Analiza wzrostu i rozwoju siewek jagody kamczackiej (Lonicera caerulea L. var. kamtschatica Sevast.) w kulturze in vitro
JACEK GAWROŃSKI
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinJADWIGA ŻEBROWSKA
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinELŻBIETA KACZMARSKA
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinWOJCIECH MARECKI
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinMAGDALENA DYDUCH-SIEMIŃSKA
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinJERZY HORTYŃSKI
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinPIOTR SZYPIŁO
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinBOŻENA SZAFRAŃSKA
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinKATARZYNA CZOPSKA
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 LublinAbstrakt
Celem podjętych badań była próba określenia przydatności kultury in vitro do prowadzenia selekcji siewek pochodzących od dwu odmian jagody kamczackiej: ‘Atut’ i ‘Czelabinka’. Przydatność kultury in vitro do prac genetyczno-hodowlanych dotyczących tego gatunku oceniono na podstawie analizy wzrostu i rozwoju siewek na pożywce Murashige’a i Skooga (MS) suplementowanej cytokininami. Dodatek tej grupy regulatorów wzrostu miał na celu wspomaganie endogennych cytokinin w znoszeniu dominacji pąka wierzchołkowego, a przez to stymulowanie pędów siewek do rozkrzewiania. Zastosowano dwa rodzaje cytokinin – 6-benzyloadeninę (BA) i kinetynę (KIN) – w koncentracjach odpowiednio 4 i 2 mg · dm-3. W trakcie prowadzonej kultury obserwowano zróżnicowanie we wzroście i rozwoju siewek w obu populacjach potomnych. Zastosowane w pożywce cytokininy nie stymulowały pędów do rozkrzewiania, natomiast pobudzały one wzrost wydłużeniowy i w obu populacjach potomnych największy, bo ponad 60% pędów stanowiły te o długości powyżej 15 mm. Wśród siewek odmiany ‘Atut’ największy udział miały pędy z 5–10 liśćmi rosnące na pożywce z kinetyną, natomiast wśród siewek odmiany ‘Czelabinka’ największy udział pędów z tą samą liczbą liści stwierdzono na pożywce z BA. Wytworzone w czasie trwania kultury korzenie charakteryzowały się zróżnicowanym stopniem rozwoju. Siewki odmiany ‘Atut’ miały większą liczbę korzeni, ale były one krótkie, natomiast siewki odmiany ‘Czelabinka’ wytworzyły ich mniej, ale wszystkie korzenie osiągnęły długość powyżej 5,0 mm. Uzyskane rezultaty mogą wynikać ze zróżnicowania genetycznego segregujących potomnych populacji siewek będącego efektem allogamii gatunku. Przeprowadzone badania mają charakter przyczynkowy, wskazują jedynie na możliwość zastosowania selekcji in vitro w obrębie tego gatunku. Stąd też dalsze prace doświadczalne z tego zakresu powinny być prowadzone w celu określenia optymalnych warunków efektywnej selekcji i hodowli jagody kamczackiej w kulturze in vitro.
Słowa kluczowe:
cytokininy, allogamia, skład pożywki, populacja wyjściowa, zróżnicowanie genetyczneBibliografia
Dziadczyk P., Kiszczak W., Tyrka M., Łaba M., Diufer K., 2005. Evaluation of strawberry (Fragaria × ananassa Duch.) cultivar’s salt stress tolerance on the basis of S1 seeds in vitro germination. J. Food, Agric. Environ. 3 (2), 275–281.
Dziadczyk P., Supryn-Sweklej S., Hortyński J., 1998. Evaluation of Fragaria vesca salt resistance clones. Acta Physiol. Plant. 20 (3) supl., 17.
Dziedzic E., 2008. Propagation of blue honeysuckle (Lonicera caerulea var. kamtschatica Pojark.) in in vitro culture. J. Fruit Ornam. Plant Res. 16, 93–100.
Dziedzic E., 2009. Effect of culture form, sucrose and iron on blue honeysuckle shoot proliferation. Zesz. Probl. Postęp. Nauk Rol. 536, 73–80.
Hummer K.E., 2006. Blue honeysuckle: a new berry crop for North America. J. Am. Pomol. Soc.
60 (1), 3–8.
Jagła J., 2006. Rozmnażanie jagody kamczackiej, aktinidii, róży i świdośliwy w kulturach in vitro.
W: XLIV Ogólnopolska konferencja sadownicza, Skierniewice, 30–31 sierpnia, 76–77.
Jankiewicz L.S. (red.), 1997. Regulatory wzrostu i rozwoju roślin. T. 1. Właściwości i działanie.
Wyd. Nauk. PWN.
Jurikova T., Rop O., Mlcek J., Sochor J., Balla S., Szekeres L., Hegedusova A., Hubalek J., Adam V., Kizek R., 2012. Phenolic profile of edible honeysuckle berries (Genus Lonicera) and their biological effects. Molecules 17, 61–79.
Karhu S.K., 1997a. Axillary shoot proliferation of blue honeysuckle. Plant Cell Tissue Organ Cult.
48, 195–201.
Karhu S.K., 1997b. Rooting of blue honeysuckle microshoots. Plant Cell Tissue Organ Cult. 48, 153–159.
Karhu S.K., 2003. Performance of Lonicera microcuttings as affected by mineral nutrients and genotype. Acta Hortic. 616, 181–183.
Miyashita T., Ohashi T., Shibata F., Araki H., Hoshino Y., 2009. Plant regeneration with maintenance of the endosperm ploidy level by endosperm culture in Lonicera caerulea var. emphyllocalyx. Plant Cell Tissue Organ Cult. 98 (3), 291–301.
Murashige T., Skoog F., 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Physiol. Plant. 15, 473–497.
Qu G., Huang L., Huo J., 2008. Regeneration of blue honeysuckle via dormant axillary buds.
J. Northeast Agric. Univ. 15 (2), 9–11
Sedlák J., Paprštein F., 2007. In vitro propagation of blue honeysuckle. Hortic. Sci. (Prague) 34 (4), 129–131.
Smolik M., Ochmian I., Grajkowski J., 2010. Genetic variability of Polish and Russian accessions of cultivated blue honeysuckle (Lonicera caerulea). Russ. J. Genet. 46 (8), 960–966.
Svarcova I., Heinrich J., Valentova K., 2007. Berry fruits as a source of biologically active compounds: The case of Lonicera caerulea. Biomed. Pap. Med. Fac. Univ. Palacky Olomouc Czech Repub. 151 (2), 163–174.
Szopa J., Kostyń K., 2006. Kultury komórkowe i rośliny transgeniczne w biotechnologii. Biotechnologia 4 (75), 7–17.
Szot I., Lipa T., 2013. Estimating the fruit quality after application the pruning of blue honeysuckle bushes. Mod. Phytomorphol. 4, 51–54.
Thompson M.M., Barney D.L., 2007. Evaluation and breeding of haskap in North America. J. Am.
Pomol. Soc. 61 (1), 25–33.
Zimoch-Guzowska E., Gołębiewska M., 2011. Wykorzystanie biotechnologii przez polską hodowlę roślin. Biul. IHAR 259, 121–129.
Żebrowska J.I., 2011. Efficacy of resistance to Verticillium wilt in strawberry (Fragaria × ana- nassa Duch.) tissue culture. Acta Agrobot. 64 (3), 3–12.
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Katedra Genetyki i Hodowli Roślin Ogrodniczych, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
