Surowce zielarskie orzecha włoskiego

ROBERT GRUSZECKI

Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin

AGATA CHMIST

Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin

MAGDALENA WALASEK

Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin


Abstrakt

W publikacji przedstawiono surowce zielarskie uzyskiwane z orzecha włoskiego i ich zastosowanie lecznicze. W pracy oparto się na polskich opracowaniach z zakresu fitoterapii, publikacjach zajmujących się medycyną tradycyjną i publikacjach naukowych dotyczących zastosowań leczniczych tej rośliny. Podstawowymi surowcami leczniczymi uzyskiwanymi z roślin orzecha włoskiego są liść (Juglandis folium) i naowocnia (Juglandis fructus cortex), jednak roślina ta oferuje znacznie większą gamę surowców: pączki (Juglandis gemmae), korę (Juglandis cortex), kwiat (Juglandis flos), owoc (Juglandis fructus), owoc niedojrzały (Juglandis immature fructus) oraz korzeń (Juglandis radix). Surowce pozyskiwane z omawianego gatunku stosowane są w medycynie tradycyjnej w wielu krajach świata przy schorzeniach skóry, przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, robaczycy, bólach serca, głowy, bólach reumatycznych, chorobach kobiecych, cukrzycy, skrofułach, hemoroidach, biegunkach, przy problemach z tarczycą, gorączce, anginie, wrzodach gardła, zapaleniu spojówek, skurczach nóg, suchotach, febrze, malarii, a nawet przy impotencji i problemach z erekcją. Przeprowadzone badania naukowe często potwierdzają zalecenia medycyny ludowej oraz wskazują na wiele innych obiecujących zastosowań medycznych surowców otrzymywanych z tej rośliny. Wszystko to pozwala sądzić, że w przyszłości preparaty na bazie orzecha włoskiego będą zyskiwały na znaczeniu i popularności.

Słowa kluczowe:

medycyna tradycyjna, Juglans regia, liść, naowocnia, kora, owoc

Bańkowski C., Kuźniewski E., 1980. Ziołolecznictwo ludowe. PWN, Warszawa.

Biegański J., 1931. Nasze zioła lekarskie i ich stosowanie w leczeniu. Wyd. M. Acta, Warszawa.

Borecka W., Walczak Z., Starzycki M., 2013. Orzech włoski – naturalne źródło prozdrowotnych składników żywności. Nauka Przyr. Technol. 7(2), 1–6.

Brodzicki C., 2000. Morowe powietrze w XV wieku w Polsce i przeciwdziałanie jemu, zalecane przez Marcina Ruffusa z Wałcza, cyrulika i medyka łomżańskiego. Analekta 9(1), 125–134.

Carvalho M., Ferreira P.J., Mendes V.S., Silva R., Pereira J.A., Jeronimo C., Silva B.M., 2010. Human cancer cell antiproliferative and antioxidant activities of Juglans regia L. Food Chem. Toxicol. 48(1), 441–447, https://doi.org/10.1016/j.fct.2009.10.043.

Chrzanowski G., Leszczyński B., Czerniewicz P., Sytykiewicz H., Matok H., Krzyżanowski R., 2011. Kwasy fenolowe orzecha włoskiego. Herba Pol. 57(2), 22–29.

Cruz-Vega D.E., Verde-Star M.J., Salinas-Gonzalez N., Rosales-Hernandez B., Estrada-Garcia I., Mendez-Aragon P., Carranza-Rosales P., Gonzalez-Garza M.T., Castro-Garza J., 2008. Antimycobacterial activity of Juglans regia, Juglans mollis, Carya illinoensis and Bocconia frutescens. Phytother. Res. 22, 557–559, https://doi.org/10.1002/ptr.2343.

Delaviz H., Mohammadi J., Ghalamfarsa G., Mohammadi B., Farhadi N., 2017. A review study on phytochemistry and pharmacology applications of Juglans regia plant. Pharmacogn. Rev. 11(22), 145–152.

Derebecka N., Kania M., Baraniak J., 2012. Liść orzecha włoskiego – działanie przeciwdrobnoustrojowe oraz bezpieczeństwo stosowania w chorobach skóry. Post. Fitoter. 3, 197–202.

