Zmiany aktywności mikrobiologicznej gleby brunatnej pod uprawą pszenicy ozimej w różnych latach oddziaływania osadu z oczyszczalni ścieków mleczarskich
Magdalena Frąc
Stefania Jezierska-Tys
Abstrakt
Nawożenie osadami ściekowymi wpływa nie tylko na rośliny, właściwości fizyczne i chemiczne gleb, ale także na parametry mikrobiologiczne. Badania nad wpływem osadu ścieków mleczarskich na właściwości mikrobiologiczne gleb były głównie krótkoterminowe i prowadzone w warunkach laboratoryjnych. Dlatego też badania prezentowane w niniejszej pracy przeprowadzone zostały w warunkach polowych w różnych latach oddziaływania osadu ścieków mleczarskich na wybrane właściwości mikrobiologiczne gleby brunatnej. Przeprowadzone badania wykazały, że osad ścieków mleczarskich na ogół stymulował rozwój drobnoustrojów. Najwyższą liczebność mikroorganizmów stwierdzono w drugim roku oddziaływania odpadu.
Słowa kluczowe:
aktywność mikrobiologiczna, gleba brunatna, osad ścieków mleczarskichBibliografia
Adams M.B., 2003. Ecological issues related to N deposition to natural ecosystems: research needs. Envir. Inter. 29, 189–199.
Barabasz W., 1991. Mikrobiologiczne przemiany azotu glebowego. I. Biogeochemia azotu glebowego. Post. Mikrob. 30, 4, 395–409.
Barabasz W., 1992. Mikrobiologiczne przemiany azotu glebowego. II Biotransformacja azotu glebowego. Post. Mikrob. 31, 1, 3–33.
Baran S., Oleszczuk P., Żukowska G., 2002. Zasoby i gospodarka odpadami organicznymi w Polsce. Acta Agrophys. 73, 17–34.
Beltrán-Hernández R. I., Coss-Muñoz E., Luna-Guido M. L., Mercado-Garcia F., Siebe C., Den-dooven L., 1999. Carbon and nitrogen dynamics in alkaline saline soil of the former Lake Texcoco (Mexico) as affected by application of sewage sludge. Eur. J. Soil Science. 50, 4, 601–608.
Beyer Y., Wachendorf C., Balzer F. M., Balzer-Graf U. R., 1992. The use of biological methods to determine the microbiological activity of soil under cultivation. Biol. Fertil. Soils. 13, 242–247.
Blechschmidt R., Schaaf W., Hüttl R.F., 1999. Soil microorganism experiments to study the effects of waste material application on nitrogen and carbon turnover of lignite mine spoils in Lusatia (Germany). Plant Soil. 213, 23–30.
Czekała J., 2000. Wartość próchnicotwórcza i działanie nawozowe osadu ściekowego. Fol. Univ. Agric. Stetin. Agricult. 84, 75–80.
Dar H.G., 1997. Impact of lead and sewage sludge on soil microbial biomass and carbon and nitrogen mineralization. Bull. Environ. Contam. Toxicol. 58, 234–240.
Fidecki M., 2002. Wartość nawozowa osadu ściekowego z mleczarni. Rozpr. dokt. AR Lublin.
Furczak J., Joniec J., 2002. Studies of the effects of the level of sewage sludge crumbling on microbial and biochemical activities of soil. Pol. J. Soil Sci. 35, 1, 59–67.
Gostkowska K., Szwed A., Furczak J., 2000. Evaluation of the microbiological state of the soil degraded by orchard performance after its enrichment with organic wastes. Pol. J. Soil Sci. 33, 1, 87–96.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2005a. Changes in the enzymatic activity and the number of proteolytic microorganisms in brown soil under the influence of organic fertilization and cultivation of spring wheat. Pol. J. Soil Sci. 38, 1, 61–68.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2005b. Studies into the effect of sewage sludge from dairy plant on nitrogen transformation in brown soil. Pol. J. Soil Sci. 38, 1, 69–75.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2005c. The effect of fertilization with sewage sludge from a dairy plant and with straw on the population numbers of selected microorganisms and respiration activity of brown soil. Pol. J. Soil Sci. 38, 2, 145–151.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2007. The influence of dairy sewage sludge and FYM on the numbers and biochemical activity of microorganisms that participate in the transformations of soil nitrogen. Pol. J. Environ. Stud. 16, 2A, 3, 686–693.
