Wpływ systemu uprawy roli oraz międzyplonu ścierniskowego na właściwości fizyczne gleby i plonowanie pszenicy jarej
LESZEK MAJCHRZAK
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Agronomii, ul. Mazowiecka 45/46, 60-623 PoznańGRZEGORZ SKRZYPCZAK
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Agronomii, ul. Mazowiecka 45/46, 60-623 PoznańAbstrakt
Badania przeprowadzono w latach 2007–2008 w Zakładzie Doświadczalno- -Dydaktycznym Brody należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Ich celem było poznanie wpływu tradycyjnej uprawy roli i siewu bezpośredniego zarówno pod gorczycę białą uprawianą jako międzyplon ścierniskowy (A), jak i pod zasiewy pszenicy jarej (B) na plonowanie i elementy struktury plonu pszenicy jarej, zmiany fizycznych właściwości gleby oraz określenie wartości SPAD (względnej zawartości chlorofilu). Przeprowadzone badania wykazały, że tradycyjna uprawa roli, czyli podorywka pod gorczycę i orka siewna pod pszenicę jarą istotnie zwiększyły liczbę źdźbeł kłosonośnych na jednostce powierzchni w porównaniu z obiektami, na których oba gatunki roślin uprawiano w systemie siewu bezpośredniego, co z kolei sprzyjało istotnemu zwiększeniu zwięzłości gleby na poziomie 0-10 cm i 20–30 cm. Większą zawartością chlorofilu w liściach wyrażoną w jednostkach SPAD charakteryzowała się pszenica uprawiana systemem płużnym. Zarówno plon, jak i masa hektolitra ziarna pszenicy były większe przy jej uprawie w technologii płużnej. Istotność różnic pomiędzy systemami uprawy nie została jednak potwierdzona statystycznie.
Słowa kluczowe:
właściwości fizyczne, test SPAD, pszenica jara, gorczyca biała, siew bezpośredniBibliografia
Dmowski Z., Dzieżyc H., 2009. Potrzeby opadowe pszenicy jarej na glebach kompleksów pszennego dobrego i żytniego bardzo dobrego w północno-wschodniej Polsce. Acta Agrophysica 13(1), 39–48.
Duer I., 1996. Mulczujący wpływ międzyplonu na plonowanie jęczmienia jarego oraz zawartość wody i azotanów w glebie. Fragm. Agron. 13(1), 29–43.
Dworakowski T., 1998. Działanie międzyplonu ścierniskowego w ogniwie zmianowania zboża ozime – zboża jare. Fragm. Agron. 15(3), 90–99.
Fotyma E., Fotyma M., Bezduszniak D., 1998. Chlorophyll meter (SPAD-502, Minolta) a new tool for eveluating the nitrogen nutritional status of cereals. Short communications Fifth Congress ESA, (2), 304–305.
Hansen E. M., Kristensen K., Djurhuus J., 2000. Yield parameters as affected by introduction or discontinuation of catch crop use. Agron. J. 92, 909–914.
Hill R., 1990. Long-term conventional and no-tillage effects on selected soil physical properties. Soil. Sci. Soc. Am. J. 54, 161–166.
Klikocka H., 1999. Wpływ zróżnicowanej uprawy roli i nawożenia azotowego na plon pszenżyta jarego. Folia Univ. Agric. Stetin. 195, Agricultura 74, 249–253.
Kotwica K., Jaskulski D., Tomalak S., 1998. Wpływ przyorywania masy roślinnej i zróżnicowanej uprawy roli na plon jęczmienia jarego wysiewanego po pszenicy ozimej. Pam. Puł. 112, 105–113.
Koziara W., 2000. Field and seed value of spring triticale depending on irrigation, cultivation system and nitrogen fertilization. Folia Univ. Agric. Stetin 206, Agricultura. 82, 145–148.
Kuś J., Jończyk K., 2000. Regenerująca rola międzyplonów w zbożowych członach zmianowania. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 470, 59–65.
Machul M., 2005. Zastosowanie testu SPAD do ustalenia uzupełniającej dawki azotu dla kukurydzy. Pam. Puł. 140, 159–172.
Majchrzak L., Skrzypczak G., 2007. Wpływ uproszczeń w uprawie roli i roślin mulczujących na właściwości fizyczne gleby. Fragm. Agron. 24(1), 174–181.
Małecka I., Blecharczyk A., 2002. Wpływ systemów uprawy roli na plonowanie zbóż i właściwości gleby. Pr. Kom. Nauk Rol. Kom. Nauk Leśn. PTPN, 93, 79–87.
Mocek A., Drzymała S., Maszner P., 2000. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. AR Poznań.
Pabin J., Włodek S., Biskupski A., 2008. Niektóre uwarunkowania środowiskowe i produkcyjne przy stosowaniu uproszczonych sposobów uprawy roli. Inż. Rol. 1(99), 333–338.
Peterson T.A., Blackmer T.M., Francis D.D., Schepers J.S., 1993. Using a chlorophyll meter to improve N management. NebGuide. G93-1171-A. Published by Cooperative Extension, Institute of Agriculture and Natural Resources, University of Nebraska-Lincoln.
Rasmussen K., 1999. Impact of ploughless soil tillage on yield and soil quality: a Scandinavian review. Soil Till. Res. 53, 3–14.
Schjöning P., Rasmussen K. J., 2000. Soil strength and soil pore characteristics for direct drilled and ploughed soils. Soil Till. Res. 57, 69–82.
Soon Y.K., Clayton G.W., Rice W.A., 2001. Tillage and previous crop effects on dynamics of nitrogen in a wheat-soil system. Agron. J. 93, 842–849.
Szafrański W., Kulig B., Zając T., 2004. Wpływ zawartości N-min. w profilu glebowym na plon i zawartość białka w ziarnie pszenicy jarej. Annales UMCS, Sect. E, 59(3), 1203–1211.
Śmierzchalski L., Droese H., Radecki A., 1988. Wpływ układu gleby na plonowanie zbóż jarych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 356, 237–245.
Wilczewski E., Skinder Z., Lemańczyk G., 2007. Wartość wybranych roślin motylkowatych uprawianych w międzyplonie ścierniskowym na glebie lekkiej. Cz. III. Wpływ następczy dla pszenicy jarej. Acta Sci Pol., Agricultura. 6(1), 45–56.
Włodek S., Biskupski A., Pabin J., 2007. Plonowanie roślin oraz zmiany retencji wodnej gleby w różnych systemach uprawy roli. Inż. Rol. 3(91), 195–200.
Zając T., Antonkiewicz J., 2006. Zawartość i nagromadzenie makroelementów w biomasie międzyplonów ścierniskowych i wsiewek śródplonowych w zależności od doboru gatunków i sposobu ich siewu. Pam. Puł. 142, 595–606.
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Agronomii, ul. Mazowiecka 45/46, 60-623 Poznań
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Agronomii, ul. Mazowiecka 45/46, 60-623 Poznań
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