Farooqui A., Khan A., Borghetto I., Kazmi S.U., Rubino S., Paglietti B., 2015. Synergistic antimicrobial activity of Camellia sinensis and Juglans regia against multidrug-resistant bacteria. PLoS One 10(2), e0118431, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0118431.

Fernandez-Agullo A., Pereira E., Freire M., Valentao P., Andrade P., Gonzalez-Alvarez J., Pereira J.A., 2013. Influence of solvent on the antioxidant and antimicrobial properties of walnut (Juglans regia L.) green husk extracts. Ind. Crop. Prod. 42, 126–132, http://dx.doi.org/10.1016/j.indcrop.2012.05.021.

Frochne D., 2010. Leksykon roślin leczniczych. MedPharm Polska, Wrocław, 255.

Hamayun M., 2003. Ethnobotanical studies of some useful shrubs and trees of district Buner, NWFP, Pakistan. Ethnobot. Leaflets, https://opensiuc.lib.siu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1289&context=ebl.

Hasan T.N., B L.G., Shafi G., Al.-Hazzani A.A., Alshatwi A.A., 2011. Anti-proliferative effects of organic extracts from root bark of Juglans regia L. (RBJR) on MDA-MB-231 human breast cancer cells: role of Bcl-2/Bax, caspases and Tp53. Asian Pacific J. Cancer Prev. 12(2), 525–530.

Hildegarda z Bingen, 2014. Physica. Uzdrawiające dzieło stworzenia. Naturalna siła oddziaływania rzeczy. Polskie Centrum św. Hildegardy, Legnica.

Ionescu M.I., 2018. Are herbal products an alternative to antibiotics? W: S. Kırmusaoğlu (red.), Bacterial pathogenesis and antibacterial control. Intechopen, London, 3–22, https:// doi.org/10.5772/intechopen.72110.

Jarić S., Mitrović M., Pavlović P., 2014. An ethnobotanical and ethnomedicinal study on the use of wild medicinal plants in rural areas of Serbia. W: A. Pieroni, C.L. Quave (red.), Ethnobotany and biocultural diversities in the Balkans. Springer, New York–Heidelberg–Dordrecht–London, 87–112.

Kohlmünzer S., 2017. Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji, wyd. 5. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa.

Kuster H., 2008. Die Verbeitungsgeschichte der Walnuss. LWF Wissen 60, 11–14.

Kuźniewski E., Augustyn-Puziewicz J., 1984. Przewodnik ziołolecznictwa ludowego. PWN, Wrocław.

Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Błach-Olszewska Z., Długosz A., 2007. Fitoterapia i leki roślinne. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa.

Łoźna K., Kita A., Styczyńska M., Biernat J., 2012. Skład kwasów tłuszczowych olejów zalecanych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Probl. Hig. Epidemiol. 93(4), 871–875.

Martinez M.L., Labuckas D.O., Lamarque A.L., Maestri D.M., 2010. Walnut (Juglans regia L.): genetic resources, chemistry, by-products. J. Sci. Food Agric. 90(12), 1959–1967, https://doi.org/10.1002/jsfa.4059.

Matuszewski A., 1993. Leki i sposoby naturalne stosowane przy zapobieganiu epidemiom w XVI–XVII wieku (Maciej z Miechowa, Stefan Falimirz, Franciszek Paweł Lubiecki). Kwart. Hist. Nauki Techn. 38(4), 124–127.

Mohammadi J., Delaviz H., Malekzadeh J.M., Roozbehi A., 2012. The effect of hydro-alcoholic extract of Juglans regia leaves in streptozotocin-nicotinamide induced diabetic rats. Pak. J. Pharm. Sci. 25(2), 407–411.

Mustafa B., Hajdari A., 2014. Medical ethnobotanical studies in Kosovo. W: A. Pieroni, C.L. Quave (red.), Ethnobotany and biocultural diversities in the Balkans. Springer, New York–Heidelberg–Dordrecht–London, 113–136.

Muszyński J., 1954. Ziołolecznictwo i leki roślinne. Wyd. PZW, Warszawa.

