Wpływ sposobu przygotowania rozsady na plonowanie papryki ostrej (Capsicum annuum L.)
Halina Barbara Buczkowska
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Doświadczalna 50a, 20–280 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0000-0003-1980-7704
Barbara Mysiak
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Doświadczalna 50a, 20–280 Lublin, PolskaAbstrakt
Papryka ostra należy do roślin uprawianych z rozsady przygotowywanej w doniczkach. W przeprowadzonym doświadczeniu prześledzono wpływ uproszczonych sposobów przygotowania rozsady na plonowanie trzech polskich odmian papryki ostrej: Bronowicka Ostra, Orkan, Rokita. Zastosowano cztery sposoby produkcji rozsady: doniczkopalety stożkowe; doniczkopalety okrągłe; doniczki pojedyncze z dwoma siewkami; doniczki pojedyncze z jedną siewką. Uzyskany plon handlowy wskazuje na przydatność doniczkopalet stożkowych i okrągłych do produkcji rozsady papryki, które zapewniają mniejsze o 50% zużycie podłoża w porównaniu z doniczkami pojedynczymi. Nieracjonalne jest przygotowanie rozsady w doniczkach pojedynczych z dwiema roślinami ze względu na nieadekwatną zwyżkę plonu i wykorzystanie dwukrotnie większej liczby nasion. Sposób przygotowania rozsady nie decydował o zawartości oznaczanych składników chemicznych. Oceniane odmiany nie różniły się plonem handlowym owoców. Wykazano natomiast istotne zróżnicowanie między ocenianymi odmianami w zawartości w owocach suchej masy (%), kwasu L-askorbinowego (mg·100 g–1), cukrów ogółem (g·100 g–1), oraz kapsaicyny (%).
Słowa kluczowe:
pieprzowiec roczny, produkcja rozsady, plon, składniki chemiczneBibliografia
Ashrafuzzaman M., Halim M.A., Ismail M.R., Shahidullah S.M., Hossain M.A., 2011. Effect of plastic mulch on growth and yield of chilli (Capsicum annuum L.). Braz. Arch. Biol. Technol. 54(2), 321–330. https://doi.org/10.1590/S1516-89132011000200014
Ayuso M.C., Bernalte M.J., Lozano M., García M.I. Montero de Espinosa V., Pérez M., Hernández M.T., Somogyi N., 2008. Quality characteristics of different red pepper cultivars (Capsicum annuum L.) for hot paprika production. Eur. Food Res. Technol. 227, 557–563.
Buczkowska H., 2001a. Ocena wpływu wielokrotności zbioru na plon handlowy owoców kilku odmian papryki ostrej. Zesz. Nauk. – Akad. Tech.-Rol. im. Jana Jędrzeja Śniadeckich Bydg. 46, 21–26.
Buczkowska H., 2001b. The effect of seedlings pinching on field and quality of chilli pepper. Veget. Crops Res. Bull. 55, 77–80.
Buczkowska H., Dyduch J., Najda A., 2001a. Kształtowanie się zawartości niektórych składników chemicznych w owocach papryki ostrej w zależności od odmiany i wielokrotności zbioru. Zesz. Nauk. – Akad. Tech.-Rol. im. Jana Jędrzeja Śniadeckich Bydg., Rol. 46, 27–32.
Buczkowska H., Dyduch J., Najda A., 2001b. Wpływ odmiany oraz warunków pogodowych na plon suchej masy i ilość kapsaicynoidów z owoców papryki ostrej. Annales UMCS, sec. EEE, Hor-ticulturae 9 (Supl.), 151–158.
Buczkowska H., Dyduch J., Najda A., 2013. Capsaicinoids in hot pepper depending on fruit maturity stage and harvest date. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 12(6), 183–196.
Buczkowska, H., Łabuda, H., 2015. Utility and biological value of hot pepper fruits from a single harvest. Acta Sci. Pol. Hortorum Cultus 14(2), 133–143.
Buczkowska H., Najda A., 2002. A comparison of some chemical compounds in the fruit of sweet and hot pepper (Capsicum annuum L.). Folia Hort. 14(2), 59–67.
Buczkowska H., Sałata A., Rożek E., 2014. Diversity of the utility and biological value of fruits of some sweet pepper cultivars. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 13(4), 49–62.
Charłapowicz Z., 1966. Sucha masa. Przetwory owocowe i warzywne. Farmakopea Polska X, 2014, PKN, Warszawa, PN-90/A-75101/03.
