Projekt koncepcyjny zagospodarowywania Placu Niedźwiedziego w Adamowie (woj. lubelskie) jako przykład wykorzystania roślin ziołowych w przestrzeni publicznej
Margot Dudkiewicz
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 LublinAnna Łuka
absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, kierunek Zielarstwo i terapie roślinneAbstrakt
Współczesny człowiek żyjący w zabieganym społeczeństwie, notorycznie borykający się z brakiem czasu i stresem zaczyna zadawać sobie pytania, jak ważną cześć swojego życia zatracił i gdzie podziała się wewnętrzna równowaga? Potrzeba odreagowania i zniwelowania stresu, na który obecnie wszyscy są narażeni, czyni ogrody publiczne niezbędnymi składnikami miasta. Niektóre rośliny zielarskie ze względu na efektywne kwiaty, np. jeżówka purpurowa, szałwia lekarska, dziewanna wielkokwiatowa, lawenda wąskolistna, nagietek lekarski, ogórecznik lekarski, nasturcja ogrodowa, lub ozdobne liście, np. mięta pieprzowa, rozmaryn lekarski, bazylia pospolita, koper włoski, mogą być traktowane jako rośliny ozdobne. Artykuł przedstawia projekt zagospodarowania terenu przy Urzędzie Gminy i Gminnej Bibliotece Publicznej w Adamowie pow. łukowski z zastosowaniem roślin zielarskich. Jednocześnie jest to przykład nowoczesnej aranżacji współczesnej przestrzeni publicznej, która ma charakter ogrodu terapeutycznego i dydaktycznego. Badania prowadzono dwutorowo – wykonano prace kameralne i terenowe. Projekt został opracowany na podstawie analizy stanu istniejącego oraz dostosowany do potrzeb użytkowników, głównie dzieci z pobliskich szkół. Motywem przewodnim projektu był plaster miodu oraz nawiązanie do herbu miasta – niedźwiedzia.
Słowa kluczowe:
przestrzeń miejska, ogród sensoryczny, rośliny zielne, AdamówBibliografia
Czerniawska E., Czerniawska-Far M., 2007. Psychologia węchu i pamięci węchowej. WAiP, Warszawa
Dąbski M., Dudkiewicz M., 2010. Przystosowanie ogrodu dla niewidomego użytkownika na przykładzie ogrodów sensorycznych w Bolestraszycach, Bucharzewie i Powsinie. Teka Kom. Archit. Urban. Studiów Krajobrazowych (Pol. Akad. Nauk, Oddz. Lub.) 6, 7–17.
Di Nardo F., Saulle R., La Torre G., 2010. Green areas and health outcomes: a systematic review of the scientic literature. Ital. J. Public Health 7(4), 402–413.
Drozd J., 2012. Wczoraj i dziś ziołolecznictwa. Prz. Med. Uniw. Rzesz. Nar. Inst. Leków Warsz. 2, 245–251
Dudkiewicz M., Kowalczyk M., Krupiński P., 2018a. Ogród jako miejsce spotkania dziecka z przyrodą – projekt zagospodarowania skweru przy ul. Radomskiej w Lublinie. Teka Kom. Urban. Archit. (Pol. Akad. Nauk, Oddz. Krak.) 46, 293–302.
Dudkiewicz M., Marcinek B., Tkaczyk A., 2014. Idea ogrodu sensorycznego w koncepcji zagospodarowania atrium przy Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym nr 4 w Lublinie. Acta Sci. Pol., Architectura 13(3), 71–77.
Dudkiewicz M., Pudelska K., Parzymies M., Durlak W., 2018b. Rola hortiterapii i bukieciarstwa w leczeniu dzieci i dorosłych. Kosmos 4, 813–821. DOI: https://doi.org/10.36921/kos.2018_2418
Dyduch J., 2014. Historia zielarstwa w Polsce. Nauki Przyr. 4(6), 5–10.