Muszyński J., Dobrowolski L., 1956. Vademecum fitoterapii. Ministerstwo Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Zarząd Przemysłu Zielarskiego, Warszawa, 131–132.

Nimrouzi M., Jaladat A.M., Zarshenas M.M., 2018. A panoramic view of medicinal plants traditionally applied for impotence and erectile dysfunction in Persian medicine. J. Tradit. Complement. Med. In press, https://doi.org/10.1016/j.jtcme.2017.08.008.

Oliveira I., Sousa A., Ferreira I., Bento A., Estevinho L., Pereira J.A., 2008. Total phenols, antioxidant potential and antimicrobial activity of walnut (Juglans regia L.) green husks. Food Chem. Toxicol. 46, 2326–2331, https://doi.org/10.1016/j.fct.2008.03.017.

Ożarowski A., 1976. Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. PZWL, Warszawa.

Ożarowski A., Jaroniewski W., 1987. Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. IWZZ, Warszawa.

Paluch A., 1984. Świat roślin w tradycyjnych praktykach leczniczych wsi polskiej, Wrocław.

Pereira J.A., Oliveira I., Sousa A., Ferreira I.C.F.R., Bento A., Estevinho L., 2008. Bioactive properties and chemical composition of six walnut (Juglans regia L.) cultivars. Food Chem. Toxicol. 46, 2103–2111, https://doi.org/10.1016/j.fct.2008.02.002.

Pereira J.A., Oliveira, I., Sousa, A., Valentão, P., Andrade P.B., Ferreira I.C.F.R., Ferreres F., Bento A., Seabra R., Estevinho L., 2007. Walnut (Juglans regia L.) leaves: phenolic compounds, antimicrobial activity and antioxidant potential of different cultivars. Food Chem. Toxicol. 45, 2287–2295, https://doi.org/10.1016/j.fct.2007.06.004.

Pieroni A., Nedelcheva A., Dogan Y., 2015. Local knowledge of medicinal plants and wild food plants among Tatars and Romanians in Dobruja (south-east Romania). Genet. Resour. Crop Evol. 62, 605–620, https://doi.org/10.1007/s10722-014-0185-3.

Pieroni A., Rexhepi B., Nedelcheva A., Hajdari A., Mustafa B., Kolosova V., Cianfaglione K., Quave C.L., 2013. One century later: the folk botanical knowledge of the last remaining Albanians of the upper Reka Valley, Mount Korab, Western Macedonia. J. Ethnobiol. Ethnomed. 9(22), https://doi.org/10.1186/1746-4269-9-22.

Pliniusz Starszy, 1845. Kaja Pliniusza Starszego Historyi naturalnej ksiąg XXXVII, tł. J. Łukaszewicz. Księgarnia i Drukarnia J. Łukaszewicza, Poznań.

Prentner A., 2017. Heilpflanzen der Traditionellen Europäischen Medizin. Wirkung und Anwendung nach häufigen Indikationen. Berlin, Springer.

Redzic S., 2010. Wild medicinal plants and their usage in traditional human therapy (Southern Bosnia and Herzegovina, W. Balkan). J. Med. Plant. Res. 4(11), 1020–1023, https://doi.org/10.5897/JMPR09.254.

Scheffer M., 1992. Terapia kwiatowa doktora Bacha. Wyd. Mitel, Gdynia.

Schnaider J., 1912. Z życia górali nadłomnickich. Lud 18(1–4), 141–217.

Sharma P., Ravikumar G., Kalaiselvi M., Gomathi D., Uma C., 2013. In vitro antibacterial and free radical scavenging activity of green hull of Juglans regia. J. Pharm. Anal. 3(4), 298–302, http://dx.doi.org/10.1016/j.jpha.2013.01.006.

Stampar F., Solar A., Hudina M., Veberic R., Colaric M., 2006. Traditional walnut liqueur – cocktail of phenolics. Food Chemistry 95, 627–631, https://doi.org/0.1016/j.foodchem.2005.01.035.

Stern C., 2016. Die Kraft der Bäume. Deutsche Heilpraktiker-Zeitschrift 11(5), 12–19, https://doi.org/10.1055/s-0036-1588041.

