Zespół pasożytniczych błonkówek (Hymenoptera: Parasitica) występujących w koloniach mszyc na krzewach ozdobnych w środowisku miejskim
Bożenna Jaśkiewicz
Aneta Sławińska
Abstrakt
Obserwacje prowadzono w latach 1999-2001 na krzewach Rosa sp., Juniperus communis L., Juniperus x pfitzeriana (L. Späth) P.A. Schmidt, Crataegus x media Bechst., Cotoneaster divaricatus Rehder et E.H. Wilson, Pinus mugo Turra, Cornus alba L., Spiraea japonica L.f. w warunkach miejskich Lublina. Celem badań było ustalenie składu gatunkowego oraz liczebności pasożytniczych błonkówek (Hymenoptera: Parasitica) towarzyszących mszycom. Uzyskane dorosłe osobniki Hymenoptera zaliczono do parazytoidów I (48%) i II (52%) stopnia. Pasożytnicze błonkówki I stopnia należały wyłącznie do rodziny Aphidiidae. Wśród nich najliczniejszym gatunkiem był Trioxys angelicae Haliday. Hiperparazytoidy zaliczono do pięciu rodzin (Cynipidae, Pteromalidae, Encyrtidae, Eulophidae i Megaspilidae), a gatunkami dominującymi były Charips victrix Westwood i Pachyneuron aphidis Bouché. Spasożytowanie mszyc na badanych krzewach było niewielkie i wahało się od 0,08 do 4,35%.
Słowa kluczowe:
aphids, parasitoids, hiperparasitoids, ornamental shrubsBibliografia
Barczak T., 1994. The pteromalid (Hymenoptera) hyperparasitoids of Aphis fabae Scop. – group in Poland (Homoptera: Aphididae). Pol. Pismo Entomol., 63, 3-4: 311–317.
Barczak T., 1998. Zespół parazytoidów (Hymenoptera, Parasitica) mszycy tawułowej pędowej, Aphis spraephaga Müll. (Homoptera: Aphididae) na tawule w Bydgoszczy. [w:] Fauna miast – Urban fauna, (red. Barczak T. Indykiewicz P.), Wyd. ATR, Bydgoszcz: 117–122.
Barczak T., Bennewicz J., Kaczorowski G., Dębek-Jankowska A., 1999. Pasożytnicze błonkówki (Hymenoptera-Parasitica) stowarzyszone z mszycami – Aphidodea (Homoptera) w zaroślach śródpolnych. Wiad. Entomol., 18(1): 33–39.
Cierniewska B., 1976. Studia nad ekologią Trioxys angelicae (Hal.) (Hymenoptera, Aphidiidae) parazytoida mszycy jabłoniowej, Aphis pomi Deg. (Homoptera, Aphididae). Roczn. Nauk Roln., E, 6, 1: 77–89.
Haley S., Hogue E.J., 1990. Ground cover influence on appple aphid, Aphis pomi De Geer (Homoptera: Aphididae), and its predators in young apple orchard. Crop Protec., 9, 3: 225–230.
Holler C., Borgemeister C., Haardt H., Powell W., 1993. The relationship between primary parasitoids and hiperparasitoids of cereall aphids: an analysis of field data. J. Anim. Ecol., 62, 1: 12–21.
Kaf N.A., Miczulski B., 1991. Błonkówki pasożytnicze towarzyszące mszycom zbożowym w łanach pszenicy i jęczmienia w okolicach Lublina. Roczn. Nauk Roln., E. 21, 1/2: 93–101.
Pankanin-Franczyk M., Sobota G., 1998. Relationships between primary and secondary parasitoids of cereal aphids. J. Appl. Entomol., 122, 7: 389–395.
Sigsgaard L., 2000. The temperature-dependent duration of development and parasitism of three cereal aphids parasitoids, Aphidius ervi, A. rhopalosiphi and Praon volucre. Entomol. Exp. Appl., 95: 173–184.
Weisser W.W., Volkl W., Hasell M.P., 1997. The importance of adverse weather conditions for behaviour and population ecology of an aphid parasitoid. J. Anim. Ecol., 66, 3: 386–400.
Werstak K., Wiąckowski S., 1998. Mszycarzowate (Hymenoptera, Aphidiidae) w aglomeracjach miejskich województwa kieleckiego. [w:] Fauna miast – Urban fauna, (red. Barczak T., Indykiewicz P.), Wyd. ATR, Bydgoszcz: 73–82.
Wiąckowski S.K., Wiąckowska J., Mężyk Z., 1997. Mszyce (Homoptera, Aphidodea) i ich pasożyty (Hymenoptera, Aphidiidae) występujące na roślinach ozdobnych. Zesz. Nauk. Inst. Sad. i Kwiac., 3, 4: 191–195.
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
