Agronomy Science, przyrodniczy lublin, czasopisma up, czasopisma uniwersytet przyrodniczy lublin

Wpływ terminu sadzenia i terminu zbioru na plon i cechy biometryczne selera listkowego (Apium graveolens L. var. secalinum Alef.) w uprawie dla przetwórstwa

MARIA KOSIOR

Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-068 Lublin

ROBERT GRUSZECKI

Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-068 Lublin
https://orcid.org/0000-0001-7108-1854


Abstrakt

Seler listkowy to wartościowe warzywo o rosnącym znaczeniu gospodarczym, wykorzystywane w gospodarstwach domowych i przemyśle przetwórczym. Zaspokojenie potrzeb przemysłu przetwórczego wymaga stabilnych dostaw niezbyt drogiego surowca dobrej jakości. Jednym ze sposobów na uzyskanie większego plonu jest wydłużenie okresu wzrostu przez wcześniejsze rozpoczęcie uprawy. Celem pracy było sprawdzenie, czy wcześniejszy termin sadzenia przyczyni się do zwiększenia plonowania i jakie jest prawdopodobieństwo jaryzacji roślin posadzonych w tym terminie. Rośliny czterech odmian selera listkowego (‘Amsterdam’, ‘Gewone Snij’, ‘Green Cutting’, ‘Safir’) posadzono w III dekadzie kwietnia (termin przyspieszony) i II dekadzie maja (termin standardowy), zbiorów dokonano dwukrotnie w pełni lata (VII–VIII) i jesienią (X). Wcześniejszy termin sadzenia nie przyczynił się do jaryzacji roślin ze względu na znacznie wyższą od średniej temperaturę w początkowym okresie wzrostu. Wcześniejsze sadzenie rozsady przyczyniło się do uzyskania większego i bardziej stabilnego plonu przemysłowego, wyższych roślin, ale o mniejszym udziale blaszki liściowej w masie liścia, nie oddziaływało natomiast na liczbę liści i liści o przerośniętych ogonkach liściowych. Wielkość plonu przemysłowego, liczba liści, liczba liści o przerośniętych ogonkach liściowych oraz udział blaszek liściowych w masie liścia nie zależały od terminu zbioru, ale rośliny zbierane w pełni lata osiągały większą wysokość. Rośliny odmian ‘Amsterdam’ i ‘Genowe Snij’ wydały większy plon i miały większą wysokość. Z roślin odmiany ‘Safir’ uzyskiwano mniejszy plon, osiągały one mniejszą wysokość, ale tworzyły więcej liści, a rośliny odmiany ‘Green Cutting’ pod względem wymienionych cech osiągały wartości pośrednie względem wymienionych wcześniej odmian. Udział blaszki liściowej w masie liścia oraz liczba liści o przerośniętych ogonkach liściowych były u badanych odmian na podobnym poziomie.

Słowa kluczowe:

odmiana, ogonki liściowe, udział blaszki liściowej w masie liścia

Błażewicz-Woźniak M., 1997. Wpływ czynników agrotechnicznych na wschody, wzrost i plonowanie pietruszki korzeniowej, uprawianej na glebie zlewnej o nietrwałej strukturze. Część II. Wzrost i plon liści. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 5, 117–127.

Błażewicz-Woźniak M., 1998a. Wpływ czynników agrotechnicznych na wschody, wzrost i plonowanie pietruszki korzeniowej, uprawianej na glebie zlewnej o nietrwałej strukturze. Część III. Plon korzeni i jego struktura. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 6, 73–87.

Błażewicz-Woźniak M., 1998b. Wpływ czynników agrotechnicznych na wschody, wzrost i plonowanie pietruszki korzeniowej, uprawianej na glebie zlewnej o nietrwałej strukturze. Część IV. Cechy jakościowe korzeni. Annales UMCS, sec. EEE, Horticultura 5, 89–102.

Dyduch J., Jankowska K., 2004. Plonowanie kilku odmian pietruszki naciowej Petroselinum sativum L. ssp. crispi., Acta. Sci. Pol. Hortorum Cultus 3(1), 145–151.

