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. J. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin, Polska
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. J. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin, Polska
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, ul. J. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin, Polska
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