Jezierska-Tys S., Frąc M., Fidecki M., 2004a. Wpływ nawożenia osadem ściekowym pochodzącym z mleczarni na przemiany azotu w glebie brunatnej. Annales UMCS, sec. E. 59, 3, 1167–1173.
Jezierska-Tys S., Frąc M., Fidecki M., 2004b. Wpływ nawożenia osadem ściekowym na aktyw-ność enzymatyczną gleby brunatnej. Annales UMCS, sec. E. 59, 3, 1175–1181.
Jezierska-Tys S., Frąc M., Fidecki M., 2005. Wpływ nawożenia osadem ściekowym pochodzącym z mleczarni na aktywność respiracyjną oraz liczebność bakterii i grzybów w glebie brunatnej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 506, 205–212.
Joniec J., Furczak J., 2005. Ocena ogólnej liczby drobnoustrojów w glebie wzbogaconej osadem ścieków komunalno-przemysłowych. Mat. Konf. Kształtowanie i Ochrona Środowiska – uwarunkowania przyrodnicze, techniczne i społeczno-ekonomiczne. Olsztyn, Inż. Ekol. 11, 151–152.
Kobus J., Czaban J., Gajda A., 1990. Wpływ osadu ściekowego na aktywność biologiczną gleb zdegradowanych i przemiany w nich węgla, azotu, fosforu i cynku. Pam. Puł. 96, 121–137.
Kucharski J., 1997. Relacja między aktywnością enzymów a żyznością gleby. Mat. Konf. Drobnoustroje w środowisku występowanie, aktywność i znaczenie, Kraków, 327–347.
Lima J.A., Nahas E., Gomes A.C., 1996. Microbial populations and activities in sewage sludge and phosphate fertilizer-amended soil. Appl. Soil Ecol. 4, 75–82.
Maćkowiak C., 1996. Nawozowa użyteczność osadów ściekowych w świetle badań IUNG. Mat. Konf. Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych, Puławy – Lublin – Jeziórko, 35–39.
Martin J.P., 1950. Use of acid rose bengal and streptomycin in the plate method for estimating soil fungi. Soil. Sci. 69, 215–233.
Mazur T., 1991. Azot w glebach uprawnych. PWN, Warszawa.
Mazur T., 1995. Rozważania o degradacji gleb w wyniku nawożenia. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 418, 25–36.
Nowak A., Przybulewska K., Szopa E., 2001. Wpływ nawożenia kompostami z osadów ściekowych na liczebność niektórych grup mikroorganizmów glebowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 477, 443–449.
Paul E.A., Clark F.E., 2000. Mikrobiologia i biochemia gleb. Wyd. UMCS, Lublin.
Rodina A., 1968. Mikrobiologiczne metody badania wód. PWRiL, Warszawa.
Sastre I., Vicente M.A., Lobo M.C., 1996. Influence of the application of sewage sludges on soil microbial activity. Biores. Tech. 57, 1, 19–23.
Sims R.E.H., 1996. Utilisation of waste organic matter. Agr. Ecosyst. Environ. 58, 91–95.
Siuta J., 2001. Gospodarka odpadami w środowisku. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 477, 275–285.
Siuta J., 2002. Przyrodnicze użytkowanie odpadów. Monografia. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
Wołoszyk Cz., Krzywy E., Jakubowski W., 2000. Badania nad rolniczym wykorzystaniem odpadów komunalnych i przemysłowych. Fol. Univ. Agric. Stetin. Agricult. 84, 527–532.
Zaman M., Cameron K. C., Di H. J., Inubushi K., 2002. Changes in mineral N, microbial biomass and enzyme activities in different soil depths after surface applications of dairy shed effluent and chemical feltilizer. Nutr. Cycl. Agroecosyst. 63, 275–290.
