Ocena powiązania między podstawowymi wskaźnikami ruchu a wynikami prób dzielności ogierów półkrwi
JAROSŁAW KAMIENIAK
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 LublinLESZEK SOŁTYS
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 LublinMARIA TIETZE
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 LublinWANDA KRUPA
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 LublinMONIKA BUDZYŃSKA
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 LublinAbstrakt
Celem badań była ocena podstawowych wskaźników ruchu ogierów półkrwi poddanych próbom dzielności w zakładzie treningowym oraz analiza korelacji między tymi wskaźnikami a ocenami z próby dzielności. Badaniami objęto 236 ogierów półkrwi pochodzenia krajowego (219 szt.) i zagranicznego (17 szt.). Ocenie poddano wyniki próby dzielności ogierów. Ponadto trzykrotnie zmierzono długość pięciu kroków oraz czas trwania tych kroków. Na podstawie uzyskanych wyników dla każdego ogiera wyliczono: długość jednego kroku, częstotliwość kroków na minutę oraz prędkość w stępie i kłusie. Wykazano istotny wpływ rasy ogierów na wyniki ich oceny w próbach dzielności. Najwyższe oceny za zdecydowaną większość cech miały ogiery zagraniczne, a najniższe – ogiery rasy małopolskiej. Ocena wskaźników ruchu ogierów była częściowo skorelowana z wynikami oceny dokonanej w zakładzie treningowym. Najwięcej korelacji wystąpiło pomiędzy wartością ocen przyznanych ogierom za pracę w stępie, kłusie i galopie a długością i częstotliwością kroku w kłusie oraz długością kroku w stępie.
Słowa kluczowe:
konie półkrwi, próby dzielności, wskaźniki ruchuBibliografia
Borowska A., 2011. Genetyczne tajemnice. Hodowca i Jeździec 4, 22–27.
Cano M.R., Miro F., Monterde J. G., Diz A., Martin J., Galisteo A.M., 2001. Changes due to age in the kinematics of trotting Andalusian foals. Equine Vet. J. 33, suppl., 116–121.
Clayton H.M., 1999. Gait analysis comes of age. Vet. J. 157, 5–6.
Galisteo A.M., Cano M.R., Morales J.L, Vivo J., Miro F., 1998. The influence of speed and height a the withers on the kinematics of sound horses at the hand-led trot. Wet. Res. Comm. 22, 415–423.
Geringer H., Dobrowolski M., Zatoń-Dobrowolska M., 2004. Odziedziczalność wybranych cech z prób dzielności ogierów w zakładach treningowych w latach 1977–2000. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 72, 5, 11–16.
Geringer H., Górecka A., Guzik E., Marcol. K., 2006. Wartość użytkowa koni startujących w dyscyplinie skoków przez przeszkody zarejestrowanych w śląskim związku jeździeckim. LXXI Zjazd Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Streszczenia, 3, 5.
Hoyt D.F., Molinari M., Wickler S. J., Cogger E.A., 2002. Effect of trotting speed, load and incline on hind limb stance-phase kinematics. Equine Vet. J., suppl. 34, 330–336.
Janczarek I., Marchel I., 2006. Porównanie ilościowej i jakościowej oceny ruchu ogierów półkrwi trenowanych w ramach testu studniowego. Pr. Mat. Zoot. 63, 69–80.
Jodkowska E., Kiełbasiewicz A., 2003. Próba poszukiwania wczesnych uwarunkowań selekcji koni. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 68, 5, 197–204.
Kaproń M., Janczarek I., Marchel I. Pluta M., Grochowski W., Suska A., 2004. Współzależność między wybranymi wymiarami zadu i kończyny tylnej ogierów półkrwi a ich wydolnością ruchową. Zesz. Nauk. Prz. Hod. 72, 5, 93–101.
Kownacki M., Lipińska Z., Kozaczyński K., 1993. Selekcja ogierów w Zakładach Treningowych na podstawie wyników oceny użytkowości. Rocz. Nauk. Zoot. 20 (2), 31–38.
Leach D., Cymbaluk N.F., 1986. Relationships between stride length, stride frequency, velocity and morphometrics of foals. Am. J. Vet. Res. 47, 2090–2097.
Lewczuk D., 2001. Genetyczne uwarunkowania chodów koni półkrwi. Pr. Mat. Zoot. 58, 47–63.
Olsen E., Pfau T., Ritz Ch., 2013. Functional limits of agreement applied as a novel method comparison tool for accuracy and precision of inertial measurement unit derived displacement of the distal limb in horses. J. Biomech. 46 (13), 2320 DOI.
Pałczyński S., 1998. Postęp biologiczny czy marnotrawstwo pieniędzy. Koń Pol. 5, 32– 33.
Preisinger R., Wilkens J., Kalm E., 1991. Estimation of genetic-parameters and breeding values for conformation traits for foals and mares in the Trakehner population and their practical implications. Livest. Prod. Sci. 29, 77–86.
Voskamp J.P., Van Dierendonck M., Houterman F., Hellinga I., Back W., 2013. The use of objective evaluation of the locomotor performance of Friesian horses. J. Vet. Behav. 8, 2, 22–23.
Schwark H. J., Petzold P., Nörenberg I., 1988. Studies on the choice of selection criteria to improve riding horse breeding. Arch. Tierz. 31, 279–289.
Stachurska A., Pięta M., Napiórkowska K., 2006b. Porównanie wyników prób dzielności koni holsztyńskich i innych ras półkrwi. LXXI Zjazd Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego w Bydgoszczy, Komunikaty Naukowe 3, 25.
www.pzhk.pl
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Department of Ethology and Basis of Animal Production Technology, University of Life Sciences in Lublin, Akademicka 13, 20-950 Lublin
Licencja
Od 2022 r. artykuły są udostępniane na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa 4.0 międzynarodowa (CC BY 4.0). Artykuły opublikowane przed 2022 r. są dostępne na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 4.0 międzynarodowa (CC BY-NC-ND 4.0).
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej, nie jest rozpatrywany do publikacji w innych wydawnictwach.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
