Analiza zmienności rytmu serca wyścigowych koni arabskich czystej krwi w zależności od rodzaju wysiłku i zaawansowania treningowego
IZABELA WILK
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinMARTA LISS
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinKARINA BRZOZOWSKA
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinSYLWESTER TKACZYK
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinSŁAWOMIR PIETRZAK
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinIWONA JANCZAREK
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinAbstrakt
Celem pracy była analiza zmienności rytmu serca koni arabskich czystej krwi w zależności od ich zaawansowania treningowego oraz rodzaju wysiłku. Badaniami objęto 20 koni z hodowli SK Janów Podlaski, w tym 10 klaczy i 10 ogierów, w wieku 32–37 miesięcy. Doświadczenie trwało 8 miesięcy. Przez pierwsze 3 miesiące konie uczestniczyły jedynie w treningach prowadzonych przez 6 dni w tygodniu. Następnie 2 razy w miesiącu konie były przewożone do Warszawy na Tor Służewiec, gdzie dodatkowo brały udział w gonitwach. Badania pracy serca zostały przeprowadzone za pomocą urządzeń telemetrycznych Polar RS800CX. W 3 okresach
15-minutowych badano spoczynkowe, powysiłkowe oraz restytucyjne wartości zmienności rytmu serca koni. Uzyskane wyniki badań pozwoliły na stwierdzenie, iż parametry zmienności rytmu serca dają wiele możliwości oceny stopnia zaawansowania treningowego oraz intensywności wysiłku koni. Wraz ze zwiększającą się intensywnością wysiłku wzrasta aktywność układu współczulnego, odpowiedzialnego za mobilizację organizmu. W miarę postępu cyklu treningowego aktywność ta spada, natomiast wzrasta aktywność układu przywspółczulnego odpowiedzialnego za odpoczynek. Ocenę intensywności wysiłku i zaawansowania treningowego za pomocą parametrów HRV najlepiej wykonać w spoczynku następnego dnia po treningu lub w okresie restytucji, ale tylko podczas badań spoczynkowych można ograniczyć się do pomiaru parametrów opisujących aktywność układu przywspółczulnego jako reprezentantów pozostałych parametrów HRV. Badania te pozwolą ocenić prawidłowość postępującego procesu treningowego.
Słowa kluczowe:
konie arabskie czystej krwi, trening, wyścigi konne, zmienność rytmu sercaBibliografia
Chmurzyński T., 2012. Arabski festiwal na Służewcu. Koń Pol. 10, 47.
Cottin F., Médigue C., Lopes P., Petit E., Papelier Y., Billat V.L., 2005. Effect of exercise intensity and repetition on heart rate variability during training in elite trotting horse. Int. J. Sports Med. 26(10), 859.
Daanen H.A., Lamberts R.P., Kallen V.L., Jin A., Van Meeteren N.L., 2012. A systematic review on heart-rate recovery to monitor changes in training status in athletes. Int. J. Sports Physil. Perform. 7, 251–260.
Fonseca R.G., Kenny D.A., Hill E.W., Katz L.M., 2013. The relationship between body composition, training and race performance in a group of Thoroughbred flat racehorses. Equine Vet. J. 45(5), 552–557.
Janczarek I., 2003. Parametry oceny zaawansowania treningowego koni wyścigowych. Rocz. Nauk. Zoot. Supl. 18, 205–210.
Kjaer M., Krogsgaard M., Magnusson P., Engebretsen L., Roos H., Takala T., Woo S.L., 2008. Textbook of sports medicine: Basic science and clinical aspects of sports injury and physical activity. Wiley–Blackwell, Malden.
Krauze T., Guzik P., Wysocki, H. 2001. Zmienność rytmu serca: aspekty techniczne. Now. Lek. 70(9), 973–984.
Pikuła R., Grzesiak W., 2003. Analiza zmienności mierników wartości wyścigowej koni czystej krwi arabskiej. Zesz. Nauk. Przegl. Hod. 5, 68.
Rietmann T.R., Stuart A.E.A., Bernasconi P., Stauffacher M., Auer J.A., Weishaupt M.A., 2004. Assessment of mental stress in warmblood horses: heart rate variability in comparison to heart rate and selected behavioural parameters. Appl. Anim. Behav. Sci. 88(1), 121–136.
Tarvainen M.P., Niskanen J.P., Lipponen J.A., Ranta-Aho P.O., Karjalainen P.A., 2014. Kubios HRV – Heart rate variability analysis software. Comput. Methods Programs Biomed. 113(1), 210–220.
Visser E.K., Van Reenen C.G., Van der Werf J.T.N., Schilder M.B.H., Knaap J.H., Barneveld A., Blokhuis H.J., 2002. Heart rate and heart rate variability during a novel object test and a handling test in young horses. Physiol. Behav. 76(2), 289–296.
Wittke P. von, Lindner A., Deegen E., Sommer H., 1994. Effects of training on blood lactate-running speed relationship in thoroughbred racehorses. J. Appl. Physiol. 77(1), 298–302.
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Hodowli i Użytkowania Koni, Wydział Biologii, Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Licencja
Od 2022 r. artykuły są udostępniane na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa 4.0 międzynarodowa (CC BY 4.0). Artykuły opublikowane przed 2022 r. są dostępne na zasadach licencji Creative Commons uznanie autorstwa – użycie niekomercyjne – bez utworów zależnych 4.0 międzynarodowa (CC BY-NC-ND 4.0).
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej, nie jest rozpatrywany do publikacji w innych wydawnictwach.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