Zaman M., Matsushima M., Chang S.X., Inubushi K., Nguyen L., Goto S., Kaneko F., Yoneyama T., 2004. Nitrogen mineralization, N2O production and soil microbiological properties as affected by long-term applications of sewage sludge composts. Biol. Fertil. Soils. 40, 101–109.
Zaman M., Noonan M. J., Cameron K. C., Di H. J., 1998. Nitrogen mineralisation rates from soil amended with dairy pond waste. Austr. J. Soil Res. 36, 2, 217–230.
Barabasz W., 1991. Mikrobiologiczne przemiany azotu glebowego. I. Biogeochemia azotu glebowego. Post. Mikrob. 30, 4, 395–409.
Barabasz W., 1992. Mikrobiologiczne przemiany azotu glebowego. II Biotransformacja azotu glebowego. Post. Mikrob. 31, 1, 3–33.
Baran S., Oleszczuk P., Żukowska G., 2002. Zasoby i gospodarka odpadami organicznymi w Polsce. Acta Agrophys. 73, 17–34.
Beltrán-Hernández R. I., Coss-Muñoz E., Luna-Guido M. L., Mercado-Garcia F., Siebe C., Den-dooven L., 1999. Carbon and nitrogen dynamics in alkaline saline soil of the former Lake Texcoco (Mexico) as affected by application of sewage sludge. Eur. J. Soil Science. 50, 4, 601–608.
Beyer Y., Wachendorf C., Balzer F. M., Balzer-Graf U. R., 1992. The use of biological methods to determine the microbiological activity of soil under cultivation. Biol. Fertil. Soils. 13, 242–247.
Blechschmidt R., Schaaf W., Hüttl R.F., 1999. Soil microorganism experiments to study the effects of waste material application on nitrogen and carbon turnover of lignite mine spoils in Lusatia (Germany). Plant Soil. 213, 23–30.
Czekała J., 2000. Wartość próchnicotwórcza i działanie nawozowe osadu ściekowego. Fol. Univ. Agric. Stetin. Agricult. 84, 75–80.
Dar H.G., 1997. Impact of lead and sewage sludge on soil microbial biomass and carbon and nitrogen mineralization. Bull. Environ. Contam. Toxicol. 58, 234–240.
Fidecki M., 2002. Wartość nawozowa osadu ściekowego z mleczarni. Rozpr. dokt. AR Lublin.
Furczak J., Joniec J., 2002. Studies of the effects of the level of sewage sludge crumbling on microbial and biochemical activities of soil. Pol. J. Soil Sci. 35, 1, 59–67.
Gostkowska K., Szwed A., Furczak J., 2000. Evaluation of the microbiological state of the soil degraded by orchard performance after its enrichment with organic wastes. Pol. J. Soil Sci. 33, 1, 87–96.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2005a. Changes in the enzymatic activity and the number of proteolytic microorganisms in brown soil under the influence of organic fertilization and cultivation of spring wheat. Pol. J. Soil Sci. 38, 1, 61–68.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2005b. Studies into the effect of sewage sludge from dairy plant on nitrogen transformation in brown soil. Pol. J. Soil Sci. 38, 1, 69–75.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2005c. The effect of fertilization with sewage sludge from a dairy plant and with straw on the population numbers of selected microorganisms and respiration activity of brown soil. Pol. J. Soil Sci. 38, 2, 145–151.
Jezierska-Tys S., Frąc M., 2007. The influence of dairy sewage sludge and FYM on the numbers and biochemical activity of microorganisms that participate in the transformations of soil nitrogen. Pol. J. Environ. Stud. 16, 2A, 3, 686–693.
Jezierska-Tys S., Frąc M., Fidecki M., 2004a. Wpływ nawożenia osadem ściekowym pochodzącym z mleczarni na przemiany azotu w glebie brunatnej. Annales UMCS, sec. E. 59, 3, 1167–1173.
