Grzyby występujące na cebulach szafirka armeńskiego (Muscari armeniacum) uprawianego w okolicach Puław
AGNIESZKA PIWONI
Katedra Ochrony i Kwarantanny Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. St. Leszczyńskiego 7, 20-069 LublinAbstrakt
Badania przeprowadzono w latach 2009–2011 na gatunku szafirka armeńskiego (M. armeniacum) oraz jego odmianie o podwójnych kwiatach ‘Blue Spike’, uprawianych na plantacji o powierzchni ok. 2 arów w okolicy Puław. Ocenę zdrowotności cebul przeprowadzono po ich wykopaniu, pobierając z losowo wybranej skrzynki 100 bulw i oceniając ich stopień porażenia w 5-stopniowej skali. Bulwy wykazujące objawy chorobowe poddano analizie mykologicznej w laboratorium Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Wskaźniki porażenia cebul M. armeniacum wahały się od 2,75 do 3,75, zaś M. armeniacum ‘Blue Spike’ od 5,25 do 9,75. Wśród grzybów izolowanych z chorych bulw dominowały gatunki: Penicillium hirsutum var. hirsutum i Fusarium oxysporum. Ten ostatni gatunek izolowano częściej z bulw odmiany ‘Blue Spike’. Na zewnętrznych łuskach cebul, z których wyizolowano gatunek Penicillium hirsutum var. hirsutum, stwierdzono lekko zagłębione, brunatne plamy o ciemniejszym brzegu oraz zielonkawy nalot grzybni i zarodnikowania. Na cebulach, z których izolowano F. oxysporum, zaobserwowano spękania łusek i suchą zgniliznę piętki oraz mokrą zgniliznę wewnętrzną, postępującą od szyjki i piętki wraz z mumifikacją znekrotyzowanych tkanek. Inne gatunki grzybów rzadziej izolowane z bulw szafirka to: Geotrichum candidum, Alternaria alternata, Aspergillus niger i grzyby należące do rodzaju Trichoderma.
Słowa kluczowe:
szafirek armeński, cebule, grzyby, wskaźnik porażeniaBibliografia
Boerema G.H., Hamers M.E.C., 1988. Check-list for scientific names of common parasitic fungi. Series 3a: Fungi on bulbs: Liliaceae. Neth. J. Pl. Path. 94, Suppl. 1, 1–32.
Booth C., 1971. The genus Fusarium. CMI, Kew, Surrey, England.
Booth C., 1977. Fusarium Laboratory Guide to the Identyfication of the Major Species. CMI, Kew, Surrey, England.
Borecki Z., 1984. Fungicydy stosowane w ochronie roślin. PWN, Warszawa, 47–48.
Domsch K.H., Gams W., 1970. Pilze aus Agrarböden. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart.
Domsch K.H., Gams W., Anderson T., 1980. Compedium of Soil Fungi. Academic Press, London, NewYork, Toronto, Sydney, San Francisco.
Fassiatova O., 1983. Grzyby mikroskopowe w mikrobiologii technicznej. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa.
Gabarkiewicz R., Łabanowski G., Orlikowski L., Saniewska A., Skrzypczak C., Soika G., 1995. Ochrona ozdobnych roślin cebulowych. Wydawnictwo Plantpress, Kraków.
Index Fungorum 2012. On line: http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp
Krause J., 2005. Uprawa szafirków w polu (cz. I). On line: http://www.ho.haslo.pl/ article.php?id=2255
Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P., 1991. Grzyby (Mycota), t. XXII, Sierpik (Fusarium), PAN, Warszawa, Kraków.
Ramirez C., 1982. Manual and Atlas of the Penicillia. Esevier Biomedical Press., Amsterdam, New York and London.
Raper K.B., Thom Ch., Fennel D.J., 1968. Manual of the Penicillia. Hafner Publ. Company, New York and London.
Rifai M.A., 1969. A revision of the Genus Trichoderma. CMI Kew, Surrey, England.
Rotem J., 1994. The Genus Alternaria. Biology, Epidemiology and Pathogenicity. APS Press, Minnesota.
Skrzypczak C., 1993. Choroby cebulowych roślin ozdobnych w Polsce. Nowe tendencje w ochronie cebulowych roślin ozdobnych. ISiK Skierniewice, 3–6.
Skrzypczak C., 1995. Problem chorób grzybowych na plantacjach ozdobnych roślin cebulowych. Biuletyn Informacyjny SPORC, ISiK Skierniewice, 2, 58–60.
Skrzypczak C., 1996. Ochrona pędzonych roślin cebulowych przed chorobami grzybowymi. Biuletyn Informacyjny SPORC, ISiK Skierniewice, 4, 26–28.
Katedra Ochrony i Kwarantanny Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. St. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
