Określenie optymalnego terminu chemicznego zwalczania skrzypionek na zbożach
Felicyta Walczak
Abstrakt
Skrzypionki są ważnymi gospodarczo szkodnikami zbóż w wielu krajach. W Polsce występują dwa gatunki różniące się morfologicznie, Oulema melanopus (Linnaeus) i Oulema gallaeciana (Heyden) z rodziny Chrysomelidae. Co roku chrząszcze i larwy skrzypionek (Oulema spp.) niszczą powierzchnię asymilacyjną liści zbóż, powodując straty w plonie. Na podstawie doświadczeń i obserwacji własnych stwierdzono, że okres, w którym na plantacjach zbóż następuje masowy wyląg larw obu gatunków Oulema spp. i jednocześnie występują nieliczne larwy wielkości około 4 mm z najwcześniej złożonych jaj jest optymalnym terminem ich zwalczania. Trafne określenie terminu chemicznego zwalczania skrzypionek nie jest łatwe z powodu rozciągniętego w czasie składania jaj i rozwoju larw. Dla ułatwienia precyzyjnego określenia optymalnego terminu ograniczania szkodliwości Oulema spp., przeprowadzono pięcioletnie badania w fitotronie i trzyletnie w warunkach polowych, badając wpływ temperatury i wilgotności powietrza na długość inkubacji jaj. W fitotronie w latach 1997–2001 w różnych zakresach temperatur i wilgotności powietrza obserwowano rozwój 588 jaj obu gatunków. W warunkach polowych w latach 1999–2001, na plantacji pszenicy ozimej obserwowano inkubację 26 jaj O. gallaeciana i 23 O. melanopus. Opracowano model matematyczny w postaci równania regresji wielokrotnej, wspomagający podejmowanie decyzji w wyznaczaniu optymalnego terminu zabiegu chemicznego przeciwko skrzypionkom.
Słowa kluczowe:
zboża, szczypionki, optymalny termin zabiegu, sygnalizacjaBibliografia
Bubniewicz P., Walczak F., Kaniuczak Z., Mrówczyński M., Widerski K., 1993. Ochrona roślin w integrowanych systemach produkcji rolniczej. Skrzypionki występujące na zbożach i ich zwalczanie. Instrukcja upowszechnieniowa. Inst. Ochr. Roślin, Poznań.
Walczak F. 1999. Doskonalenie metod chemicznego zwalczania skrzypionek (Lema spp.) na zbożach. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 39 (2), 400–402.
Walczak F., Mrówczyński M., Wachowiak H., 1999. Skrzypionki zbożowe i ich zwalczanie. Ochrona Roślin, 6, 10–12.
Walczak F., 2002. Badania podstawowe jako elementy tworzenia systemu wspomagającego podejmowanie decyzji o chemicznym zwalczaniu skrzypionek (Oulema spp.) na zbożach. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 42 (1), 301–307.
Zalecenia ochrony roślin na lata 2006/07 dotyczące zwalczania chorób, szkodników oraz chwastów roślin uprawnych. 2006. Inst. Ochr. Roślin, Poznań, cz. II.
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