Chernet S., Zibelo H., 2019. Evaluation of hot pepper (Capsicum annuum L.) varieties for green pod yield and yield components in Western Tigray, Northern Ethiopia. J. Plant Breed. Crop Sci. 11(9), 260–264. https://doi.org/10.5897/JPBCS2019.0812
Cisneros-Pineda O., Torres-Tapia L.W., Gutiérrez-Pacheco L.C., Contreras-Martín F., Gonzáles-Estrada T., Pereza-Sánchez S.R., 2007. Capsaicinoids quantification in chili peppers culti-vated in the state of Yucatan, Mexico. Food Chem. 104, 1755–1760. https://doi.org/10.1016/ j.foodchem.2006.10.076
Deepa N., Kaura C., Singhb B., Kapoor H.C., 2006. Antioxidant activity in some red sweet pepper cultivars. J. Food Compos. Anal. 19, 572–578. https://doi.org/10.1016/j.jfca.2005.03.005
Dobromilska R., 2000. Wpływ sposobu sadzenia rozsady roślin na wzrost, plonowanie i wartość biologiczną papryki odmiany Mayata F1. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 8, 333–339.
Estrada B., Bernal M.A., Diaz J., Pomar F., Merino F., 2002. Capsaicinoids in vegetative organs of Capsicum annuum L. in relation to fruiting. J. Agric. Food Chem. 50, 1188–1191, https://doi.org/ 10.1021/jf011270j
Ghasemnezhad M., Sherafati M., Payvast G.A., 2011. Variation in phenolic compounds, ascorbic acid and antioxidant activity of five coloured bell pepper (Capsicum annum) fruits at two dif-ferent harvest times. J. Funct. Foods 3, 44–49. https://doi.org/10.1016/j.jff.2011.02.002
Gibbs H.A.A., O’Garro L.W.O., 2004. Capsaicin content of West Indies hot pepper cultivars using colorimetric and chromatographic techniques. Hort. Sci. 39(1), 132–135. https://doi.org/ 10.21273/HORTSCI.39.1.132
Giuffrida D., Dugo P., Torre G., Cavazza A., Corradini C., Dugo G., 2013. Characterization of 12 Capsicum varieties by evaluation of their carotenoid profile and pungency determination. Food Chem. 140, 794–802. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2012.09.060
Gnayfeed M.H., Daood h.G., Biacs P.A., Alcaraz C.F., 2001. Content of bioactive compounds in pungent spice red pepper (paprika) as affected by ripening and genotype. J. Sci. Food Agric. 81, 1580–1585. https://doi.org/10.1002/jsfa.982
Golcz A., 2001. Efekty zróżnicowanego nawożenia papryki potasem. Zesz. Nauk. – Akad. Tech.-Rol. im. Jana Jędrzeja Śniadeckich Bydg., Rol. 234(46), 53–59.
Golcz A., Kujawski P., 2004. Evaluation of the biological value of the fruit of several hot pepper (Capsicum annuum L.) cultivars. Rocz. AR Pozn. 360, Ogrodnictwo 38, 37–42.
Golcz A., Kujawski P., 2005. Wpływ odmiany i rodzaju nawozu potasowego na plon i jakość pol-skich odmian papryki ostrej (Capsicum annuum L.). Zesz. Naukowe AR we Wrocławiu 515, Rolnictwo 86, 165–171.
Gurun T., Techawongstien S., Suriharn B., Techawongstien S., 2011. Impact of environments on the accumulation of capsaicinoids in Capsicum spp. Hort. Sci. 46(12), 1576–1581. https://doi.org/ 10.21273/HORTSCI.46.12.1576
Howard L.R., Talcott S.T., Brenes C.H., Villalon B., 2000. Changes in phytochemical and antioxi-dant activity of selected pepper cultivars (Capsicum species) as influenced by maturity. J. Agric. Food Chem. 48, 1713–1720. https://doi.org/10.1021/jf990916t
Iqbal Q., Amjad M., Asi M.R., Ariño A., 2013. Characterization of capsaicinoids and antioxidants in hot peppers as influenced by hybrid and harvesting stage. Plant Foods Hum. Nutr. 68, 358–363. https://doi.org/10.1007/s11130-013-0386-5
Islam M., Saha S., Akand H., Rahim A., 2011. Effect of spacing on the growth and yield of sweet pepper (Capsicum annuum L.). J. Central Eur. Agric. 12(2), 328–335. https://doi.org/10.5513/ JCEA01/12.2.917
Jeeatid N., Techawongstien S., Suriharn B., Bosland P.W., Techawongstien S., 2017. Light intensity affects capsaicinoid accumulation in hot pepper (Capsicum chinense Jacq.) cultivars. Hortic. Environ. Biotechnol. 58(2), 103–110. https://doi.org/10.1007/s13580-017-0165-6
Jończyk J., 1966. Porównanie metod oznaczania kapsaicyny w fructus capsci. Herba Polonica, XIII 3(51), 120–126.
Kobryń J., 2001. Wpływ sposobu prowadzenia roślin na wysokość i jakość plonu owoców trzech odmian papryki uprawianej na wełnie mineralnej. Zesz. Nauk. – Akad. Tech.-Rol. im. Jana Jędrzeja Śniadeckich Bydg. 234 – Rolnictwo 46, 67–71.
