Zastosowanie PiCUS® Sonic Tomograph 3 w badaniach dendroflory zespołu zamkowo-dworskiego w Krupem w gm. Krasnystaw
WOJCIECH DURLAK
Katedra Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Architektury Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 LublinMARGOT DUDKIEWICZ
Katedra Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Architektury Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 LublinMARIUSZ SZMAGARA
Katedra Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Architektury Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 LublinBEATA ŻURAW
Katedra Botaniki, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka, 20-950 LublinAbstrakt
Celem badań było sprawdzenie przydatności tomografu dźwiękowego PiCUS Sonic 3 do oceny kondycji zdrowotnej drzew o wymiarach pomnikowych z gatunku Fraxinus excelsior rosnących na terenie zespołu zamkowo-dworskiego w miejscowości Krupe w gm. Krasnystaw. Ruiny zamku w Krupem usytuowane są nad malowniczymi rozlewiskami dopływów rzeki Wieprz, 6 km na północ od Krasnegostawu. Łącznie na terenie o powierzchni 2,3 ha znajduje się ok. 150 drzew w różnym stanie zdrowotnym. Są to przede wszystkim jesiony, kasztanowce, robinie i wierzby, a także pojedyncze egzemplarze jabłoni i gruszy. Stan wnętrza pni 5 wybranych drzew zobrazowano w postaci barwnych tomogramów. Wykonane badania pozwoliły na wczesną diagnozę i wybór najlepszych działań w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników oraz zachowania substancji zabytkowej miejsca.
Słowa kluczowe:
kondycja drzew, tomograf dźwiękowy PiCUS Sonic 3, Fraxinus excelsior, Krupe (gm. Krasnystaw)Bibliografia
Brazee N.J., Marra R., Göcke L., Van Wassenaer P., 2011. Non-destructive assessment of internal decay in three hardwood species of northeastern North America Rusing sonic and electrical impedance tomography. Forestry 84(1), 33–39.
Bugała W. (red.), 1995. Jesion wyniosły – Fraxinus excelsior L. Sorus, Poznań; Instytut Dendrologii PAN, Kórnik, 569 ss., Nasze Drzewa Leśne 17.
Chomicz E., 2007. Bezinwazyjne metody wykrywania defektów wewnątrz pni drzew stojących (Tomograf PiCUS® Sonic i PiCUS® Treetronic). Leśne Pr. Badaw. 3, 117–121.
Chomicz E., 2010. Bezinwazyjne diagnozowanie kondycji drzew zabytkowych z zastosowaniem tomografów PiCUS®. Kur. Konserw. 8, 29–32.
Dirr M.A., 1998. Manual of Woody Landscape Plants. Their Identification, Ornamental Characteri-stics, Culture, Propagation and Uses. Stipes Publishing L.L.C. Champaign, Illinois, 396–397.
Göcke L., Rust S., Weihs U., Günther T., Rücker C., 2007. Combining Sonic and Electrical Impe-dance Tomography for the Nondestructive Testing of Trees. Proc. 15th Int. Symp. on Nondestructive Testing of Wood, September 10–12, Duluth, Minnesota, USA, 31–42.
Grochecki K., Piotrowski M., 2015. Wokół fundacji Orzechowskich w Krupem i Wojciechowie. W: E. Banasiewicz-Szykuła (red.), Zamki Lubelszczyzny w źródłach archeologicznych. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, 295–307.
Hayes E., 2002. Tree Risk Assessment & Tree Mechanics, Arborist News 6(11), 33–39.
Jurasz T., 1972. Zamki i ich tajemnice. Warszawa, Iskry.
Kamiński W., 2016. Rodzime gatunki drzew północno-wschodniej Polski. Pryzmat, Suwałki,
–35.
Kane B., Ryan D., Bloniarz D.V., 2001. Comparing formula that assess strength lossdue to decay in trees. J. Arboric. 27(2), 78–87.
Kersten W., Schwarze W.M.R., 2005. Development of decay in the sapwood of trees wounded by the use of decay-detecting devises. Arboric. J. 28, 165–181.
Mattheck C., Bethge K., Weber K., 2015. The body language of trees. Encyclopedia of Visual Tree Assessment. Karlsruhe Institute of Technology – Campus North, Karlsruhe, Germany, 404–405.
Nicolotti G., Socco L.V., Martinis R., Godio A. Sambuelli L., 2003. Application and comparison of three tomographic techniques for detection of decay in trees. J. Arboric. 29, 66–77.
Pietrzak E., 2015. Historyczne spojrzenie na mistyczne związki ludzi z drzewami. Maska 27, 71–82.
Seneta W., Dolatowski J., 2009. Dendrologia. PWN, Warszawa, 439–442.
Suchocka M., 2012. Zalety i ograniczenia stosowania wizualnej metody oceny drzew (VTA) jako odpowiedź na problemy związane z zagrożeniami powodowanymi przez drzewa miejskie. Człow. Środ. 36(1–2), 97–110.
Rolska-Boruch I., 2003. Domy pańskie na Lubelszczyźnie od późnego gotyku do wczesnego baroku. Wyd. KUL, Lublin.
Rolska-Boruch I., 2008. Murowane zamki i dwory w ziemi chełmskiej w wiekach XVI i XVII. http://www.krasnystaw-rys.info.pl/Pliki/76SztukadawnejZiemiChelmskiej.htm (dostęp: 21.08.2017)
Rogiński R., 1990. Zamki i twierdze w Polsce – historia i legendy. Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa.
Wilcox W.W., 1988. Detection of early stages of wood decay with ultrasonic pulse velocity. For. Pro. J. 38, 5.
Wykaz zabytków wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa lubelskiego i rejestru zabytków archeologicznych województwa lubelskiego. http://wkz.lublin.pl/images/ stories/Rejestr_zabytkow_stan_na_31122016.pdf (dostęp: 21.08.2017).
https://www.thelivingurn.com/blogs/news/79236289-how-to-determine-the-age-of-a-tree (dostęp: 12.12.2017).
https://zamki.res.pl/krupe.php (dostęp: 21.08.2017).
http://download.rinntech.com/Rinn_TreeSafety_2016.pdf (dostęp: 9.03.2018).
http://download.rinntech.com/RINN_TreeDiagnostics_2016.pdf (dostęp: 9.03.2018).
http://download.Rinntech.com/RINN_WoodAnatomy_2015.pdf (dostęp: 9.03.2018).
http://download.Rinntech.com/RINN_WindLoadAndPruning_2015.pdf (dostęp: 9.03.2018).
http://download.Rinntech.com/RINN_TreeRingAnalysisInArboriculture_2012.pdf (dostęp: 9.03.2018).
http://download.Rinntech.com/RINN_InternationalTreeInspection_Status_2014.pdf (dostęp 9.03.2018).
http://download.rinntech.com/RINN_Freising_2017.pdf (dostęp: 9.03.2018).
http://download.rinntech.com/RINN_Oberhof_FehlerInDerBaumUntersuchung_2016.pdf (dostęp: 9.03.2018).
http://download.Rinntech.com/RINN_Regelwerke_Baumuntersuchung_2014.pdf (dostęp: 9.03.2018).
Katedra Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Architektury Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin
Katedra Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Architektury Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin
Katedra Roślin Ozdobnych, Dendrologii i Architektury Krajobrazu, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin
Katedra Botaniki, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka, 20-950 Lublin
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
