Abstrakt
Wykorzystywanie komunalnych osadów ściekowych do nawożenia roślin jest coraz bardziej powszechne ze względu na obecność cennych składników pokarmowych, jednakże budzi pewne zastrzeżenia związane z nadmiernym obciążeniem niektórych osadów ściekowych metalami ciężkimi lub obecnością w nich zanieczyszczeń sanitarnych. Do fitoekstrakcji lub fitoremediacji wykorzystywana może być wierzba (Salix), która akumuluje w swoich tkankach metale ciężkie, a także dobrze wykorzystuje składniki pokarmowe (N, P, Mg, Ca, Na, K) zawarte komunalnych osadach ściekowych. W latach 2008–2010 na założonej w 2003 r. plantacji doświadczalnej prowadzono badania dotyczące wpływu dawek komunalnego osadu ściekowego na zawartość sodu, potasu, magnezu i wapnia w klonach wierzby krzewiastej. Doświadczenie zostało założone metodą split-plot, z dwoma czynnikami zmiennymi: z dawkami osadów oraz czterema klonami wierzby. Najwięcej makroskładników stwierdzono w liściach, mniej w korze, a najmniej w drewnie. Zastosowanie komunalnego osadu ściekowego istotnie zmniejszyło zawartość potasu w liściach i korze wierzby oraz wapnia w korze, nie miało natomiast istotnego wpływu na zawartość magnezu i sodu w analizowanych wskaźnikowych częściach wierzby krzewiastej.
Bibliografia
Cosio C., Vollenweider P., Keller C., 2006. Localization and effects of cadium in leaves of a cadium– tolerant willow (Salix viminalis), I Macrolocalization and phytotoxic effects of cadium. Environ. Exp. Bot. 58, 64 –74.
Czekała J., 1999. Osady ściekowe źródłem materii organicznej i składników pokarmowych. Folia Univ. Agric. Stetin. 200, Agricultura 77, 33–38.
Drozd J., Licznar M., Licznar S., Weber J.. 2002. Gleboznawstwo z elementami mineralogii i petrografii. Skrypty AR we Wrocławiu, 470.
Gondek K., Filipek-Mazur B., 2006. Zawartość wapnia, magnezu i sodu w roślinach nawożonych osadami ściekowymi. Acta Agrophysica 8(1), 83–93.
Greger M., Landberg T., Berg B., 2003. Efficient phytoextraction of metals by Salix in field – influence of biomass and removal of leaf litter. Cost Action 837 Workshop on Phytoremediation of toxic metals. Stokholm, 12–15 th June, 2003.
Jama A., Nowak W., 2012a. Wpływ komunalnych osadów ściekowych na plony i cechy biometryczne wybranych klonów wierzby krzewiastej (Salix viminalis L.). Nauka Przyr. Technol. 6 (3), #57.
Jama A., Nowak W., 2012b. Willow (Salix viminalis L.) in purifying sewage sludge treated soils. Pol. J. Agron. 9, 3–6.
Jama A., Nowak W., 2011. Pobieranie makroskładników z osadów ściekowych przez wierzbę krzewiastą (Salix viminalis L.) i jej mieszańce. Nauka Przyr. Technol. 5, (6), #123.
Kalembasa S., Pakuła K., Becher M., 1999. Zawartość makro i mikropierwiastków w osadach ściekowych, produkowanych na wybranych oczyszczalniach regionu siedleckiego. Folia Univ. Agric. Stetin. 200, Agricultura (77), 125–128.
Kaniuczak J., Błażej J., Gasior J., Gierlicki P., 2001. Zawartość makroelementów w różnych klonach wikliny uprawianej na glebie deluwialnej. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 373, 76, 303–310.
Kaniuczak J., Błażej J., Kaniuczak R., Rożek D., 2003. Bioakumulacja metali ciężkich w klonach wikliny przemysłowo-energetycznych uprawianej w różnych warunkach siedliskowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 493, 879–887.
Labrecque M., Teodorescu T.I., 2003. High biomass yield achieved by Salix clones in SRIC following two 3-year coppice rotations on abandoned farmland in southern Quebec, Canada. Biomass and Bioenergy 25, 135–146.
Labrecque M., Teodorescu T.I., Daigle S., 1995. Effect of wastewater sludge on growth and heavy metal bioaccumulation of two Salix species, Plant and Soil 171, 303–316.
Meers E., Lamsal S., Vervaeke P., Hopgood M., Lust N., Tack F.M.G., 2005. Availability of heavy metals for uptake by Salix viminalis on a moderately contaminated dredged sediment disposal site. Environ. Pollut., 137, 354–364.
Mleczek M., Łukaszewski M., Kaczmarek Z., Rissman I., Goliński P., 2009. Efficiency of selected heavy metals accumulation by Salix viminalis roots, Environ. Exp. Bot. 65, 48–53.
Ohlsson A.B., Landberg T., Berglund T., Greger M., 2008. Increased metal tolerance in Salix by nicotinamide and nicotinic acid. Plant Physiol. Biochem. 46, 655–664.
Perrtu K.L., 1993. Biomass production and nutrient removal from municipals wastes using willow vegetation filters. J. Sustain. Forest. 5, 32–38. PTG, 2008. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych. Rocz. Glebozn. 60 (2), 5–12.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010 roku w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. z 2007 r., Nr 39, poz. 251, z późn. zm.)
Spiak Z., 1993. The influance of sewage sludge on yield and chemical composition of plants. 10th International Symposium of CIEC “Recycling of plant nutrients from industrial processes”, Braunsschweig – Volkenrode, 263–270.
Wróbel J., 2006. Kinetyka wzrostu oraz wybrane wskaźniki fizjologiczne S. viminalis uprawianej na refulacie piaszczystym nawożonym osadem ściekowym. Szczecin, Wyd. Nauk. AR w Szczecinie.
Downloads
Download data is not yet available.