Edbom-Kolarz A., Marcinkowski J.T., 2010. Idea rozpropagowania w Polsce szwedzkich ogrodów Ziołowych, Hygeia Public Health 45(1), 40–43.
El-Barmelgy H., 2013. Healing Gardens Design. Intern. J. Educ. Res. 1(6), 4.
González-Ball R., Bermúdez-Rojas T., Romero-Vargas M., Ceuterick M., 2022. Medicinal plants cultivated in urban home gardens in Heredia, Costa Rica. J,. Ethnobiol. Ethnomed. 12, 18(1), 7. DOI: https://doi.org/10.1186/s13002-022-00505-z
Hłobi A., Piecuch I., 2010. Aromaterapia jako wspomaganie w psychopedagogice. Rocz. Ochr. Środ. 12, 607–647.
Hortyńska P., Dudkiewicz M., 2010. Barwa i faktura – środki plastyczne w architekturze krajobrazu. Teka Kom. Archit. Urban. Studiów Krajobrazowych (Pol. Akad. Nauk, Oddz. Lub.) 6, 27–38.
Jakubowski K., 2013. Niekonwencjonalne formy współpracy międzysektorowej w kształtowaniu zieleni miejskiej na przykładzie Londynu. Zrównoważony Rozwój – Zastosowania 4, 87–97.
Kaliszuk E., Cieszewska A., 2000. Środowisko przyrodnicze miasta – cele i metody badań. Przyroda i miasto, t. 3. Wyd. SGGW, Warszawa, 17–28.
Kasińska L., Sieniawska-Kuras A., 2009. Architektura krajobrazu dla każdego. KaBe, Krosno.
Kim H., 2019. Ukryta historia ziół. Sekretne właściwości 150 roślin, tłum. J.J. Malinowski. Wyd. Alma Press, Warszawa.
Kuźnicka B., Dziak M., 1992. Zioła i ich stosowanie. PZWL, Warszawa.
Majkowska-Gadomska J., Mikulewicz E., Dobrowolski A., 2016. Wpływ kwietników i rabat miejskich na życie człowieka niepełnosprawnego. Annales Hortic. 26(4), 95–106.
Pudelska K., Dudkiewicz M., Durlak W., Parzymies M., 2015. Dobór roślin do ogrodu sensorycznego. W: A. Wdowiak, A. Tucki (red.), Aspekty środowiskowo-rekreacyjne i prawne zdrowia człowieka. Wyd. MTWiRTM, Lublin, 61–73.
Rabah B., Khellaf R., Mouloud G., Mustapha D., Djamel M.M., 2016. Flora and medicinal plants in the Green spaces of Bousaada (Algieria). Glob. J. Res. Med. Plants Indigen. Med. 6(1), 01–14.
Rapiejko P., 2006. Zmysł węchu. Alergoprofil 4(7), 4–10.
Renda J., Woźniak M., 2012. Właściwości roślin wykorzystywane w kształtowaniu przestrzeni miasta Lublin, Teka Kom. Archit. Urban. Studiów Krajobrazowych (Pol. Akad. Nauk, Oddz. Lub.) 8(1), 124–132. DOI: https://doi.org/10.35784/teka.2499
Kałużny K., Koźmińska A., 2015. Rodzaj macierzanka w przestrzeni miejskiej. Zagadnienia aktualnie poruszane przez młodych naukowców, Kraków, 94–97.
Zawiślak G., 2015. Hortiterapia jako narzędzie wpływające na poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego człowieka. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 25(1), 21–31.
Walasek M., Zalewska E., Zawiślak G., Gruszecki R., 2021. Zastosowanie olejków eterycznych w kosmetologii. W: M. Chwil, B. Denisow (red.), Wybrane aspekty biokosmetologii. WUP, Lublin, 58–65.
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin
absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, kierunek Zielarstwo i terapie roślinne
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
