Abstrakt
Celem pracy była ocena różnorodności florystycznej ekstensywnie użytkowanych łąk trwałych Beskidu Sądeckiego. Badania florystyczne prowadzono w latach 2017–2019. W runi wybranych łąk stwierdzono 169 gatunków roślin naczyniowych należących do 110 rodzajów i 33 rodzin botanicznych. Wyróżniono związek Arrhenatherion elatioris, reprezentowany przez zespół Gladiolo-Agrostietum capillaris, z liczbą 128 taksonów, oraz związek Calthion, należący do zespołu Cirsietum rivularis, w którym stwierdzono 74 gatunki. Zespół Gladiolo-Agrostietum capillaris odznaczał się wyższym wskaźnikiem różnorodności florystycznej niż zespół Cirsietum rivularis. Rośliny obu analizowanych zespołów w większości preferowały umiarkowane światło i gleby o odczynie obojętnym. W zespole Cirsietum rivularis wyróżniono najwięcej roślin o preferencjach względem gleb zasobnych i wilgotnych. Natomiast w zespole Gladiolo-Agrostietum capillaris stwierdzono najwięcej taksonów o preferencjach gleb umiarkowanie ubogich oraz świeżych.
Bibliografia
- Bednarek R., Charzyński P., Kabała C., 2009. Klasyfikacja zasobów glebowych świata (WRB – World Reference Base for Soil Resources). Wyd. Nauk., Toruń, 81–116.
- Braun-Blanquet J., 1964. Pflanzensoziologie. Grundzuge der Vegetationskunde. Wyd. 3, ss. 865. Springer, Wien–New York.
- Czarnecka B., Franczak M., 2015. Temporal changes of meadow and peatbog vegetation in the landscape of small-scale river valley in Central Roztocze. Acta Agrobot. 68(2), 135–142.
- Dubiel E., Stachurska A., Gawroński S., 1999. Nieleśne zbiorowiska roślinne Magurskiego Parku Narodowego (Beskid Niski). Zesz. Nauk. UJ, Prac. Bot. 33, 1–60.
- Fotyma M., Kęsik K., Lipiński W., Filipiak K., Purchała L., 2015. Testy glebowe jako podstawa doradztwa nawozowego. Stud. Rap. IUNG-PIB 42(16), 9–51.
- Hochół T., 2001. Flora i zbiorowiska chwastów zbóż w Beskidzie Wyspowym w zależności od usytuowania siedlisk w rzeźbie terenu. Fragm. Agron. 18, 3(71), 7–122.
- Kazimierczak R., Zarzycki J., Wróbel I., Vončina G., 2004. Łąki, pastwiska i zbiorowiska siedlisk wilgotnych Pienińskiego Parku Narodowego. Stud. Nat. 49, 195–251.
- Kondracki J., 2009. Geografia regionalna Polski. Wyd. PWN III uzup., Warszawa, 263–270.
- Kostrakiewicz-Gierałt K., 2014. The variability of selected features of Gladiolus imbricatus L. in relation to successive stages of meadow communities following the mowing cessation. Pol. J. Ecol. 62, 307–321.
- Kostuch R., 1995. Przyczyny występowania różnorodności florystycznej ekosystemów trawiastych. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 50, 23–32.
- Kozak M., 2007. Zróżnicowanie zbiorowisk łąkowych w Gorcach (Polskie Karpaty Zachodnie). Zesz. Nauk. UJ, Prac. Bot. 41, 1–174.
- Kuszewska K., Fenyk M.A., 2010. Różnorodność biologiczna w krajobrazie rolniczym. Acta Sci. Pol., Adm. Loc. 9(1), 57–68.
- Ługowska M., 2018. Fitocenozy łąk użytkowanych ekstensywnie w dolinie rzeki Por. Agron. Sci. 73(4), 161–172. https://doi.org/10.24326/asx.2018.4.14
- Matuszkiewicz W., 2019. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, ss. 540.
- Michalik S., Szary A., Kucharzyk S., 2009. Charakterystyka roślinności na terenie obwodu ochronnego Tarnawa w Bieszczadzkim Parku Narodowym nad górnym Sanem. Rocz. Bieszczadz. 17, 289–216.
- Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland, a checklist (Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski). IB PAN, Kraków.
- Nagendra H., 2002. Opposite trends in response for the Shannon and Simpson indices of landscape diversity. Appl. Geogr. 22, 175–186, https://doi.org./10.1016/S0143-6228(02)00002-4
- Pawłowski B., 1977. Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania. W: W. Szafer, K. Zarzycki (red.), Szata roślinna Polski. PWN, Warszawa, 1, 237–268.
- Stosik T., Krasicka-Korczyńska E., 2012. Stan zachowania łąk wilgotnych (zw. Calthion) na tle uwarunkowań topograficznych centralnej części Borów Tucholskich. Woda Środ. Obsz. Wiej. 12, 4(40), 257–265.
- Trąba C., Wolański P., 2008. Zróżnicowanie łąk zespołu Cirsietum rivularis Nowiński 1927 na siedliskach pobagiennych Kotliny Zamojskiej. Woda Środ. Obsz. Wiej. 8, 2b(24), 175–189.
- Trąba C., Wolański P., 2012. Zróżnicowanie florystyczne zbiorowisk łąkowych ze związków Molinion, Cnidion dubii i Filipendulion w Polsce – zagrożenia i ochrona. Inż. Ekol. 29, 224–235.
- Trąba C., Wolański P., Oklejewicz K., 2004. Zbiorowiska roślinne nieużytkowanych łąk i pól w dolinie Sanu. Łąk. Pol. 7, 207–238.
- Wesołowska M., 2009. Zmiany roślinności łąkowej Tatr Zachodnich i ich przedpola w ciągu ostatniego półwiecza. W: M. Guzik (red.), Długookresowe zmiany w przyrodzie i użytkowaniu TPN. Wyd. Tatrzańskiego Parku Narodowego, Zakopane, 91–104.
- www.google.pl/maps
- Zarzycki J., 2011. Sposób użytkowania gruntów w przeszłości (XIX i koniec XX w.) jako czynnik kształtujący aktualny stan roślinności łąkowej w Paśmie Radziejowej (Beskid Sądecki). Rocz. Bieszcz. 19, 37–46.
- Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U., 2002. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Inst. Bot. im. W. Szafera PAN, Kraków.
- Ziaja M., Wójcik T., 2016. Występowanie Gladiolus imbricatus (Iridaceae) w zbiorowiskach łąkowych w obszarze Natura 2000 Łąki w Komborni (PLH180042, SE Poland). Fragm. Florist. Geobot. Polon. 23(2), 219–230.
- Ziętara T., 2000. Położenie i rzeźba. W: J. Staszkiewicz (red.), Przyroda Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Popradzki Park Krajobrazowy, Nowy Sącz, 13–26.