Wpływ herbicydów na biomasę chwastów, plon ziarna i wybrane elementy plonowania prosa zwyczajnego (Panicum miliaceum L.)
CEZARY A. KWIATKOWSKI
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinALENA YAKIMOVICH
Instytut Ochrony Roślin w Priłukach, Dystrykt Mińsk, ul. Mira 2, 223011 BałoruśELŻBIETA HARASIM
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinMAŁGORZATA HALINIARZ
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 LublinAbstrakt
W pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych równocześnie na Białorusi i w Polsce (lata 2014–2016) dotyczących tolerancji prosa na niektóre herbicydy nalistne (2,4-D + fluroxypyr; tribenuron-methyl + fluroxypyr; dikamba + triasulfuron) stosowane w dawkach pomniejszonych o 1/3 względem dawek zalecanych w zasiewach owsa. Obiekt kontrolny stanowiły poletka bez aplikacji herbicydów (mechaniczne zwalczanie chwastów). Eksperymenty zlokalizowano jako jednoczynnikowe w warunkach glebowo-klimatycznych środkowo-wschodniej Białorusi (Priłuki k. Mińska), a w Polsce – środkowej Lubelszczyzny (Czesławice). Gleba w Priłukach cechowała się średnią zasobnością w przyswajalne składniki pokarmowe (III klasa bonitacyjna), gleba zaś w Czesławicach była bardziej zasobna w te składniki (II klasa bonitacyjna). W obu eksperymentach prowadzono taką samą agrotechnikę (sposób uprawy, przedplon, norma wysiewu nasion i rozstawa rzędów), a nawożenie mineralne NPK dostosowano do wyjściowej zasobności gleb w obu rejonach badawczych. Dowiedziono, że zastosowane w doświadczeniu herbicydy nalistne (w fazie krzewienia prosa) miały dużą skuteczność chwastobójczą, a niski stopień zachwaszczenia wpływał na wysoką produkcyjność prosa w porównaniu z pielęgnacją mechaniczną (bez herbicydów). Szczególnie pozytywnie oceniono działanie herbicydów 2,4-D + fluroxypyr oraz tribenuron-methyl + fluroxypyr, ponieważ nie wywoływały reakcji fitotoksycznej u roślin prosa, natomiast niemal całkowicie eliminowały z łanu chwasty. Z kolei herbicyd dikamba + triasulfuron posiadał nieco mniejszą zdolność chwastobójczą, a poza tym uszkadzał w niewielkim procencie rośliny prosa. Pewne różnice (aczkolwiek nieistotne statystycznie) w zachwaszczeniu i plonowaniu prosa w doświadczeniu na Białorusi i w Polsce należy wiązać z różnicą gleb oraz korzystniejszym dla rozwoju prosa przebiegiem warunków pogodowych na Białorusi.
Słowa kluczowe:
proso, herbicydy, biomasa chwastów, plon ziarnaBibliografia
Anderson R.L., 1988. Kochia infestation levels in proso millet as affected by planting date. West. Soc. Weed Sci. Res. Rep. (USA),Newark, CA, 292–293.
Anderson R.L., 2000. A cultural system approach can eliminate herbicide need in semiarid proso millet (Panicum miliaceum). Weed Technol. 14, 602–607.
Bac S., Koźmiński C., Rojek M., 1993. Agrometeorologia. PWN, Warszawa, 32–33.
Gardani G., Cerrone R., Biella C., Galbiati B., Proserpio E., Casiraghi M., Travisi O., Meregalli M., Trabattoni P., Colombo L., Giani L., Messina G., Arnoffi J., Lissoni P., 2007. A case-control study of Panicum Miliaceum in the treatment of cancer chemotherapy-induced alopecia. Minerva Medica 98, 661–664.
Grabouski P.H., 1971. Selective control of weeds in proso millet with herbicides. Weed Sci. 19, 207–209.
GUS, 2014. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej. Użytkowanie gruntów, powierzchnia zasiewów i pogłowie zwierząt gospodarskich w 2013 roku. Warszawa.
GUS, 2015. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej. Użytkowanie gruntów, powierzchnia zasiewów i pogłowie zwierząt gospodarskich w 2014 roku. Warszawa.
