Mykobiota sadzonek wybranych roślin jagodowych
Agnieszka Jamiołkowska
Katedra Ochrony Roślin, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0000-0003-4121-5318
Abstrakt
Polska jest jednym z największych producentów owoców miękkich. Sprzyjają temu warunki klimatyczne i położenie geograficzne naszego kraju. Decydujący wpływ na jakość owoców i prowadzenie uprawy ma zdrowotność sadzonek w szkółce. Ważne jest, aby plantacje były zakładane ze zdrowych sadzonek, a materiał rozmnożeniowy pochodził z kwalifikowanych szkółek. Grzyby i organizmy grzybopodobne stanowią bardzo poważny problem w szkółkach roślin jagodowych. Badania miały na celu określenie składu gatunkowego grzybów zasiedlających ogonki liściowe, podstawę pędu i korzenie sadzonek truskawki, maliny i agrestu przeznaczonych do uprawy towarowej. Badania wykazały, że sadzonkom truskawki zagraża organizm grzybopodobny Phytophthora cactorum oraz grzyby Botrytis cinerea i Colletotrichum acutatum. Najliczniej zasiedlaną przez P. cactorum odmianą truskawki jest ‘Dipred’. Sprawcami zamierania sadzonek malin i agrestu są głównie B. cinerea i Phytophthora spp. Organizm grzybopodobny Phytophthora spp. był licznie izolowany z odmian maliny ‘Polka’, ‘Kwanza’ i ‘Imara’ oraz sadzonek agrestu odmiany ‘Pax’. Ocena składu gatunkowego grzybów zasiedlających sadzonki truskawek, maliny i agrestu pozwoli na podjęcie właściwej ochrony w celu zabezpieczenia plantacji towarowych przed zasiedlaniem groźnymi patogenami grzybowymi.
Słowa kluczowe:
Fragaria sp., Rubus sp., Ribes sp., Phytophthora sp., Colletotrichum acutatumBibliografia
Banaś A., Korus A., 2016. Wartości odżywcze i wykorzystanie w żywieniu owoców truskawki i wiśni. Med. Rodz. 3, 158–162.
Baranowska A., Mystkowska I., Zarzecka K., Gugala M., 2017. Cenne owoce maliny właściwej (Fructus Rubi idaei). Herbalism 1(3), 70–79. DOI: https://doi.org/10.12775/HERB.2017.005
Barnett H.L., Hunter B.B., 1972. Illustrated genera of imperfect fungi. Burgess Publishing Company Minneapolis.
Bernal A.R.R, Contigiani E.V., González H.H.L., Alzamora S.M., Gómez P.L., Raffellini S., 2019.
Botrytis cinerea response to pulsed light. Cultivability, physiological state, ultrastructure and growth ability on strawberry fruit. Int. J. Food Microbiol. 309, 108311, https://doi.org/10.1016/j.ijfoodmicro.2019.108311 DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijfoodmicro.2019.108311
Bielenin A., Meszka B., 2009. Choroby krzewów owocowych. Plantpress, pp. 136.
Booth C., 1971. The genus Fusarium. Commonwealth Mycological Institute, Kew. Surrey, England.
Henry P.M., Haugland M., Lopez L., Munji M., Watson D.C., Gordon T.R., 2020. The potential for Fusarium oxysporum f. sp. fragariae, cause of fusarium wilt of strawberry, to colonize organic matter in soil and persist through anaerobic soil disinfestation. Plant Pathol. 69(7), 1218–1226. https://doi.org/10.1111/ppa.13225 DOI: https://doi.org/10.1111/ppa.13225
Herrera-Défaz M., Fuentealba D., Dibona-Villanueva L., Schwantes D., Jiménez B., Ipinza B., Latorre B., Valdés-Gómez H., Fermaud M., 2023. Biocontrol of Botrytis cinerea on grape berries in Chile. Use of registered biofungicides and a new chitosan-based fungicide. Horticulturae 9, 746, https://doi.org/10.3390/horticulturae9070746 DOI: https://doi.org/10.3390/horticulturae9070746
Hetman B., 2009. Grzyby zagrażające sadzonkom truskawek (Fragaria ananassa Duch.) na plantacjach matecznych w okolicach Lublina. Praktyka ochrony sadów a uwarunkowania rynkowe. W: 52 Ogólnopolska Konferencja Ochrony Roślin Sadowniczych, Biała Rawska, 18–19 marca 2009 r., Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Skierniewice, 179–182.
Hetman B., Wagner A., 2013. Grzyby zasiedlające różne organy truskawki na plantacji owocującej i w szkółce. W: Ogólnopolska Ogrodnicza Konferencja Naukowa „Ziemia – Roślina – Człowiek”, Kraków, 11–12 września 2013 r., Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, 59. http://stat.gov.pl/ [dostęp: 20.11.2023].
