Abstrakt
W pracy przedstawiono charakterystykę obiektów kolekcyjnych jarej pszenicy twardej pod względem polowej odporności na następujące choroby grzybowe liści: mączniak prawdziwy (Blumeria graminis), septorioza liści (Mycosphaerella graminicola, syn. Septoria tritici) i rdza brunatna (Puccinia recondita). Materiał badawczy stanowiło 941 obiektów, które były oceniane w latach 1980–2020. W celu oceny postępu biologicznego w odniesieniu do zdrowotności roślin badane obiekty zostały podzielone na 4 grupy w zależności od kraju pochodzenia (Polska, Włochy, Egipt i Meksyk). Bonitację stopnia porażenia roślin przez ww. choroby grzybowe przeprowadzono na podstawie 9-stopniowej skali wg COBORU, w której 9 oznacza stan rolniczo najkorzystniejszy (brak objawów, pełna odporność), a 1 – stan rolniczo najgorszy (pełna podatność). Uzyskane wyniki wskazują na wyższą polową odporność polskich linii hodowlanych na większość ocenianych w warunkach klimatycznych Lubelszczyzny chorób grzybowych liści w porównaniu z obiektami pochodzącymi z krajów będących głównymi rejonami uprawy lub pochodzenia pszenicy twardej, co czyni z nich wartościowe genetyczne źródło odporności dla praktycznej hodowli.
Bibliografia
- Arseniuk E., 2009. Hodowla i produkcja zbóż na zróżnicowane użytkowanie. Agro-Serwis, Zboża wysokiej jakości 4, 5–10.
- Balducci E., Tini F., Beccari G., Ricci G., Ceron-Bustamante M., Orfei M., Guiducci M., Covarelli L., 2022. A two-year field experiment for the integrated management of bread and durum wheat fungal diseases and of deoxynivalenol accumulation in the grain in central Italy.
- Agronomy 12(4), 840. https://doi-1org-1t11uq2452e36.han.bg.up.lublin.pl/10.3390/agronomy 12040840
- Bennett F.G.A., 1984. Resistance to powdery mildew in wheat: a review of its use in agriculture and breeding programmes. Plant Pathol. 33, 279–300.
- Dorofeev V.F., Korovina O.N., 1979. Kulturnaja flora SSSR. Kołos, Leningrad, 346 ss.
- Eyal Z., 1999. The Septoria tritici and Stagonospora nodorum blotch diseases of wheat. Eur. J. Plant Pathol. 105, 629–641.
- Feuillet C., Keller B., 1998. Molecular aspects of biotic stress resistance in wheat. Proc. 9th Int. Wheat Genet. Symp., Saskatoon, Saskatchewan, Canada, Oral Presentations, Vol. 1, 171–177.
- Jaczewska-Kalicka A., 2002. Występowanie i szkodliwość najważniejszych chorób pszenicy ozimej w Polsce centralnej. Post. Ochr. Rośl. 42(1), 93–101.
- Jaczewska-Kalicka A., 2006. Stan fitosanitarny pszenicy ozimej uprawianej w systemie konwencjonalnym i ekologicznym. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rolnictwo, 87(540), 187–193.
- Korbas M., 2009. Grzyby powodujące choroby w pszenicy. Agro-Serwis, Zboża wysokiej jakości 4, 71–77.
- Prażak R., Kociuba W., Kramek A., 2017. Ocena linii mieszańcowych Aegilops variabilis Eig. I Aegilops kotschyi Boiss. z Triticum aestivum L. pod względem polowej odporności na rdzę brunatną. Agron. Sci. 72(4), 113–121. http://dx.doi.org/10.24326/as.2017.4.11
- Rachoń L., Szumiło G., Bobryk-Mamczarz A., 2018. Podatność na choroby grzybowe wybranych genotypów pszenicy ozimej w zależności od poziomu agrotechniki. Agron. Sci. 73 (1),
- 29–39. http://dx.doi.org/10.24326/asx.2018.1.3
- Roelfs A.P., Singh R.O. Saari E.E., 1992. Rust disease of wheat. Concepts and methods of disease management. CIMMYT Mexico, 81.
- Segit Z., Kociuba W., 2014. Polowa ocena odporności na choroby grzybowe jarej pszenicy twardej Triticum durum Desf. Pol. J. Agro. No. 16, 64-68.
- Segit Z., Szwed-Urbaś K., 2008. Zróżnicowanie genetyczne cech użytkowych pszenicy twardej. Biul. IHAR 250, 117–124.
- Singh H., Dhalival H.S., Gill K.S., 1992. Diversity for leaf rust resistance in Triticum durum germplasm. Cer. Rusts Powdery Mildews Bull. 20(1/2), 62–67.
- Strzembicka A., Szwed-Urbaś K., Segit Z., 2001. Charakterystyka wybranych odmian i linii Triticum durum pod względem odporności na rdzę brunatną (Puccinia recondita f. sp. tritici). Biul. IHAR 220, 53–58.
- Szirokij unificirovannyj klassifikator SEV i Meżdunarodnyj klassifikator SEV roda Triticum L., 1974. Praha.
- Szwed-Urbaś K., Segit Z., 2010. Charakterystyka egipskich populacji miejscowych Triticum durum Desf. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 555, 427–436.
- Węgrzyn S., Wojas T., Śmiałowski T., 2002. Uwarunkowania genetyczne oraz współzależności plonu i wybranych cech użytkowych pszenicy ozimej (Triticum aestivum L.). Biul. IHAR 223/224, 77-86.
- Woźniak-Strzembicka A., Gajda Z., 1995. Struktura populacji rdzy brunatnej pszenicy (Puccinia recondita f. sp. tritici w Polsce. Biul. IHAR 194, 183–187.
- Zalewski D., Weber R., Kaczmarek J., 2009. Variation in leaf infection of winter wheat culti-vars by fungi of genus Septoria in relation to environmental conditions. Pol. J. Natur. Sci. 24(1), 23–34.
- Zamorski C., 1995. Rozwój rdzy b runatnej oraz cechy diagnostyczne rdzy brunatnej (Puccinia recondita Rob. ex Desm) i rdzy źdźbłowej (Puccinia graminis Pers.) pszenicy. Biul. IHAR 194, 189–192.
- Zeller F.J., Lutz J., Stephan U., 1993. Present status of wheat mildew resistance genetics. Proc. 8th Int. Wheat Genet. Symp., Beijing, China, 929–931.
- Zhang, Q., Li, Y., Li, Y., Fahima T., Shen, Q.-H., Xie, C. 2022. Introgression of the powdery mildew resistance genes Pm60 and Pm60b from Triticum urartu to common wheat using durum as a ‘bridge’. Pathogens 11(1), 25, https://doi-1org-1t11uq2452e38.han.bg.up.lublin.pl/ 10.3390/pathogens11010025
- Zhuansun X., Sun J., Liu N., Zhang S., Wang H., Hu Z., Ma J., Sun Q., Xie Ch., 2023. Map-ping a leaf rust resistance gene LrOft in durum wheat Ofanto and its suppressor SuLrOft in common wheat. Front. Plant Sci., Sec. Plant Pathogen Inter. 14(2023), https://doi.org/10.3389/ fpls.2023.1108565
Downloads
Download data is not yet available.