IOR, 2016. Zalecenia ochrony roślin na lata 2016/17. Cz. II. Rośliny rolnicze. IOR – PIB, Poznań 2016.
Hanna W.W., Baltensperger D.D., Seetharam A., 2004. Pearl millet and other millets. In: L.E. Moser et al., Warm-Season (C4) Grasses. Agronomy Monographs 45. American Society of Agronomy, Madison, 537–560.
Higgins R.K., Lyon D.J., Miller S.D., 1998. Chemical weed control in proso millet. Proc. West. Soc. Weed Sci. 5, 15–16.
Kudsk P., 1999. Optimising herbicide use – the driving force behind the development of the Danish decision support system. The BCPC Conference – Weeds 3, 737–746.
Lyon D.J., Baltensperger D.D., 1993. Proso millet (Panicum miliaceum) tolerance to several postemergence herbicides. Weed Technol. 7, 230–233.
Lyon D.J., Burgener P.A., DeBoer K.L. et al., 2008. Producing and marketing proso millet in the Great Plains. University of Nebraska-Lincoln Extension Circular 137. Available at http://www.ianrpubs.unl.edu/epublic/live/ec137/build/ec137.pdf. Accessed: December 31, 2009.
Lyon D.J., Kniss A.R., 2010. Proso millet tolerance to saflufenacil. Weed Technol. 24, 349–355.
Lyon D.J., Kniss A., Miller S.D., 2007. Carfentrazone improves broadleaf weed control in proso and foxtail millets. Weed Technol. 21, 84–87.
Lyon D.J., Miller S.D., 1999. Herbicide injury in proso and foxtail millets. Proc. West. Soc. Weed Sci. 52, 24.
Petersen J., Augustin B., 2006. Weed control in millet corn (Panicum miliaceum). J. Plant Dis. Prot., Special Issue 20, 773–779.
Pudełko J., Małecka I., Pitalnik J., 1996. Możliwości zwalczania chwastów w uprawie prosa perłowego (Pennisetum glaucum (L.) R. BR.). Prog. Plant Prot./ Post. Ochr. Rośl. 36(2), 311–313.
Seefeldt S.S., Jensen J.E., Feurst E.P., 1995. Log-logistic analysis of herbicide dose-response relationships. Weed Technol. 9, 218–227.
Shahidi F., Chandrasekara A., 2013. Millet grain phenolics and their role in disease risk reduction and health promotion. A review. J. Funct. Foods 5(2), 570–581.
Stahlman P.W., Geier P.W., Charvat L.D., 2009. Tolerance of three millet types to saflufenacil. Proc. North Centr. Weed Sci. Soc. 64, 127.
Tomilina E.A., Soroka S.W., 2002. Влияние гербицидов на засоренность и урожайность проса посевного. Интегрир. системы защиты растений. Настоящее и будущее: материалы Междунар. науч. конф., Минск – Прилуки, 15–17 июля 2002 г. Минск, 2002, 72–74.
Wrage J.L., 2000. Weed control in small grain and millet. South Dakota State Univ., Brookings, 19–20.
Yakimovich А., 2004. Фитотоксичность гербицидов рейсер и кугар в посевах проса. Защита растений: сб. науч. тр. РУП «Институт защиты растений» НАН Беларуси. Минск, РУП «ИВЦ Минфина» 29, 68–72.
Yakimovich A., 2010. Biologitcheskoie owosnowanie chimitcheskoi zastchiti posiewow prosa ot sornych rastienij. Dissiertacija. Institiut Zastchiti Rastienij. NAN Belarus. UDK 633.171:632.934:632.51, 124 pp.
Yakimovich A., Soroka S.W., 2004. Эффективность линтура в посевах проса в зависимости от срока внесения. Земляробства і ахова раслiн 3, 18–19.
Zarnkow M., Faltermaier A., Back W., Gastl M., Arendt E.K., 2010. Evaluation of different yeast strains on the quality of beer produced from malted proso millet (Panicum miliaceum L.). Eur. Food Res. Technol. 231, 287–295.
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Instytut Ochrony Roślin w Priłukach, Dystrykt Mińsk, ul. Mira 2, 223011 Bałoruś
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
