Wpływ materii organicznej facelii błękitnej, pszenicy ozimej, gorczycy białej, żyta, rzepiku i soi na zdrowotność i plonowanie soi (Glycine max (L.) Merrill)
Monika Bełkot
Danuta Pięta
Abstrakt
Badania przeprowadzono w latach 2000–2002. Przedmiotem badań były rośliny soi odmiany 'Polan' uprawiane po takich roślinach poplonowych, jak facelia błękitna, pszenica ozima, gorczyca biała, żyto, rzepik i soja. Liczebność i zdrowotność siewek soi i roślin w fazie kwitnienia były najlepsze na poletkach po uprawie pszenicy ozimej i żyta. Największy plon nasion soi uzyskano z poletek, gdzie jako poplon wzrastała pszenica ozima, a najmniejszy po soi jako poplonie. Najmniej nasion z brunatnymi plamami było w plonie zebranym z roślin soi uprawianych po facelii błękitnej, a najwięcej po soi. Siewki soi były głównie porażane przez Fusarium culmorum i F. oxysporum f.sp. glycines, a rośliny w fazie kwitnienia przede wszystkim przez drugi z wymienionych gatunków. Szczególnie szkodliwy dla nasion soi okazał się gatunek Phomopsis sojae.
Słowa kluczowe:
rośliny poplonowe, facelia błękitna, pszenica ozima, gorczyca biała, żyto, rzepik, soja, grzyby patogeniczne, grzyby saprotroficzneBibliografia
Booth C., 1971. The Genus Fusarium. Commonv. Mycol. Inst. Kew. Surrey.
Botros S.E.D., Mohamed M.S., El-Shabrawy A.M., Abd-Elrazik A., 1990. Effect of intercroping maize with certain legumes on incidence of maize root and stalk rots. Assiut J. Agric. Sci., 21: 1–9.
de Mello J.L., Faull J.L., 2000. Parasitism of Rhizoctonia solani by strains of Trichoderma spp. Sci. Agric., 57, 1: 55–59.
Földes T., Bánhegyi J., Herpai Z., Varga L., Szigeti J., 2000. Isolation of Bacillus strains from the rhizosphere of cereals and in vitro screening for antagonism against phytopathogenic, food-borne pathogenic and spoilage microorganisms. J. Appl. Microbiol., 89: 840–846.
Funck-Jensen D., Hockenhull J., 1984. Root exudation, rhizosphere microorganisms and disease control. Växtskyddsnotier, 48: 49–54.
Hruszka M., Kurowski T.P., 1995. Stan zdrowotny pszenicy ozimej uprawianej w ogniwie zmianowania z pszenicą jarą. Mat. XXXV Sesji Nauk. IOR, cz. II: 180–183.
Kahnt G., Hijazi L.A., 1985. Agronomic measures to develop a soyabean production system. Eurosoja, 3: 17–23.
Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P., 1991. Grzyby XXII: Grzyby niedoskonałe (Deuteromycetes), Strzpczakowe (Hyphomycetales), Guzełkowate (Tuberculariaceae), Sierpik (Fusarium). Warszawa–Kraków. Inst. Bot. PAN, 136 pp.
Lund M.G., Carter P.R., Oplinger E.S., 1993. Tillage and crop rotation affect corn, soybean and winter wheat yields. J. Product. Agricult., 6, 2: 207–213.
Łacicowa B., 1979a. Wpływ siewek rzepaku ozimego na grzyby glebowego środowiska uprawnego chmielu, porażonego przez Verticillium albo-atrum i Fusarium spp. Ochrona Rośl., 23, 12: 11–13.
Łacicowa B., 1979b. Ocena laboratoryjna wirulencji szczepów Fusarium oxysporum f. sp. lini i Fusarium oxysporum f. sp. phaseoli oraz podatność odmian na porażenie przez te patogeny. Roczn. Nauk Roln., Ser. E, 9: 113–124.
Markiewicz M., Myśków W., Jeziorska Z., 1979. Mikroflora ryzosferowa zbóż po różnych przedplonach i jej oddziaływanie na fitopatogeny. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 213: 173–179.
McQuilken M.P, Gemmell J., Lahdenperä M.L., 2001. Gliocladium catenulatum as a potential biological control agent of dampimg-off in bedding plants. J. Phytopathol., 149: 171–178.
Oktaba W., 1987. Metody statystyki matematycznej w doświadczalnictwie. PWN, Warszawa, 488 pp.
Papavizas G.C., 1985. Trichoderma i Gliocladium: Biology, ecology and potential for biocontrol. Ann. Rev. Phytopathol., 23: 23–54.
Paszkowski W.L., Dwornikiewicz J., 1997. Microbial communities in the hop garden soil and their antagonism to Verticillium alboatrum. Part I. Studies in young hop garden. W: Orlikowski L. B., Skrzypczak Cz. (Eds.): Trichoderma spp., other microorganisms and plant extracts in plant diseases control. VIII Conf. Biol. Control Plant Dis. Polish Phytopathol. Soc., Skierniewice, pp. 33–37.
Patkowska E., 2000. Wpływ zmianowania na zdrowotność i plonowanie soi [Glycine max (L.) Merrill]. Praca doktor. (niepublikowana) Akad. Roln. Lublin.
Pietr J., 1997. The mode of action of Trichoderma: short summary. W: Orlikowski L. B., Skrzypczak Cz. (Eds.): Trichoderma spp., other microorganisms and plant extracts in plant diseases control. VIII Conf. Biol. Cont. Plant Dis. Pol. Phytopathol. Soc., April 21–22, Skierniewice, pp. 7–14.
Pięta D., 1988. Mikozy występujące w uprawach fasoli (Phaseolus vulgaris L.) i podatność różnych odmian na porażenie przez niektóre grzyby. Ser. Wyd. Rozpr. Nauk., Akad. Roln., Lublin.
Pięta D., 1994. Biochemiczne czynniki warunkujące odporność fasoli na porażenie przez grzyby patogeniczne. Biul. Warzywn., XLI: 117–122.
Pięta D., Pastucha A., Patkowska E., 1999a. The effect of organic substance on healthinness and yielding of soybean (glycine max (L.) Merrill). Ann. Agri. Sci., Ser. E, 28, 1/2: 93–100.
Pięta D., Pastucha A., Patkowska E., 1999b. The role of the organic substance in the formation of communities of microorganisms. Ann. Agri. Sci., Ser. E, 28, 1/2: 81–92.
Pięta D., Pastucha A., Patkowska E., 2000. The Effect of Forecrop on the Emergencies and Healthiness of soybean. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. EEE, VIII: 63–71.
Rovira A.D., 1969. Plant root exudates. Bot. Rev., 35: 35–57.
Sinclair J.B., Backman P.A., 1989. Compedium of soybean diseases. APS PRESS. Am. Phytopathol. Soc., St. Paul, MN, USA. pp. 106.
Szyrmer J., 1983. Soja, uprawa i wykorzystanie w żywieniu człowieka. Inf. wdrożeniowa, Radzików.
Varvel G.E., Peterson T.A., 1992. Nitrogen fertilizer recovery by soybean system. Agron. J., 84: 215–218.
Wilcox J.R., 1987. Soybeans: Improvement, Production and Uses. Agronomy, USA.
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
