Abstrakt
Doświadczenie polowe z uprawą pszenicy ozimej prowadzono w latach 2002–2005 w warunkach gleb lessowych środkowej Lubelszczyzny. W badaniach uwzględniono dwa systemy następstwa roślin (monokulturę i płodozmian). Drugi czynnik stanowiły sposoby pielęgnacji (intensywny i oszczędny). Intensywna pielęgnacja polegała na stosowaniu pełnej zalecanej dawki nawozów mineralnych NPK oraz herbicydów, fungicydu, insektycydu i antywylegacza. Oszczędna pielęgnacja sprowadzała się do zmniejszonego o połowę nawożenia mineralnego oraz aplikacji 1/2 dawki herbicydów i fungicydu. Określano wpływ powyższych czynników na zachwaszczenie pszenicy ozimej i produkcję biomasy zboża oraz wzajemne relacje między fitomasą komponentów łanu. Eksperyment dowiódł, że 4-letnia monokultura pszenicy ozimej powoduje istotny wzrost zachwaszczenia w porównaniu z płodozmianem. Nadto monokultura, a także oszczędna pielęgnacja sprzyjały kompensacji niektórych gatunków chwastów, zwłaszcza Stellaria media i Matricaria maritima ssp. inodora. Całkowita produkcyjność agrocenozy pszenicy ozimej w monokulturze była podobna jak w płodozmianie. Uprawa w monokulturze powodowała jednak istotne zmniejszenie fitomasy pszenicy i kilkakrotny wzrost udziału chwastów w ogólnej biomasie roślin. Wprowadzenie intensywnej pielęgnacji jeszcze wyraźniej różnicowało relacje między biomasą pszenicy i chwastów, radykalnie ograniczając procentowy udział flory zachwaszczającej. Oszczędna pielęgnacja miała mniejszy wpływ na redukcję liczby oraz masy chwastów w łanie i nie kompensowała negatywnych skutków uprawy pszenicy ozimej w monokulturze.
Bibliografia
- Adamiak E., 1992. Weed infestation of cereals grown in specialized cereal rotations and monocultures. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura, 55, 115–128.
- Adamiak E., 2007. Struktura zachwaszczenia i produktywność wybranych agrocenoz zbóż ozimych i jarych w zależności od systemu następstwa roślin i ochrony łanu. Rozpr. i Monogr., 129, Wyd. UWM w Olsztynie, 146 ss.
- Adamiak E., Adamiak J., Stępień A., Balicki T., 2003. Wpływ następstwa roślin i poziomu ochrony na zachwaszczenie odmian pszenicy ozimej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 490, 15–22.
- Boström U., Fogelfors H., 1999. Type and time autumn tillage with and without herbicides at reduced rate in southern Sweden. 2. Weed fora and diversity. Soil & Tillage Res. 50, 283-293.
- Buczyński G., Wanic M., Nowicki J., 2003. Zachwaszczenie pszenicy ozimej uprawianej w różnych stanowiskach w płodozmianach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 490, 49–55.
- Domaradzki K., Rola H., 2001. Ekologiczno-agroekonomiczne aspekty stosowania niższych dawek herbicydów w regulacji zachwaszczenia zbóż. Prog. Plant Protect. / Post. Ochr. Rośl., 41(1), 229–238.
- Domaradzki K., Kieloch R., Rola H., 2003. Skuteczność herbicydów w zależności od dawki i fazy rozwojowej chwastów. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl., 43(1), 109–114.
- Heller K., Adamczewski K., 2002. Zmiany w zachwaszczeniu wywołane zmianami w agrotechnice roślin i zmianami klimatycznymi. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl., 42(1), 349–350.
- Kaczmarska M., Gawrońska-Kulesza A., 2000. Wpływ zmianowania na plonowanie pszenicy ozimej. Post. Nauk Rol., 4, 51–61.
- Kapeluszny J., 2002. Zachwaszczenie łanu zbóż jarych w warunkach zróżnicowanej gęstości siewu i oszczędnego stosowania herbicydów. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl., 45(2), 483–85.
- Pawłowski F., Woźniak A., 1998. Plonowanie i zachwaszczenie pszenżyta ozimego w warunkach zróżnicowanego przedplonu i pielęgnowania. Rocz. Nauk Rol., ser. A, 113, 3–4, 29–38.
- Struik P. C., Bonciarelli F., 1997. Resource use at the cropping system level. Eur. J. Agron., 7, 133–143.
- Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Hochół T., Kamińska A., Hura T., Skoczowski A., 2003. Wpływ biomasy chwastów na początkowy wzrost siewek trzech gatunków zbóż i ogólną zawartość związków fenolowych w glebie. Cz. II. Zmiany ogólnej zawartości związków fenolowych w glebie. Pam. Puł., 134, 225–229.
- Trzcińska-Tacik H., 2003. Znaczenie różnorodności gatunkowej chwastów segetalnych. Pam. Puł., 134, 253–262.
- Wesołowski M., Woźniak A., 1999. Zachwaszczenie niektórych gatunków roślin w zmianowaniu dowolnym i monokulturze na glebie wytworzonej z piasku. Biul. IHAR, 210, 69–78.
- Wesołowski M., Kwiatkowski C., Harasim E., 2005. Wpływ zmniejszonych dawek niektórych herbicydów na plonowanie i zachwaszczenie pszenicy ozimej. Prog. Plant Protect. / Post. Ochr. Rośl., 45(2), 1194–1196.
- Wijnands F. G., 1997. Integrated crop protection and environment exposure to pesticides: methods to reduce use and impact of pesticides in arable farming. Eur. J. Agron., 7, 251–260.
- Woźniak A., 2001. Studia nad plonowaniem, zachwaszczeniem i zdrowotnością pszenżyta jarego, pszenicy jarej oraz jęczmienia jarego w płodozmianach i krótkotrwałej monokulturze na glebie rędzinowej środkowowschodniej Lubelszczyzny. Rozpr. Nauk. AR w Lublinie, 247, 126 ss.
- Woźniak A., 2003. Wpływ przedplonu na aktualne i potencjalne zachwaszczenie pszenicy jarej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 490, 303–312.
- Zawiślak K., 1997. Regulacyjna funkcja płodozmianu wobec chwastów w agrofitocenozach zbóż. Acta Acad. Agricult. Techn. Olst., Agricultura, 64, 81–98.
- Zawiślak K., Adamiak E., Adamiak J., Pudełko J., Grzebisz W., Blecharczyk A., 1990. Produkcja biomasy roślinnej w monokulturach. [W:] Badania monokultur zbożowych. Wyd. SGGW, Warszawa, 136–171.
- Zawiślak K., Kostrzewska M.K., 2000. Konkurencja pokarmowa chwastów w łanie pszenicy ozimej uprawianej w płodozmianie i wieloletniej monokulturze. I. Zagęszczenie i skład florystyczny zbiorowiska chwastów. Annales UMCS, Sec. E, Agricultura 55, suppl. 30, 245–251.
Downloads
Download data is not yet available.
