Usychalność surowców zielarskich
Robert Gruszecki
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15http://orcid.org/0000-0001-7108-1854
Grażyna Zawiślak
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15http://orcid.org/0000-0002-4332-8394
Michał Rybiński
MRherba Michał Rybiński, 17–200 Hajnówka, ul. Kłosowa 14Ewa Zalewska
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15http://orcid.org/0000-0001-7445-9808
Magdalena Walasek-Janusz
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15http://orcid.org/0000-0002-7085-2212
Abstrakt
Suszenie surowców zielarskich jest podstawowym sposobem ich utrwalania, a wydajność tego procesu określa się współczynnikiem usychalności. Celem pracy było zebranie i wstępne przeanalizowanie współczynników usychalności zamieszczonych w publikacjach z zakresu zielarstwa, by stanowiło to impuls do dalszych badań w tym zakresie. Podawana usychalność surowców zielarskich często się różni, co może wynikać z różnic charakterystyki porównywanych surowców przed suszeniem i po suszeniu (kwiaty–kwiatostany, okorowany–nieokorowany, otarty lub nieotarty, z nasionami lub bez nasion), różnice te mogą wynikać również z niejednakowego stopnia dosuszenia surowca oraz miejsca jego pozyskania. Usychalność surowców ma duże znaczenie dla praktyki zielarskiej, ponieważ umożliwia określenie zapotrzebowania na surowiec zielarski i racjonalną gospodarkę ograniczonymi i cennymi zasobami roślin, szczególnie tych pozyskiwanych ze stanu naturalnego. Wydajność procesu suszenia, pomimo że w dużej mierze zależy od suchej masy surowca, jest również modyfikowana przez inne czynniki, np. sposób przygotowania surowca czy metodę suszenia, a wyjaśnienie tych zależności ma znaczenie zarówno dla praktyki, jak i nauki zielarskiej.
Słowa kluczowe:
kłącze, korzeń, kwiat, liść, owoc, zieleBibliografia
Arun G.C., Pun S., Devkota S., Ghimire K., 2019. Diagnostic study of ginger market access for Eastern and Western region of Nepal. Turk. J. Agric. – Food Sci. Technol., 7(3), 479–486. DOI: https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i3.479–486.2153
Bączek K., Węglarz Z., Kosakowska O., Pióro–Jabrucka E., Szymona J. 2017. Warzywnictwo, w tym uprawa ziół, metodami ekologicznymi – badania w zakresie określenia źródeł oraz przyczyn niezamierzonego występowania w produktach ekologicznych środków niedopusz-czonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Określenie dobrych praktyk, standardów postępowania, opracowanie przewodnika oraz wytycznych w zakresie przeciwdziałania takim przypadkom. SGGW w Warszawie, Warszawa.
Cybulska H., Janicka H., Wiszniewski J., Wysocka A., 1950. Uprawa i zbiór ziół. PWRiL, Warszawa.
Dobrea D.I., Trotus E., Naie M., Mirzan O., Lupu C., Buburuz A.A., 2017. The influence of the nutrition space on the herb and seed yields at Moldavian dragonhead (Dracocephalum mol-davica L.) in A.R.D.S. Secuieni pedoclimatic conditions. Lucr. Stiin. – ser. Agronomie, 60, 91–96.
Gruszecki R, Rybiński. M., 2018. Skup surowców zielarskich ze stanu naturalnego na terenie gminy Hajnówka. Annales Horticulturae, 28(2), 15–23. DOI: http://dx.doi.org/10.24326/ah.2018.2
Héjja M., Héthelyi É., Ferenczy A.Z., Szentgyörgyi E., 2001. Changes of the characteristics of Satureja hortensis L. herb during flowering period. Int. J. Hort. Sci., 7(2), 56–60.
Karpała Z., Miński Z., Tumiłowicz H., Tyszyńska D., 1958. Poradnik zielarski dla plantatorów. Wyd. Przemysłu Lekarskiego i Spożywczego, Warszawa.
Kwaśniewska J., Mikołajczyk K., 1973. Wszyscy zbieramy zioła. Wyd. Katalogów i Cenników, Warszawa.
Kwiatkowski W., 1986. Warunki suszenia i usychalność surowców zielarskich. W: Ogrodnictwo w tabelach, red. N. Krusze. PWRiL, Warszawa, 492–495.
Motyka J., Panycz T., 1936. Rośliny lecznicze i przemysłowe w Polsce. Opis, uprawa, zbiór, handel. Książnica, Lwów – Warszawa.
Müller J., Heindl A., 2006. Drying of medicinal plants. In: Medicinal and aromatic plants – agricul-tural, commercial, ecological, legal, pharmacological and social aspects, red. Bogers R.J., L.E.Craker, D. Lange. Springer, Berlin–Heidelberg–New York–London–Paris–Tokyo, 237–252.
Ontagodi T., Patil S.G., 2016. Drying characteristics of different corianders (Coriandrum sativum L.) varieties. The Bioscan 11(1), Supplement on Agronomy, 647–650, www.thebioscan.in
Qaas F., Schiele E., 2001. Einfluss der Energiekosten auf die Rentabilität im Trocknungsbetrieb. Zeitschrift für Arznei– und Gewürzpflanzen, 6(3), 144–145.
Rumińska A. (red.) 1984. Poradnik plantatora ziół. PWRiL, Poznań.
Suliman A.E., Abdelhay Y.B., Saad A.E., 2016. Drying characteristics and quality changes of moringa leaves. Misr J. Agric. Engin., 33(3), 947–960. DOI: 10.21608/mjae.2016.97760
Świejkowski L., Woszczyński S., Struś W., 1950. Towaroznawstwo zielarskie. Wyd. Polskiego Związku Zielarskiego, Kraków.
Urbaniak M., 1952. Leśne surowce zielarskie. PWRiL Warszawa.
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15 http://orcid.org/0000-0001-7108-1854
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15 http://orcid.org/0000-0002-4332-8394
MRherba Michał Rybiński, 17–200 Hajnówka, ul. Kłosowa 14
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15 http://orcid.org/0000-0001-7445-9808
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,20–950 Lublin, ul. Akademicka 15 http://orcid.org/0000-0002-7085-2212
Licencja
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)