Szot-Radziszewska E., 2005. Sekrety ziół: wiedza ludowa, magia, obrzędy, leczenie. Wyd. Trio.

Szot-Radziszewska E., 2007. Lecznictwo ludowe Ukraińców na przełomie XIX i XX wieku. Analecta 6(1–2), 69–107.

Szychowska-Boebel B., 1972. Lecznictwo ludowe na Kujawach. Muzeum Etnograficzne w Toruniu.

Taha N.A., Al-wadaan M.A., 2011. Utility and importance of walnut, Juglans regia Linn: A review. African J. Microbiol. Res. 5, 5796–5805, https://doi.org/10.5897/AJMR11.610.

Teofrast, 2002. Przyczyny powstawania i rozwoju roślin, tł. H. Wójtowicz. Tow. Nauk. KUL, Lu-blin.

Tita I., Mogosanu G.D., Tita M.G., 2009. Ethnobotanical inventory of medicinal plants from the South-West of Romania. Farmacia 57(2), 141–156.

Tuzlacı E., Alparslan İşbilen D.F, Bulut G., 2010. Turkish folk medicinal plants, VIII: Lalapaşa (Edirne). Marmara Pharm. J. 14(1), 47–52, https://doi.org/10.12991/201014463.

Udziela S., 1931. Rośliny w wierzeniach ludu krakowskiego. Lud 30, 36–75.

Uniyal S.K., Sharma S., Jamwal P., 2011. Folk medicinal practices in Kangra District of Himachal Pradesh, Western Himalaya. Human Ecol. 39, 479–488, https://doi.org/10.1007/s10745-011-9396-9.

Warron M.T., 1991. O gospodarstwie rolnym, tł., wstęp i komentarz I. Mikołajczyk, Wrocław.

Wasylikowa K., Cârciumaru M., Hajnalová E., Hartyányi B.P., Pashkevich G.A., Yanushevich Z.V., 1991. East-Central Europe. W: W. van Zeist, K. Wasylikowa, K.-E. Behre (red.), Progress in Old World Palaeoethnobotany. Balkema, Rotterdam Brookfield, 207–240.

Wdowiak L., 2013. Alkohol – panaceum medycyny ludowej dawnych ziem polskich w XIX stuleciu i na początku XX w. Część I. Ograżka, kolera, czerwonka, laksy, boleści w dołku, żółtaczka, kolki i suchoty. Med. Og. Nauk. Zdr. 19(3), 337–343.

Widy-Tyszkiewicz E., Matławska I., Bylka W., 2013. Assessment report on Juglans regia L., folium. EMA/HMPC/346740/2011.

Zakavi F., Golpasand Hagh L., Daraeighadikolaei A., Farajzadeh Sheikh A., Daraeighadikolaei A., Leilavi Shooshtari Z., 2013. Antibacterial effect of Juglans regia bark against oral pathologic bacteria. Int. J. Dent. 854765, 1–5. https://doi.org/10.1155/2013/854765.

Zemanek A., Wasylikowa K., 1996. Historia botaniki i archeobotanika w poszukiwaniu danych o użytkowaniu roślin w średniowiecznym Krakowie. Analecta 5/1(9), 123–138.

Zougagh S., Belghiti A., Rochd T., Zerdani I., Mouslim J., 2019 Medicinal and aromatic plants used in traditional treatment of the oral pathology: the ethnobotanical survey in the economic capital Casablanca, Morocco (North Africa). Nat. Prod. Bioprospect. 9(1), 35–48, https://doi.org/10.1007/s13659-018-0194-6.

Lista produktów tradycyjnych. https://gov.pl/web/rolnictwo/lista-produktow-tradycyjnych12 [dostęp 1.05.2019].

Pobierz

Opublikowane
2019-03-31



ROBERT GRUSZECKI 
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin
AGATA CHMIST 
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin
MAGDALENA WALASEK 
Katedra Warzywnictwa i Roślin Leczniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. S. Leszczyńskiego 58, 20-068 Lublin



Licencja

Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób. 

Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0) 


Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>