Wpływ kwietników i rabat miejskich na życie człowieka niepełnosprawnego
JOANNA MAJKOWSKA-GADOMSKA
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 21, 10-957 OlsztynEMILIA MIKULEWICZ
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 21, 10-957 OlsztynARTUR DOBROWOLSKI
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 21, 10-957 OlsztynAbstrakt
Rabaty kwiatowe w przestrzeni miejskiej zapewniają spokój i ukojenie mieszkańcom, integrując osoby zdrowe z osobami niepełnosprawnymi. Mimo wzrastającej świadomości społeczeństwa zieleń miejska wciąż jest mało dostępna dla osób z różnymi typami niepełnosprawności. W wielu krajach prowadzone są badania nad skutecznością hortiterapii w leczeniu różnych grup pacjentów. Celem niniejszej pracy było przedstawienie istniejącego stanu wiedzy z zakresu terapii ogrodniczej oraz wykazanie wpływu kwietników i rabat miejskich na życie człowieka niepełnosprawnego. Praca ma charakter przeglądowy. Informacje oraz opis oddziaływania roślin przestrzeni miejskiej na organizm człowieka podano na podstawie dostępnej literatury. Analizowane materiały ukazują, iż kompozycja przestrzeni powinna być powtarzalna, spójna i przewidywalna, co daje większe poczucie bezpieczeństwa przebywających w tej przestrzeni osób. Dobór roślin powinien uwzględniać ich praktyczność oraz możliwość polisensorycznego oddziaływania na organizm człowieka.
Słowa kluczowe:
rabaty kwiatowe, kwietniki, hortiterapia, przestrzeń miejskaBibliografia
Chojecka A., 2013. Zieleń miejska jako wielofunkcyjna przestrzeń publiczna na przykładzie parku śląskiego. Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajob. – OL PAN 9 (2), 7–19.
Dąbski M., Dudkiewicz M., 2010. Przystosowanie ogrodu dla niewidomego użytkownika na przykładzie ogrodów sensorycznych w Bolestraszycach, Bucharzewie i Powsinie. Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajob. – OL PAN. 7–17.
Dudkiewicz M., Marcinek B., Tkaczyk A., 2014. Idea ogrodu sensorycznego w koncepcji zagospodarowania atrium przy szpitalu klinicznym nr 4 w Lublinie. Acta Sci. Pol., Architektura 13 (3), 71–77.
Dzida K., Nurzyńska-Wierdak R., Smyk P., Nowak L., Konopińska J., 2013. Możliwość zastosowania wybranych gatunków roślin zielarskich przy obiekcie uzdrowiskowym. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 23 (3), 20–32.
El-Barmelgy H., 2013. Healing Gardens Design. Int. J. Educ. Res. 1 (6), 4.
Gadomska E., 2004. Znaczenie roślin ozdobnych. W: E. Gadomska, P. Sikorski, W. Smogorzewska, M. Wierzba, Cz. Wysocki, Rośliny ozdobne w architekturze krajobrazu. Cz. I. Hortpress, Warszawa, 8–15.
Gawryszewska B.J., 2004. Od hortiterapii do architektury partycypacyjnej – konieczność zachowania struktury przestrzeni społecznej w modernizacji osiedli mieszkaniowych. Mat. II Sympozjum „Architektura i technika a zdrowie”, Gliwice 5 października 2004, 79–85.
Gehl J., 2009. Życie między budynkami. Użytkowanie przestrzeni publicznych. Wyd. RAM. Kraków.
Hłobi A., Piecuch I., 2010. Aromaterapia jako wspomaganie w psychopedagogice. Rocz. Ochr. Środ. 12, 607–647.
Kaviani M., Maghbook S., Azimar S., Tabaei M.H., 2014. Comparison of the effect of aromatherapy with Jasminum officinale on pain severity and labor outcome in nulliparous women. Iran. J. Nursing Midwif. Res. 19 (6), 666–672.
Kim D., Ohara K., 2010. A Study on the Role of Gardening and Planning of Green Environments for Daily Use by Residents in Senior Housing. J. Asian Archit. Build. Eng. 9 (1), 55–61.
Krawiecowa A., Rostański K., 1976. Zależność flory synantropijnej wybranych miast polskich od ich warunków przyrodniczych i rozwoju. Acta Univ. Wratisl. 303, Pr. Bot. 21, 5–61.
Kurzawińska M., 2012. Hortiterapia. Biul. Inf. Por. Psychol.-Pedagog. nr 4 w Krakowie-Nowej Hucie, kwiecień–czerwiec, 3.
Krzymińska A., 2016. Zapach w hortiterapii. W: B. Płoszaj-Witkowska (red.), Hortiterapia – terapia wspomagająca rehabilitację dzieci i dorosłych. UWM w Olsztynie, 61–73.
Latkowska M.J., Miernik M., 2012. Ogrody terapeutyczne – miejsca czynnej i biernej „zielonej terapii”. Czas. Techn. 109 (30), Architektura 8-A, 245–251.
Latkowska M.J., 2013. Hortiterapia – zdrowie z ogrodu. Panacea. 4 (45), 28–33.
Misiewicz M., 2014. Miasto przyjazne niepełnosprawnym? Niepełnosprawność – zagad., probl., rozwiąz. 2 (11), 80–94.
Nilsson K., Sangster M., Gallis C., Hartig T., De Vires S., Seeland K., Schipperijn J., 2011. Forest, trees and human health. Springer, Dordrecht.
Nowak J., 2003. Rośliny ozdobne – możliwość rozwoju produkcji i oddziaływanie na jakość życia. Folia Hortic. Supl. 1, 29–31.
Nowak J., 2008. Terapia ogrodnicza w krajach europejskich. Zesz. Probl. Postęp. Nauk Rol. 525, 271–276.
Płoszaj-Witkowska B., Rusek S., 2013. Rozwój i promocja obszarów wiejskich na przykładzie koncepcji ogrodu dla osób niepełnosprawnych. Barom. Reg. 1 (31), 81–86.
Trzaskowska E., Adamiec P., 2010. Rola roślinności w kształtowaniu panoram i widoków miasta. Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr. – OL PAN 122–132.
Zawiślak G., 2015. Hortiterapia jako narzędzie wpływające na poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego człowieka. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 25 (1), 21–31.
www.torun.pl/pl/terapeutyczny-ogrod-zimowy (24.10.2016).
http://esa.un.org/unpd/wup/Highlights/WUP2014-Highlights.pdf (14.11.2016).
http://ogrodleczy.pl (15.11.2016).
http://portalkomunalny.pl (15.11.2016).
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 21, 10-957 Olsztyn
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 21, 10-957 Olsztyn
Katedra Ogrodnictwa, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. R. Prawocheńskiego 21, 10-957 Olsztyn
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