Golcz A., 2001. Efekty zróżnicowanego nawożenia papryki potasem. Zesz. Nauk. – Akad. Tech.-Rol. im. Jana Jędrzeja Śniadeckich Bydg. 234 – Rolnictwo 46, 53–59.
Korenman I.M., 1973. Analiza fitochemiczna. Metody oznaczania związków organicznych. WNT, Warszawa.
Lannes S.D., Finger F.L., Schuelter A.R., Casali V.W.D., 2007. Growth and quality of Brazilian accessions of Capsicum chinense fruits. Sci. Hortic. 112, 266–270. https://doi.org/10.1016/ j.scienta.2006.12.029
Martinez, S., Curros, A., Bermúndez, J., Carballo, J., Franco, I., 2007. The composition of Arnoia peppers (Capsicum annuum L.) at different stages of maturity. Inter. J. Food Sci. Nutr. 58(2), 150–161. htps://doi.org/10.1080/09637480601154095
Meckelmann S.W., Riefel D.W., van Zonneveld M.J., Ríos L., Peña K., Ugas R., Quinonez L., Mueller-Seitz E., Petz M., 2013. Compositional characterization of native Peruvian chili pep-pers (Capsicum spp.). J. Agric. Food Chem. 61, 2530–2537. https://doi.org/10.1021/jf304986q
Nowaczyk L., 2012. Ocena jakości i przydatności technologicznej papryki (Capsicum spp) linii miękko miękiszowej (soft-flesh). Żywn. Nauka Technol. Jakość 82(3), 179–186.
Orłowski M., Grzeszczuk M., Jadczak D., 2004. The estimation of the field and content of some chemical compounds in the fruits of chosen hot pepper (Capsicum annuum L.) cultivars. Folia Hort. 16(2), 11–16.
Perucka I., Materska M., 2003. Antioxidant activity and content of capsaicinoids isolated from pap-rika fruits. Pol. J. Food Nutr. Sci. 12/53(2), 15–18.
Pokluda R., 2004. Content of selected nutritional element in fruits of several pepper cultivars. An-nales UMCS, sec. EEE, Horticultura 14, 37–43.
PN-90/A-75101.02. Przetwory owocowe i warzywne. Przygotowanie próbek i metody badań fizy-kochemicznych. Oznaczanie zawartości ekstraktu. Polski Komitet Normalizacyjny: Warszawa, Polska, 2002.
Rohini N., Lakshmanan V., 2017. Evaluation studies of hot pepper hybrids (Capsicum annuum L.) for yield and quality characters. Electron. J. Plant Breed. 8(2), 643–651. https://doi.org/10.5958/ 0975-928X.2017.00098.9
Sarıyer T., Gündoğdu M.A., Murat Şeker M., 2020. Aroma and some quality characteristics of sweet black colored Oskar F1 (Capsicum annuum L. cv. Oskar F1) pepper variety. Intern. J. Innov. Approaches Sci. Res. 4(2), 23–34. https://doi.org/10.29329/ijiasr.2020.259.1
Teodoro A.F.P., Alves R.B.N., Ribeiro L.B., Reis K., Reifschneider F.J.B., Fonesca M.E.N., Silva J.P. Agostini-Costa T.S., 2013. Vitamin C content in Habanero pepper accessions (Capsicum chilense). Hortic. Bras. 31(1), 59–62. https://doi.org/10.1590/S0102-05362013000100009
Topuz A., Ozdemir F., 2007. Assessment of carotenoids, capsaicinoids and ascorbic acid composition of some selected pepper cultivars (Capsicum annuum L.) grown in Turkey. J. Food Compos. Anal. 20, 596–602. https://doi.org/10.1016/j.jfca.2007.03.007
Wang D., Bosland P.W., 2006. The genes of Capsicum. Hort. Sci. 41(5), 1169–1187.
Yaldiz G., Ozguven M., Sekeroglu N., 2010. Variation in capsaicin contents of different Capsicum species and lines by varying drying parameters. Ind. Crops Prod. 32, 434–438, https://doi.org/ 10.1016/j.indcrop.2010.06.013
Zewide Y., Bosland P.W., 2000. Evaluation of genotype, environment, and genotype-by-environment interaction for capsaicinoids in Capsicum annuum L. Euphytica 111, 185–190. https://doi.org/ 10.1023/A:1003837314929
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Doświadczalna 50a, 20–280 Lublin, Polska https://orcid.org/0000-0003-1980-7704
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Doświadczalna 50a, 20–280 Lublin, Polska
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Przesyłając artykuł do publikacji, autor oświadcza, że posiada pełnię autorskich praw majątkowych oraz osobistych do utworu, a jego opublikowanie nie naruszy praw osób trzecich. Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła i wkładzie poszczególnych osób.
Przesłanie przez autora artykułu do publikacji w czasopiśmie „Annales Horticulturae” traktowane będzie jako udzielenie licencji do eksploatacji praw autorskich do artykułu na zasadach licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 (CC BY-NC-ND 4.0)
