Wpływ intensywności technologii produkcji na jakość ziarna pszenicy zwyczajnej, twardej, orkiszu i jednoziarnistej
LESZEK RACHOŃ
Katedra Technologii Produkcji Roślinnej i Towaroznawstwa Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20–950 LublinGRZEGORZ SZUMIŁO
Katedra Technologii Produkcji Roślinnej i Towaroznawstwa Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20–950 LublinINGA KURZYDŁOWSKA
Katedra Technologii Produkcji Roślinnej i Towaroznawstwa Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20–950 LublinAbstrakt
Materiał badawczy stanowiło ziarno pszenicy otrzymane z doświadczeń polowych prowadzonych w latach 2010–2012 na terenie Gospodarstwa Doświadczalnego Felin, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Celem badań była ocena jakości ziarna 4 gatunków pszenicy ozimej w zależności od zróżnicowanego poziomu agrotechniki. W badaniach uwzględniono: pszenicę zwyczajną odmiany ‘Tonacja’, pszenicę twardą odmiany ‘Komnata’, pszenicę orkisz odmiany ‘Schwabenkorn’ i pszenicę jednoziarnistą – materiał z banku genów. Przeprowadzone badania wykazały, że intensyfikacja agrotechniki zwiększyła zawartość białka i ilość glutenu oraz szklistość ziarna pszenicy, nie miała natomiast wpływu na MTZ i zawartość skrobi. Spośród analizowanych gatunków pszenica jednoziarnista charakteryzowała się największą zawartością białka i ilością glutenu w ziarnie oraz najmniejszą masą 1000 ziaren i szklistością ziarna. Największą szklistością i dorodnością ziarna cechowała się pszenica twarda. Reakcje interakcyjne badanych gatunków były podobne. Wykazano dodatnie korelacje dla następujących par cech: białko – gluten, szklistość ziarna – zawartość skrobi oraz ujemne: MTZ – białko, MTZ – gluten i gluten – skrobia.
Słowa kluczowe:
poziomy agrotechniki, jakość ziarna, pszenica zwyczajna, pszenica twarda, pszenica orkisz, pszenica jednoziarnista, współczynniki korelacjiBibliografia
Ciołek A., Makarska E., 2004. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem i ochrony chemicznej na wybrane parametry jakościowe ziarna pszenicy twardej (Triticum durum Desf.). Annales UMCS, sec. E, Agricultura 59 (2), 777–784.
Dubis B., Borysewicz J., 2008. Wpływ nawożenia azotem na plon i technologiczną jakość wybranych odmian pszenicy ozimej. Fragm. Agronom. 1 (97), 111–119.
Gąsiorowski H., Obuchowski W., 1978. Pszenica makaronowa durum (Triticum durum). Post. Nauk Rol. 1/78, 35–52.
Gooding M.J., Smith. G.P., 1998. The potential to use climate, variety and nitrogen relationships to optimize wheat quality. Fifth Congress ESA, 1, 229–230.
Kocoń A., Podolska G., 2008. Wpływ niedoboru wody w glebie na plon i jakość ziarna wybranych odmian pszenicy ozimej. Fragm. Agronom. 1 (97), 167–176.
Krawczyk P., Ceglińska A., Kardialik J., 2008. Porównanie wartości technologicznej ziarna orkiszu z pszenicą zwyczajną. Żywn. Nauka. Technol. Jakość 5, 43–51.
Majewska K., Dąbkowska E., Żuk-Gołaszewska K., Tyburski J., 2007. Wartość wypiekowa mąki otrzymanej z ziarna wybranych odmian orkiszu (Triticum spelta L.). Żywn. Nauka Technol. Jakość 5 (2), 60–71.
Nowak W., Zbroszczyk T., Kotowicz L., 2004. Wpływ intensywności uprawy na niektóre cechy jakościowe ziarna odmian pszenic. Pam. Puł. 135, 199–212.
Rachoń L., 2001. Studia nad plonowaniem i jakością pszenicy twardej (Triticum durum Desf.). Rozprawy Naukowe AR w Lublinie, 248.
Rachoń L., Szwed-Urbaś K., Segit Z., 2002. Plonowanie nowych odmian pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) w zależności od poziomu nawożenia azotem i ochrony roślin. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 57, 71–76,
Rachoń L., Szumiło G., 2009. Yelds of winter durum wheat (Triticum durum Desf.) lines in condition of different protection level of plants. Acta Sci. Pol., Agricultura 8 (3), 15–22.
Rachoń L., Szumiło G., Nita Z., 2009. Plonowanie ozimych rodów Triticum durum i Triticum aestivum ssp. spelta w warunkach okolic Lublina. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 64 (3), 101–109.
Rharrabtia Y., Royob C., Vilegasb D., Apariciob N., Garcia del Moral L.F., 2003. Durum wheat quality Mediterranean environments I. Quality expression under different zones, latiudes and water regimes across Spain. Field Crop. Res. 80, 123–131.
Spychaj R., Gil Z., Chrzanowska-Dróżdż B., 2010. Wpływ nawożenia azotem oraz gęstości siewu na jakość ziarna i mąki ozimej pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) odmiany Komnata. Pam. Puł. 152, 263–276.
Szumiło G., Kulpa D., Rachoń L., 2009. Ocena przydatności ziarna wybranych gatunków pszenicy ozimej do produkcji pieczywa. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 64 (4), 1–6.
Szwed-Urbaś K., Segit Z., Grundas S., 1995. Wstępna ocena jakości ziarna pszenicy twardej w warunkach Lubelszczyzny. Biuletyn IHAR 194, 149–154.
Woźniak A., 2006. Plonowanie i jakość ziarna pszenicy twardej i zwyczajnej w zależności od poziomu agrotechniki. Acta Agrophysica 8 (3), 755–763.
Zwingelberg H., 1996. Mahleigenschaften von Durumweizenprovenienzen. Getreide, Mehl Brot 50 (6), 328–332.
Katedra Technologii Produkcji Roślinnej i Towaroznawstwa Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20–950 Lublin
Katedra Technologii Produkcji Roślinnej i Towaroznawstwa Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20–950 Lublin
Katedra Technologii Produkcji Roślinnej i Towaroznawstwa Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 15, 20–950 Lublin
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
