Agronomy Science, przyrodniczy lublin, czasopisma up, czasopisma uniwersytet przyrodniczy lublin

Różnorodność florystyczna oraz wartość użytkowa fitocenoz fragmentu doliny Wieprza w Roztoczańskim Parku Narodowym w żywieniu konika polskiego

TERESA GRAŻYNA WYŁUPEK

Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland
https://orcid.org/0000-0001-7639-4518

HANNA KLIKOCKA

Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland

MARIUSZ KULIK

Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland

HALINA LIPIŃSKA

Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland

ADAM GAWRYLUK

Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland


Abstrakt

W pracy scharakteryzowano różnorodność florystyczną oraz określono wartość użytkową trwałych użytków zielonych części doliny Wieprza w Roztoczańskim Parku Narodowym pod względem preferencji pokarmowych konika polskiego. Ocenę florystyczną przeprowadzono na podstawie analizy 79 zdjęć fitosocjologicznych, wykonanych metodą Braun-Blanqueta. Analiza wyników badań fitosocjologicznych pozwoliła wyróżnić 7 zespołów w klasie Phragmitetea, 5 zespołów i 1 zbiorowisko w klasie Molinio-Arrhenatheretea oraz 1 zespół w klasie Nardo-Callunetea. Walory przyrodnicze badanych asocjacji określono na podstawie całkowitej i średniej liczby gatunków w zdjęciu fitosocjologicznym, wskaźnika Shannona-Wienera oraz struktury fitosocjologicznej zbiorowisk. Wartość użytkową suchej masy analizowanych łąk i pastwisk oceniono, korzystając z liczb wartości użytkowej (LWU) oraz z uwzględnieniem wielkości plonu. Łąki analizowanego odcinka doliny Wieprza odznaczały się dużymi walorami przyrodniczymi badanych fitocenoz (H’ = 3,20–4,62). Plony suchej masy z badanych zbiorowisk były zróżnicowane (1,32–5,37 t ha–1), jednakże ich ruń miała najczęściej ubogą i mierną wartość użytkową (LWU = od –0,55 do 5,80). Ponadto należy zauważyć, że ruń łąk wilgotnych jest chętnie skarmiana przez pasące się zwierzęta, które przyczyniają się do poprawy jej wartości przyrodniczej i użytkowej.

Słowa kluczowe:

zbiorowiska roślinne, różnorodność florystyczna, walory przyrodnicze, wartość użytkowa, koniki polskie, dolina rzeczna, wypas konika polskiego

Bartoszuk H., Dembek W., Jezierski T., Kamiński J., Kupis J., 2001. Spasanie podmokłych łąk w dolinach Narwi i Biebrzy jako metoda ochrony ich walorów przyrodniczych. Biblioteczka Wiadomości IMUZ, Falenty, 98, 146.

Bokdam J., Van Braeckel A., 2002. Habitat selection of cattle and horses in the Lower Basin of the Biebrza National Park. In: J. Bokdam, A. van Braeckel, C. Werpachowski, M. Znaniecka, Grazing as a conservation management tool in peatland. Red Report of a Workshop held 22–26 April 2002 in Goniadz, https://purews.inbo.be/ws/files/6809702/ReportGrazingPeatland2002.pdf [access 08.08.2019].

Braun-Blanquet J., 1964. Planzensoziologie, Grundzüge der Vegetationskunde, 3 Aufl. Springer, Wien–New York.

Chodkiewicz A., Stypiński P., 2011. Preferencje pokarmowe koników polskich wypasanych w Biebrzańskim Parku Narodowym. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 11, 2(34), 33–42.

Czyż H., Kitczak T., Sarnowski A., Karasiuk T., 2011. Użytkowe, przyrodnicze i energetyczne walory przymorskich użytków zielonych. Rocz. Ochr. Środ. 13, 1055–1068.

Filipek J., 1973. Projekt klasyfikacji roślin łąkowych i pastwiskowych na podstawie liczb wartości użytkowej. Post. Nauk Roln. 4, 59–68.

Grygierzec B., 2012. Zawartość podstawowych składników pokarmowych i frakcje włókna w sianie z ekstensywnie użytkowanych zbiorowisk Alopecuretum pratensis i Holcetum lanati. Łąk. Pol. 15, 53–65.

Grzelak M., Kryszak A., Spychalski W., 2003. Charakterystyka geobotaniczna zbiorowisk szuwarowych związku Phragmition w wybranych dolinach rzecznych Wielkopolski. Rocz. Akad. Roln. Pozn. 62, 15–23.

Grzelak M., Janyszek M., Kaczmarek Z., Bocian T., 2008. Kształtowanie się różnorodności zbiorowisk szuwarowych z klasy Phragmitetea pod wpływem warunków siedliskowych. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 8, 1(22), 99–108.

Grzelak M., Murawski M., Knioła A., 2014. Geobotanical and economic valuation of meadow and pasture communities and their use. J. Res. Applic. Agric. Eng. 59(3), 76–79.

Guziak R., Lubaszewska S., 2001. Ochrona przyrody w praktyce. Podmokłe łąki i pastwiska. Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „pro Natura”, Wrocław, ss. 150.

Jankowska-Huflejt H., 2007. Rolno-środowiskowe znaczenie trwałych użytków zielonych. Probl. Inż. Roln. 1, 23–34.

Kotlarz A., Stankiewicz S., Biel W., 2010. Skład botaniczny i chemiczny siana z półnaturalnej łąki oraz jego wartość pokarmowa dla koni. Acta Sci. Pol. Zootechnica 9(4), 119–128.