El-Sayed S.M., Glala A.A., Adam S.M., 2011. Response of two celery cultivars to partial or complete organic nitrogen alternation strategies. Aust. J. Basic Appl. Sci. 5(10), 22–29.

Garfield E., 1985. From Tonic to Psoriasis Stalking Celery’s Secrets. Essays Inf. Sci. 8, 164–173.

Gruszecki R., 2004. Effect of cultivar on early yield of parsley grown from the late summer sowing. Fol. Hortic. 16(2), 27–32.

Gruszecki R., 2010. Czynniki modyfikujące wzrost roślin oraz wielkość i jakość plonu pietruszki korzeniowej Petroselinum crispum (Mill.) Nym. w uprawie na zbiór wczesny. Rozpr. Nauk. UP w Lublinie, 345.

Guerra N., Carrozzi L., Goñi M.G., Roura S., Yommi A., 2010. Quality characterization of celery (Apium graveolens L.) by plant zones and two harvest dates. J. Food Sci. 75(6), 327–332. https://doi.org/10.1111/j.1750-3841.2010.01701.x

Helm J., 1971. Apium graveolens L. Geschichte der Kultur und Taxoniomie. Die Kulturpflanze, 19, 73–100. https://doi.org/10.1007/BF02095182

Jenni S., Gamache I., Côté J.C., Stewart C.A., 2006. Plastic Mulches and Low Tunnels to Reduce Bolting and Increase Marketable Yield of Early Celery. J. Veg. Sci. 12(2), 57–73. https://doi.org/10.1300/J484v12n02_06

Karwowska K., Przybył J., 2005. Suszarnictwo i przetwórstwo ziół. Wyd. SGGW, Warszawa.

Kęsik T., 1997. Wpływ niektórych czynników agrotechnicznych na plony warzyw korzeniowych. Mat. konf. „Doskonalenie technologii produkcji roślin warzywnych”, Olsztyn, 24–25 czerwca, 127–130.

Kmiecik W., Lisiewska Z., 1999. Comparison of leaf yields and chemical composition of the Ham-burg and leafy types of parseley. I. Leaf yields and their structure. Folia Hortic. Ann. 11(1), 53–63.

Kołota E., 2011. Yield and quality of leafy parsley as affected by the nitrogen fertilization. Acta Sci. Pol. Hortorum Cultus 10(3), 145–154.

Kossowski M., Dyduch J., Buczkowska H., 1983a. Przydatność odmian selerów naciowych do uprawy wczesnej na glebie mineralnej. Biul. Oceny Odmian 10, 1(15), 129–141.

Kossowski M., Dyduch J., Buczkowska H., 1983b. Ocena plonowania odmian selerów naciowych w uprawie wczesnej na glebie torfowej. Biul. Oceny Odmian 10, 1(15), 143–154.

Kossowski M., Dyduch J., Buczkowska H., 1984. Plonowanie różnych odmian selerów naciowych (Apium grveolens L. var. dulce Mill./Pers.). Cz. II. Uprawa na glebie torfowej. Biul. IHAR 152, 171–180.

Madari H., Jacobs R.S., 2004. An analysis of cytotoxic botanical formulations used in the traditional medicine of ancient persia as abortifacients. J. Nat. Prod. 67, 1204–1210.

Michalik Ł., 2011a. Zróżnicowanie wielkości i jakości plonu selera listkowego w zależności od rozstawy. Poster prezentowany na konferencji: „Nauka i praktyka ogrodnicza dla zdrowia i środowiska”, Lublin, 14–16 września.

Michalik Ł., 2011b. Zróżnicowanie wielkości i jakości plonu selera listkowego w zależności od rozstawy. Mat. konf. „Nauka i praktyka ogrodnicza dla zdrowia i środowiska”, Lublin, 14–16 września, 97–98.

Osińska M., Kołota E., 1998. Wpływ dawki N i terminu nawożenia tym składnikiem na plonowanie selera uprawianego na zbiór pęczkowy. Zesz. Nauk. ATR w Bydgoszczy, Rolnictwo 42(215), 179–183.

Petropoulos S.A., Akoumianakis C.A., Passam H.C., 2005. Effect of sowing date and cultivar on yield and quality of turnip-rooted parsley (Petroselinum crispum ssp. tuberosum). J. Food Agric. Environ. 3(2), 205–207.

