Odpowiedź behawioralna koni różnych ras, płci i wieku na zabawkę
ANNA STACHURSKA
Department of Horse Breeding and Use, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 LublinMIROSŁAW PIĘTA
Department of Small Ruminants Breeding and Agriculture Advisory, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 LublinAGNIESZKA KLOC
Department of Small Ruminants Breeding and Agriculture Advisory, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 LublinKRZYSZTOF BOCIAN
Department of Horse Breeding and Use, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 LublinMARZENA CEBERA
Department of Horse Breeding and Use, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 LublinAbstrakt
Celem badań było przeanalizowanie odpowiedzi behawioralnej koni różnych ras, płci i wieku na zabawkę zawieszoną w boksie. Zbadano 29 koni półkrwi – małopolskich, wielkopolskich, polskich koni szlachetnych półkrwi oraz ras niemieckich. Konie były w wieku 4–14 lat. Jako zabawki użyto plastikowej butelki. Każdy koń był testowany i filmowany przez 15 min w ciągu dwu kolejnych dni. Ustalono następujące parametry: całkowity czas zabawy po odjęciu przerw (A), liczba przerw w zabawie (B), całkowita długość przerw w zabawie (C), czas pozostający do 15 min, kiedy koń był obojętny na zabawkę (D). Przeprowadzono analizę wariancji według najmniejszych kwadratów, biorąc pod uwagę czynnik rasy konia, płci i wieku, a także dnia testu. Określono korelacje między parametrami w obu dniach testu. Rasa i wiek nie wpływały istotnie na badane parametry. Ogiery przestały się bawić długo przed wałachami. Całkowity czas zabawy był dłuższy pierwszego dnia niż drugiego (odpowiednio 24,8% i 14,9% czasu testu). Korelacja całkowitego czasu zabawy między dwoma dniami eksperymentu była istotna (r = 0,38). Rezultaty pozwalają wnioskować, że zabawka zawieszona w boksie odnosi słaby efekt w doskonaleniu dobrostanu konia.
Słowa kluczowe:
zachowanie, zabawa, dobrostan, końBibliografia
Brzeski E., 1966. Ocena hodowlana ogiera na podstawie niektórych cech zachowania się jego potomstwa w czasie pracy i pielęgnacji. Acta Agric. Silv. Zoot. 6, 2, 22–26.
Cameron E.A., Linklater W.L., Stafford K.J., Minot E.O., 2008. Maternal investment results in better foal condition through increased play behavior in horses. Anim. Behav. 76, 1511–1518.
Kay R., Hall C., 2000. The use if a mirror reduces isolation stress in horses being transported by trailer. Appl. Anim. Behav. Sci. 31, 237–243.
Kiley-Worthington M., 1990. The behavior of horses in relation to management and training – towards ecologically sound environments. J. Equine Vet. Sci. 10, 62–75.
Lee J., Floyd T., Erb H., Houpt K., 2011. Preference and demand for exercise in stabled horses. Appl. Anim. Behav. Sci. 130, 91–100.
Luescher U.A., Mckeown D.B., Dean H., 1998. A cross-sectional study on compulsive behavior (stable vices) in horses. Equine Vet. J., Suppl. 27, 14–18.
Mal M.E., Friend T.H., Lay D.C., Vogelsang S.G., Jenkins O.C., 1991. Physiological responses of mares to short term confinement and social isolation. Equine Vet. Sci. 11, 96–102.
McCallum L., Dumbell L.C., 2009. Social play and its initiation in an established group of young domestic horses. Proceedings of the British Society of Animal Science. Animal Conference in Southport, UK, 30 March – 1 April, 2009.
McDonnell S.M., Poulin A., 2002. Equid play ethogram. Appl. Anim. Behav. Sci. 78, 263–290.
Morel D., 2003. Equine reproductive physiology, breeding and stud management. CABI Publishing, Wallingford, UK, 253–254.
SAS Institute, 2003. Incorporated C N U SAS user’s guide statistics: Version 9.1.3. Cary N.C.
Winskill L.C., Waran N.K., Young R.J., 1996. The effect of a device (a modified ‘Edinburgh Foodball’) on the behavior of the stabled horse. Appl. Anim. Behav. Sci. 48, 25–35.
Department of Horse Breeding and Use, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Small Ruminants Breeding and Agriculture Advisory, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Small Ruminants Breeding and Agriculture Advisory, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Horse Breeding and Use, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Horse Breeding and Use, Faculty of Biology and Animal Breeding, University of Life Sciences, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Licencja
Od 2022 r. artykuły są udostępniane na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa 4.0 międzynarodowa (CC BY 4.0). Artykuły opublikowane przed 2022 r. są dostępne na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 4.0 międzynarodowa (CC BY-NC-ND 4.0).
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej, nie jest rozpatrywany do publikacji w innych wydawnictwach.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.