Abstrakt
Od starożytności rośliny zielarskie cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem. Pomimo stale rozszerzającej się oferty ziół uprawnych, ich zbiór z naturalnych siedlisk jest nadal jednym z ważniejszych źródeł zaopatrzenia przemysłu zielarskiego w surowce.
Badania florystyczne były prowadzone w latach 2020–2022 w dolinie rzeki Por na ekstensywnie użytkowanych łąkach, które były koszone przynajmniej raz w sezonie. Głównym celem badań było określenie składu gatunkowego, częstości występowania i liczebności gatunków o właściwościach leczniczych w zbiorowiskach łąkowych. We florze badanych zbiorowisk łąkowych zarejestrowano łącznie 85 gatunków roślin, z których można pozyskiwać ziele, kwiaty, liście, korzenie i nasiona. Najliczniejszą grupą były rodzime gatunki łąkowe, które stanowiły 47% odnotowanych gatunków roślin zielarskich. Zinwentaryzowane na łąkach gatunki były zróżnicowane pod względem części użytkowych. Najliczniejszą grupę, tj. 54% flory, stanowiły gatunki, z których do celów zielarskich pozyskuje się ziele. W tej grupie duży udział miały: Glechoma hederacea, Geranium pratense, Trifolium hybridum, Achillea millefolium, Lichnis flos-cuculi, Myosotis palustre i Veronica chamaedrys. Zdecydowanie mniejszy udział, tj. 18% we florze badanych zbiorowisk łąkowych, miały gatunki, z których można pozyskiwać korzenie/kłącza. Do tej grupy, o dużym pokryciu, należały: Polygonum bistorta, Geum rivale, Symphytum officinale i Valeriana officinalis. Pozostałe grupy gatunków, z których można pozyskać ziele i kwiaty, ziele i korzeń, liście, kwiaty, czy nasiona i korzeń były reprezentowane nielicznie, po kilka roślin.
Bibliografia
- Braun-Blanquet J., 1964. Pflanzensoziologie, 3rd ed. Berlin–Wien–New York.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-7091-8110-2
- Broda B., Mowszowicz J., 2000. Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. Warszawa.
- Grygierzec B., Szewczyk W., 2019. Zioła w runi łąk Pogórza Wiśnickiego. Łąkarstwo Pol. 22, 25–46.
- Grygierzec B., Szewczyk W., 2021. Uprawa i pozyskiwanie wybranych roślin zielarskich. Karniko-wice, 1–59.
- Jackowiak B., 1990. Antropologiczne przemiany flory roślin naczyniowych Poznania. Poznań, 151–194.
- Kamczycka B., Malinowska P., 2015. Herbs used in pharmacy and their potential on the cosmetic market. Towarozn. Problemy Jakości 1, 104–109.
- Kumar S., Bajwa BS., Kuldeep S., Kalia AN., 2013. Anti-inflammatory activity of herbal plants. Int. J. Adv. Pharm. Biol. Chem. 2(2).
- Ługowska M., Skrzyczyńska J., Skrajna T., 2010. Resources of plants used in phytotherapy in agrocenoses of the Middle Vistula Valley. Plant Breed. Seed Sci. 61, 115–121. http://dx.doi.org/10.2478/v10129-010-0018-2
DOI: https://doi.org/10.2478/v10129-010-0018-2
- Ługowska M., Skrajna T., Tsos O., 2022. Udział roślin zielarskich w zbiorowiskach segetalnych w dolinach rzecznych. Agron. Sci. 77(4), 93–107. https://doi.org/10.24326/as.2022.4.7
DOI: https://doi.org/10.24326/as.2022.4.7
- Mapy glebowo-rolnicze w skali 1 : 5000 (gmina: Batorz, Zakrzew, Turobin, Sułów).
- Matuszkiewicz W., 2024. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa.
- Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2020. Vascular plants of Poland. An annotated checklist. Kraków.
- Oliwa J., Baran J., Barabasz-Krasny B., Możdżeń K., 2016. Ocena możliwości pozyskiwania roślin leczniczych ze stanu naturalnego na przykładzie gminy Żurawica (woj. podkarpackie, południowa Polska). Annales UMCS, Sec. EEE Hortic. 26(4), 53–65.
- Ożarowski A., Jaroniewski W., 1987. Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. Warszawa.
- Rokicki T., Golonko M., 2017. Handel zagraniczny ziołami i przyprawami na świeci. Zesz. Nauk. Szk. Gł. Gospod. Wiej. Warsz., Probl. Rol. Światowego 17(2), 224–233. https://doi.org/10.22630/PRS.2017.17.2.41
DOI: https://doi.org/10.22630/PRS.2017.17.2.41
- Rutkowski L., 2007. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa.
- Richling A., Solon J., Macias A., Balon J., Borzyszkowski J., Kistowski M. (red.), 2021. Regionalna geografia fizyczna Polski. Poznań.
- Rzymowska Z., Skrzyczyńska J., 2003. Rośliny lecznicze w agrocenozach Podlaskiego Przełomu Bugu. Pam. Puł. 134, 179–190.
- Sarwa A., 2001. Wielki leksykon roślin leczniczych. Warszawa.
- Sher H., Al-Yemeny M.N., 2011. Ecological investigation of the weed flora in arable and non arable lands of Al-kharj Area, Saudi Arabia. Afr. J. Agric. Res. 6(4), 901–906.
- Skrajna T., Bogusz A., 2019. Zasoby zielarskie w agrocenozach Mińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Agron. Sci. 74(1), 31–41. http://dx.doi.org/10.24326/as.2019.1.3
DOI: https://doi.org/10.24326/as.2019.1.3
- Stokłosa A., Stępnik K., Barabasz-Krasny B., 2007. Rośliny lecznicze terenów odłogowanych Pogó-rza Przemyskiego. Annales UMCS, Sec. E 62(1), 164–173.
DOI: https://doi.org/10.24326/as.2007.1.17
- Widoyo H., Mohammedn Z.Y., Ramírez-Coronel A.A., Iswanto A.H., Thattarauthodiyil U., Ameer S. Alkhayyat A.S., Karimi M., Bahmani M., Eftekhari Z., 2023. Herbal therapy in Covid-19. A systematic review of medicinal plants effective against Covid-19. Caspian J. Environ. Sci. 21(5), 1289–1298.
Downloads
Download data is not yet available.
