Wpływ poziomu nawożenia azotem na plonowanie mieszanki grochu z jęczmieniem jarym

Jerzy Księżak

Abstrakt

Celem prezentowanych poniżej badań było poszerzenie wiedzy o zależności między składem mieszanki wąsolistnej odmiany grochu z jęczmieniem, a poziomem nawożenia azotem. Doświadczenie polowe z mieszanką grochu (Ramrod) i jęczmieniem (Rataj) przeprowadzono w latach 1998–2000 w RZD Grabów w układzie podbloków skrzyżowanych „Split-plot”, w 4 powtórzeniach. W schemacie doświadczenia czynnikiem I rzędu był poziom nawożenia azotem: (kg/ha) N1 – 0; N2
– 30; N3 – 60; N4 – 90; a czynnikiem II rzędu – procentowy udział grochu w mieszane: 30, 40 i 50%. Do określenia ilości azotu wiązanego symbiotycznie przez groch uprawiany w mieszance z pszenicą wykorzystano metodę do sporządzania bilansu azotu na powierzchni pola opracowano w OECD.
Wystarczająca dawka azotu dla mieszanek wąsolistnej odmiany grochu Ramrod z jęczmieniem uprawianych na glebie zaliczanej do kompleksu żytniego bardzo dobrego wynosi około 30 kg/ha. Zwiększenie w zasiewie grochu udziału z 30 do 50% nie miało znaczącego wpływu na plonowanie mieszanek z jęczmieniem niezależnie od poziomu nawożenia azotem. Nawożenie mieszanek azotem w dawkach od 30 do 90 kg/ha powodowało zmniejszenie udziału grochu w plonie,
przy czym był on silniejszy w roku o korzystnym rozkładzie opadów niż w warunkach ograniczonej wilgoci. Zwiększenie poziomu nawożenia azotem mineralnym mieszanek do 90 kg/ha powodowało istotne ograniczenie wiązania azotu symbiotycznego przez rośliny grochu. Na każde 10 kg azotu zastosowanego w dawce 30 i 60 kg/ha następowało zmniejszenie ilości azotu wiązanego symbiotycznie o około 8 kg/ha, natomiast w dawce 90 kg/ha ograniczało silniej bo o około 9 kg/ha.