Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 40 Nr 2 (2024)

Articles

Ocena pośredniego oddziaływania LW Bogdanka SA na ekosystemy torfowiskowe: aplikacyjny wymiar analiz fizyczno-chemicznych i mikrobiologicznych wód

DOI: https://doi.org/10.24326/jasbb.2024.5487
Przesłane: 21 stycznia 2025
Opublikowane: 30.06.2025

Abstrakt

Analiza właściwości fizyczno-chemicznych siedliska oraz dane o wymaganiach ekologicznych poszczególnych grup organizmów umożliwiają określenie (z dużą dokładnością) aktualnego stanu środowiska. Ameby skorupkowe doskonale zachowują się w osadach biogenicznych, dlatego ich analiza daje możliwość odtworzenia historii torfowiska, w tym potencjalnych oddziaływań kopalni znajdujących się w pobliżu mokradeł. Celem badań jest analiza wpływu kopalni LW Bogdanka SA na ekosystemy torfowiskowe Poleskiego Parku Narodowego. Raz w miesiącu – od maja do listopada – na terenie Poleskiego Parku Narodowego pobierano próby wody z dwóch torfowisk. Każdorazowo analizowano parametry fizyczne i chemiczne wody oraz strukturę jakościową i ilościową ameb skorupkowych. Przeprowadzone badania wykazały, że ameby skorupkowe mają wyższą różnorodność taksonomiczną oraz wyższą liczebność i biomasę w torfowisku przy jeziorze Moszne, które charakteryzują względnie stabilne wartości parametrów fizycznych i chemicznych wody (przede wszystkim stężenie tlenu oraz związków biogennych). W Torfowisku Orłowskim wpływ działalności antropogenicznej jest bardziej widoczny ze względu na wyższe stężenie biogenów, powodujące zmiany ilościowe oraz jakościowe ameb skorupkowych.

Bibliografia

  1. Adamec L., 2011. The smallest but fastest. Ecophysiological characteristics of traps of aquatic carnivorous Utricularia. Plant Signal Behav. 6(5), 640–646. https://doi.org/10.4161/psb.6.5.14980
  2. Booth R.K., Lamentowicz M., Charman D. 2010. Preparation and analysis of testate amoebae in peatland paleoenvironmental studies. Mires Peat 7, 1–7.
  3. Evans C.D., Peacoc M., Baird A., Artz R., Burden A., Callaghan N., Chapman P., Cooper H., Coyle M., Craig E, et al., 2021. Overriding water table control on managed peatland greenhouse gas emissions. Nature 593, 548–552. https://doi.org/10.1038/s41586-021-03523-1
  4. Geisen S., Laros I., Vizcaino A., Bonkowski M., De Groot G.A., 2015. Not all are free-living: high-throughput DNA metabarcoding reveals a diverse community of protists parasitizing soil metazoa. Mol. Ecol. 24, 4556–4569. https://doi.org/10.1111/mec.13238
  5. Gilbert D., Amblard C., Bourdier G., Francez A.J., 1998. The microbial loop at the surface of a peatland: structure, functioning and impact of nutrients inputs. Microb. Ecol. 35, 89–93. https://doi.org/10.1007/s002489900062
  6. Golterman H.L., 1969. Methods for chemical analysis of fresh waters. IBP Handbook No. 8. Blackwell Scientific Publications, Oxford.
  7. Jassey V.E., Shimano S., Dupuy C., Toussaint M.L., Gilbert D., 2011. Characterizing the feeding habits on the testate amoebae Hyalosphenia papilio and Nebela tincta along narrow „fen-bog” gradient using digestive vacuole content and 13C and 15N isotopic analyses. Protist 163, 451–464. https://doi.org/10.1016/j.protis.2011.07.006
  8. Lamarre A., Magnan G., Garneau M., Boucher E., 2013. A testate amoeba-based transfer function for paleohydrological reconstruction from boreal and subarctic peatlands in northeastern Canada. Quat. Int. 306, 88–96. https://doi.org/10.1016/j.quaint.2013.05.054
  9. Lamentowicz M., Van der Knaap P., Lamentowicz Ł., Van Leeuwen J.F.N., Mitchell E.A.D., Goslar T., Kamenik C. 2010. A near-annual palaeohydrological study based on testate amoebae from an Alpine mire: surface wetness and the role of climate during the instrumental period. J. Quat. Sci. 25, 190–202. https://doi.org/10.1002/jqs.1295
  10. Leifeld J., Wüst-Galley C., Page S., 2019. Intact and managed peatland soils as a source and sink of GHGs from 1850 to 2100. Nat. Clim. Chang. 9, 945–947. https://doi.org/10.1038/s41558-019-0615-5
  11. Mieczan T., Adamczuk M., Tarkowska-Kukuryk M., Pęczuł W., Pawlik-Skowrońska B., 2017. Effects of experimental addition of nitrogen and phosphorus on microbial and metazoan communities in a peatbog. Eur. J. Protistol. 59, 50–64.
  12. Mieczan T., Tarkowska-Kukuryk M., Adamczuk M., Pęczuła W., Demetraki-Paleolog A., Niedźwiecki M., 2015. Research of different types of peatbogs: relationschips of biocenosis structures and physico-chemical parameters. Pol. J. Environ. Stud. 1, 191–198.
  13. Mitchell E.A.D., Charman D.J., Warner B.G., 2008. Testate amoebae analysis in ecological and paleoecological studies of wetlands: past, present and future. Biodiv. Conserv. 17, 2115–2137. https://doi.org/10.1007/s10531-007-9221-3
  14. Obroślak R., Mazur A., Jóźwiakowski K., Dorozhynsky O., Grzywna A., Rybicki R., Nieścioruk K., Król Ż., Gabryszuk J., Gajewska M., 2017. Using terrestrial laser scanning in inventorying of a hybrid constructed wetland system. Water Sci. Technol. 76, 2664–2671. https://doi.org/10.2166/wst.2017.436
  15. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP), 2024. Podręcznik renaturyzacji i ponownego nawadniania torfowisk. OTOP, Marki. https://otop.org.pl/2024/11/22/podrecznik-renaturyzacji-i-ponownego-nawadniania-torfowisk/
  16. Payne R., Charman D.J., Matthews S., Eastwood W., 2008. Testate amoebae as palaeoclimate proxies in Sürmene Ağaçbaşi Yaylasi peatland (Northeast Turkey). Wetlands 28, 311–323. https://doi.org/10.1672/07-42.1
  17. Płachno B.J., Łukaszek M., Wołowski K., Adamec L., Stolarczyk P., 2012. Aging of Utricularia traps and variability of microorganisms associated with that micro habitat. Aquat. Bot. 97, 44–48. https://doi.org/10.1016/j.aquabot.2011.11.003
  18. Swindles G.T., Charman D.J., Roe H.M., Gheorghiu D.M., 2009. Towards reconstructing hydroclimate using testate amoebae: development of transfer functions based on surface samples from Romania. Eur. J. Protistol. 45, 191–200. https://doi.org/10.1016/j.ejop.2008.11.001
  19. Utermöhl H., 1958. Zur Vervollkommnung der quantitativen Phytoplankton-Methodik. T. 9. Schweizerbart, 1–38. https://doi.org/10.1080/05384680.1958.11904091

Downloads

Download data is not yet available.