Jezierska-Tys S., Frąc M., Fidecki M., 2004b. Wpływ nawożenia osadem ściekowym na aktyw-ność enzymatyczną gleby brunatnej. Annales UMCS, sec. E. 59, 3, 1175–1181.
Jezierska-Tys S., Frąc M., Fidecki M., 2005. Wpływ nawożenia osadem ściekowym pochodzącym z mleczarni na aktywność respiracyjną oraz liczebność bakterii i grzybów w glebie brunatnej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 506, 205–212.
Joniec J., Furczak J., 2005. Ocena ogólnej liczby drobnoustrojów w glebie wzbogaconej osadem ścieków komunalno-przemysłowych. Mat. Konf. Kształtowanie i Ochrona Środowiska – uwarunkowania przyrodnicze, techniczne i społeczno-ekonomiczne. Olsztyn, Inż. Ekol. 11, 151–152.
Kobus J., Czaban J., Gajda A., 1990. Wpływ osadu ściekowego na aktywność biologiczną gleb zdegradowanych i przemiany w nich węgla, azotu, fosforu i cynku. Pam. Puł. 96, 121–137.
Kucharski J., 1997. Relacja między aktywnością enzymów a żyznością gleby. Mat. Konf. Drobnoustroje w środowisku występowanie, aktywność i znaczenie, Kraków, 327–347.
Lima J.A., Nahas E., Gomes A.C., 1996. Microbial populations and activities in sewage sludge and phosphate fertilizer-amended soil. Appl. Soil Ecol. 4, 75–82.
Maćkowiak C., 1996. Nawozowa użyteczność osadów ściekowych w świetle badań IUNG. Mat. Konf. Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych, Puławy – Lublin – Jeziórko, 35–39.
Martin J.P., 1950. Use of acid rose bengal and streptomycin in the plate method for estimating soil fungi. Soil. Sci. 69, 215–233.
Mazur T., 1991. Azot w glebach uprawnych. PWN, Warszawa.
Mazur T., 1995. Rozważania o degradacji gleb w wyniku nawożenia. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 418, 25–36.
Nowak A., Przybulewska K., Szopa E., 2001. Wpływ nawożenia kompostami z osadów ściekowych na liczebność niektórych grup mikroorganizmów glebowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 477, 443–449.
Paul E.A., Clark F.E., 2000. Mikrobiologia i biochemia gleb. Wyd. UMCS, Lublin.
Rodina A., 1968. Mikrobiologiczne metody badania wód. PWRiL, Warszawa.
Sastre I., Vicente M.A., Lobo M.C., 1996. Influence of the application of sewage sludges on soil microbial activity. Biores. Tech. 57, 1, 19–23.
Sims R.E.H., 1996. Utilisation of waste organic matter. Agr. Ecosyst. Environ. 58, 91–95.
Siuta J., 2001. Gospodarka odpadami w środowisku. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 477, 275–285.
Siuta J., 2002. Przyrodnicze użytkowanie odpadów. Monografia. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
Wołoszyk Cz., Krzywy E., Jakubowski W., 2000. Badania nad rolniczym wykorzystaniem odpadów komunalnych i przemysłowych. Fol. Univ. Agric. Stetin. Agricult. 84, 527–532.
Zaman M., Cameron K. C., Di H. J., Inubushi K., 2002. Changes in mineral N, microbial biomass and enzyme activities in different soil depths after surface applications of dairy shed effluent and chemical feltilizer. Nutr. Cycl. Agroecosyst. 63, 275–290.
Zaman M., Matsushima M., Chang S.X., Inubushi K., Nguyen L., Goto S., Kaneko F., Yoneyama T., 2004. Nitrogen mineralization, N2O production and soil microbiological properties as affected by long-term applications of sewage sludge composts. Biol. Fertil. Soils. 40, 101–109.
Zaman M., Noonan M. J., Cameron K. C., Di H. J., 1998. Nitrogen mineralisation rates from soil amended with dairy pond waste. Austr. J. Soil Res. 36, 2, 217–230.
Magdalena Frąc
Stefania Jezierska-Tys
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