Petropoulos S.A., Akoumianakis C.A., Passam H.C., 2006. Evaluation of turnip-rooted parsley (Petroselinum crispum ssp. tuberosum) for root and foliage production under a warm, Mediterranean climate. Sci. Hortic. 109(3), 282–287. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2006.04.018

Petropoulos S.A., Olympios C.M., Passam H.C., 2008. The effect of nitrogen fertilization on plant growth and the nitrate content of leaves and roots of parsley in the Mediterranean region. Sci. Hortic. 118, 255–259. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2008.05.038

Román F., Hensel O., 2010. Sorption isotherms of celery leaves (Apium graveolens var. secalinum). Agric. Eng. Int. CIGR J. 12(3), 137–141.

Rożek E., 2005a. Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie selera listkowego (Apium graveolens var. secalinum Alef.). W: B. Michalik, E. Żurawicz, Zmienność genetyczna i jej wykorzystanie w hodowli roślin ogrodniczych. ISiK, Skierniewice, 183–189.

Rożek E., 2005b. Wpływ nawadniania na plonowanie selera listkowego (Apium graveolens var. secalinum). Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rolnictwo 86(515), 471–475.

Rożek E., 2006. Uprawa selera listkowego Apium graveolens var. secalinum (Alef.) z siewu nasion wprost na pole. Folia Hortic. Supl. 2, 107–112.

Rożek E., 2007a. Growth and yielding of leaf celery (Apium graveolens L. var. secalinum Alef.) cultivated for two-cut harvest. Herba Pol. 53(3), 17–21.

Rożek E., 2007b. Reaction of leaf celery (Apium graveolens L.var. secalinum) to planting density and irrigation. Veg. Crops Res. Bull. 66, 69–77.

Rożek E., Kosior M., 2012a. Biometric characteristics of leaf selery (Apium graveolens L. var. secalinum Alef.). Poster prezentowany na konferencji „Roślina jako źródło materiału badawczego”, Lublin, 18–20 października.

Rożek E., Kosior M., 2012b. Biometric characteristics of leaf selery (Apium graveolens L. var. secalinum Alef.). Mat. konf. „Roślina – źródło materiału badawczego”. Lublin, 18–20 paź-dziernika, 303.

Rożek E., Nurzyńska-Wierdak R., Dzida K., 2012. Factors modifying yield quantity and quality, as well as the chemical composition of the leaves of leaf celery (Apium graveolens L. var. secalinum Alef.) grown from seedlings. Acta. Sci. Pol. Hortorum Cultus 11(3), 201–210.

Rożek E., Nurzyńska-Wierdak R., Kosior M., 2013. Efficiency of some agrotechnical treatments in quantity and quality yield modification of leaf celery (Apium graveolens L. var. secalinum Alef.). Acta. Sci. Pol. Hortorum Cultus 12(6), 227–239.

Rumasz-Rudnicka E., Koszański Z., Korybut Woroniecki T., 2008. Efekty nawadniania niektórych warzyw. Acta Agrophys. 11(2), 509–517.

Rumpel J., 2005. Uprawa selera korzeniowego, naciowego, listkowego. Hortpress. Warszawa.

Wiebe H.J., 1989. Vernalisation von wichtingen Gemüsearten – ein Überblick. Gartenbauwis-senschaft 54(3), 97–104.

Winiarska S., Kołota E., 2004. Wpływ sposobu produkcji rozsady i rozstawy roślin w polu na plo-nowanie pietruszki naciowej. Folia Univ. Agric. Stetin. Agricultura 239(95), 419–424.

Winiarska S., Kołota E., 2006. Ocena plonowania wybranych odmian pietruszki naciowej (Petroselinum sativum L. ssp. crispim) uprawianej z rozsady. Folia Hortic., Supl. 2, 192–196.

Pobierz

Opublikowane
17-07-2020



MARIA KOSIOR 
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-068 Lublin
ROBERT GRUSZECKI 
Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa, Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-068 Lublin https://orcid.org/0000-0001-7108-1854



Licencja

Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.

Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.

 

Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.