Kryszak A., Grynia M., Kryszak J., Budziński M., Grzelak M., 2004. Zmiany różnorodności florystycznej nadwarciańskich łąk zalewanych. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 4, 1(10), 209–218.

Kryszak J., Kryszak A., Grynia M., 2005. Zmiany w siedliskach i zbiorowiskach łąkowych w górnym odcinku Baryczy. Annales UMCS, Lublin, sec. E, Agricultura 60, 41–48.

Kryszak A., Kryszak J., Klarzyńska A., 2007a. Walory przyrodniczo-użytkowe łąk doliny Środkowej Mogilnicy. Acta Sci. Pol. Agricultura 6(4), 15–24.

Kryszak J., Kryszak A., Klarzyńska A., 2007b. Łąki mozgowe (Phalaridetum arundinaceae) w dolinie Baryczy. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 7, 2a(20), 209–218.

Kryszak A., Deszczyków K., Kryszak J., Klarzyńska A., 2009. Walory przyrodnicze i rekreacyjne zbiorowisk trawiastych doliny Bogdanki. Nauka Przyr. Technol. 3, 1(1), 7.

Kryszak J., Kryszak A., Klarzyńska A., Strychalska A., 2010a. Różnorodność florystyczna i wartość użytkowa wybranych zbiorowisk trawiastych wielkopolski w zależności od poziomu gospodarowania. Fragm. Agron. 27(4), 68–75.

Kryszak J., Kryszak A., Klarzyńska A., Strychalska A., 2010b. Zmienność siedliskowa i florystyczna wybranych zbiorowisk szuwarowych doliny warty na odcinku Konin-Rogalin. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 10, 1(29), 51–58.

Kryszak A., Klarzyńska A., Kryszak J., Strychalska A., Szymańczyk J., 2011. Zbiorowiska roślinne skarp kanałów i rowów melioracyjnych Wielkiego Łęgu Obrzańskiego. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 11, 1(33), 159–177.

Ławniczak A.E., 2011. Wpływ wilgotności siedliska i zasobowości w składniki biogenne na bioróżnorodność flory obszarów podmokłych. Nauka Przyr. Technol. 5, 5(88), 18.

Matuszkiewicz W., 2012. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, ss. 540.

Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2002. Flowering plants and pterydiophytes of. Poland. A checklist. Instytut Botaniki PAN, Kraków, ss. 442.

Mosek B., Miazga S. 2008. Zbiorowiska szuwarowe w dolinie rzeki Urzędówki. Łąk. Pol. 11, 127–138.

Spychalski W., Kryszak J., Kryszak A., 2010. Zawartość fosforu w glebach a zróżnicowanie florystyczne zbiorowisk łąkowych. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 10, 4(32), 237–247.

Shannon C.E., Wiener W., 1949. The Mathematical Theory of Communication. University of Illinois Press, Urbana, ss. 125, http://dx.doi.org/10.4236/ojf.2014.45051

Szoszkiewicz K., 1996. Zróżnicowanie geobotaniczne szuwarów klasy Phragmitetea w dolinie środkowej Noteci. Pr. Kom. Nauk Roln. Kom. Nauk Leśn. Pozn. Tow. Przyj. Nauk 81, 157–164.

Trąba Cz., Wolański P., Oklejewicz K., 2006. Różnorodność florystyczna wybranych zbiorowisk nieleśnych doliny Sanu. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 61, 267–275.

Trąba Cz., Wolański P., 2011. Zróżnicowanie florystyczne łąk związków Calthion i Alopecurion w Polsce – zagrożenia i ochrona. Woda Środ. Obsz. Wiejs. 11, 1(33), 299–313.

Warda M., Rogalski M., 2004. Zwierzęta na pastwisku jako element krajobrazu przyrodniczego. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 59, 1985–1991.

Wyłupek T., 1999. Florystyczna i rolnicza charakterystyka łąk i pastwisk w dolinie Poru. Praca doktorska. Akademia Rolnicza, Lublin, Instytut Nauk Rolniczych, Zamość, ss. 137.

Wyłupek T., 2006. Wartość gospodarcza zbiorowisk roślinnych w dolinie Huczwy. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 61, 215–223.

Wyłupek T., 2018. Ocena florystyczno-siedliskowa fitocenoz trwałych użytków zielonych obszaru Natura 2000 Dolina Wolicy PLH060058 oraz ich wartość przyrodnicza i paszowa. Rozpr. Nauk. UP w Lublinie, 391, pp.145.

Zarzycki J., Gałka A., Góra-Drożdż E., 2005. Wartość paszowa runi łąk Pienińskiego Parku narodowego użytkowanych zgodnie z wymogami ochrony przyrody. Acta Sci. Pol. Zootechnica 4(2), 119–132.

Żyszkowska M., Paszkiewicz-Jasińska A., 2010. Różnorodność florystyczna zbiorowisk użytków zielonych i gruntów ornych Pogórza złotoryjskiego. Woda Środ. Obsz. Wiejs.10, 4(32), 30–318.


Opublikowane
27-12-2019



TERESA GRAŻYNA WYŁUPEK 
Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland https://orcid.org/0000-0001-7639-4518
HANNA KLIKOCKA 
Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland
MARIUSZ KULIK 
Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland
HALINA LIPIŃSKA 
Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland
ADAM GAWRYLUK 
Department of Grassland and Landscape Shaping, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland



Licencja

Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.

Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.

 

Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.

 


Inne teksty tego samego autora

<< < 1 2 3