Jamiołkowska A., 2007. Effect of field pea (Pisum arvense L.) as cover plant on health of under-ground part of field tomato. Veg. Crops Res. Bull. 67, 71–79. DOI: https://doi.org/10.2478/v10032-007-0032-6
Ji Y., Li X., Gao Q.H. Geng C., Duan K., 2022. Colletotrichum species pathogenic to strawberry: discovery history, global diversity, prevalence in China, and the host range of top two species. Phytopathol. Res. 4, 42, https://doi.org/10.1186/s42483-022-00147-9 DOI: https://doi.org/10.1186/s42483-022-00147-9
Kim W.G., Choi H.W., Park G.S., Cho W.D., 2021. Fusarium wilt of Korean blackberry caused by Fusarium cugenangense. Res. Plant Dis. 27(4), 187–191, https://doi.org/10.5423/RPD.2021.27.4.187 DOI: https://doi.org/10.5423/RPD.2021.27.4.187
Kłapeć T., Wójcik-Fatla A., Farian E., Kowalczyk K., Cholewa G., Cholewa A., Dutkiewicz J., 2022. Mycobiota of berry fruits – levels of filamentous fungi and mycotoxins, composition of fungi, and analysis of potential health risk for consumers. Ann. Agric. Environ. Med. 29(1), 28–37, https://doi.org/10.26444/aaem/147297 DOI: https://doi.org/10.26444/aaem/147297
Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P., 1991. Grzyby (Mycota). Grzyby niedoskonałe (Deuteromycetes), strzępczakowe (Hyphomycetales), guzełkowate (Tuberculariaceae). Sierpik (Fusarium), t. 22. Instytut Botaniki PAN, Warszawa–Kraków.
Lieten P., Van Kerchove S., Van Hamelrijck W., 2021. In vitro evaluation of fungicides against Cylindrocarpon destructans , Rhizoctonia fragariae and Pestalotiopsis spp. in strawberries. ISHS Acta Hortic. 1309. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2021.1309.113 DOI: https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2021.1309.113
Maloney K., Pritts M., Wilcox W.F., Kelly M.J., 2005. Phytophthora root rot in red raspberries with cultural practices and soil amendments. Hortscience 40(6), 1790–1795. https://doi.org/10.21273/HORTSCI.40.6.1790 DOI: https://doi.org/10.21273/HORTSCI.40.6.1790
Marcinkowska J., 2012. Oznaczanie grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. PWRiL, Warszawa.
Meszka B., Bielenin A., 2009. Czerwona plamistość liści truskawki – występowanie, szkodliwość i możliwości zwalczania. Prog. Plant Prot. 47(2), 203–206.
Meszka B., Michałecka M., Bielenin A., 2012. Występowanie grzyba Verticillium dahliae w glebie w różnych rejonach Polski. W: 55 Ogólnopolska Konferencja Ochrony Roślin Sadowniczych. Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice, 123–125.
Meszka B., Bielenin A., 2010. Polyversum WP – a new biological product against strawberry grey mould. Phytopathology 58, 13–19.
Meszka B., Bielenin A., 2011. Agrest – nowym gospodarzem dla Phytophthora cactorum. Prog. Plant Prot. 51(3), 1184–1187.
Micea R., Puia C.E., 2010. Phenotypic differences between isolates of Botrytis cinerea Pers. from different host plants. Agriculture 67, 325. DOI: https://doi.org/10.15835/buasvmcn-agr:5132
Mouden N., Al Batnan A., Benkirane R., Ouazzani Touhami A., Douira A., 2016. Diversity and distribution of fungi from strawberry plants grown in Gharb-Loukkos (Morocco). Int. J. Recent. Sci. Res. 7(10), 13630–13641.
Orlikowski L.B., Ptaszek M., Trzewik A., Orlikowska T., Szkuta G., Meszka B., Skrzypczak C., 2012. Risk of horticultural plants by Phytophthora species. Prog. Plant Prot. 52(1), 92–100.
Porras M., Barrau C., Arroyo F.T., Santos B., Blanco C., Romero F., 2007. Reduction of Phytophthora cactorum in strawberry fields by Trichoderma spp. and soil solarization. Plant Dis. 91(2), 142–146. https://doi.org/10.1094 / PDIS-91-2-0142 DOI: https://doi.org/10.1094/PDIS-91-2-0142
Rigotti S., Viret O., Gindrat D., 2003. Fungi from symptomless strawberry plants in Switzerland. Phytopatol. Mediterr. 42, 85–88.
Sapkota S., Burlakoti R.R., Punja Y.K., Gerbrandt E.M., 2023. Influence of cultivar, environmental conditions, and fungicides on development of Phytophthora root rot and wilt on red raspberry. Crop Prot. 172, 106347. https://doi.org/10.1016/j.cropro.2023.106347 DOI: https://doi.org/10.1016/j.cropro.2023.106347
Terrones-Salgado J., Nieto-Angel D., Nava-Díaz C., Téliz-Ortiz D., García-Velasco R., Vallejo-Pérez M., R., Sánchez-García P., 2019. Botrytis cinerea causing gray mold in blackberry fruit in Mexico. Rev. Mex. Fitopatol. 37(3), https://doi.org/10.18781/r.mex.fit.1906-1 DOI: https://doi.org/10.18781/R.MEX.FIT.1906-1
Villarino M., De la Lastra E., Basallote-Ureba M.J., Capote N., Larena I., Melgarejo P., De Cal1 A., 2019. Characterization of Fusarium solani populations associated with Spanish strawberry crops. Plant Dis. 103, 1974–1982, https://doi.org/10.1094/PDIS-02-19-342-RE DOI: https://doi.org/10.1094/PDIS-02-19-0342-RE
Katedra Ochrony Roślin, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Polska https://orcid.org/0000-0003-4121-5318
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
