Korelacje między częstością pracy serca koni podczas progowych momentów treningu metodami naturalnymi i ocenami za ich zachowanie się

Abstrakt

Celem pracy była analiza wyników korelacji między ocenami za zachowanie się koni według skali Brzeskiego z częstością pracy serca w tzw. momentach progowych treningu przeprowadzonego metodami naturalnymi. Badaniami objęto 120 koni, reprezentujących 3 grupy rasowe: pełnej krwi angielskiej (n = 40), arabskie czystej krwi (n = 40) i angloarabskie półkrwi (n = 40). Każda z grup była równa pod względem liczebności ogierów i klaczy. Doświadczenie polegało na przeprowadzeniu szkolenia metodą naturalną, które miało na celu przyjęcie jeźdźca przez konia i trwało maksymalnie przez 3 kolejne dni. Za momenty progowe uznano: pierwsze podążanie konia za trenerem, pierwsze okrążenie trenera, założenie siodła, zapięcie popręgu oraz wejście trenera na konia i zajęcie pozycji siedzącej. Rejestracji częstości pracy serca (HR) dokonano za pomocą urządzeń Polar s810. Punktowa całościowa ocena za zachowanie się koni (w skali 1–5 punktów) stanowiła natomiast zmodyfikowaną klasyfikację Brzeskiego (1 pkt – niebezpieczna postawa agresywna; 5 pkt – doskonała współpraca z człowiekiem). Wykonano wieloczynnikową analizę wariancji (ANOVA GLM). Istotność różnic między średnimi określono za pomocą testu  t-Tukeya. Stwierdzono, iż częstość pracy serca w momentach progowych szkolenia oraz oceny wystawiane koniom przez trenera za ich zachowanie się, podkreślają odrębność rasową koni angloarabskich, w przypadku których można się spodziewać kłopotów z wdrożeniem naturalnych metod treningu. Zmodyfikowana klasyfikacja Brzeskiego jako metoda oceny behawioralnej młodych koni może stanowić uzupełnienie analizy parametrów fizjologicznych. Szczególną uwagę warto zwrócić na oceny za zachowanie się koni podczas pierwszego siodłania. O ich wiarygodności świadczą istotne korelacje z częstością pracy serca.