Ocena innowacyjnych właściwości nawozów dolistnych z dodatkiem żelującym oraz ich oddziaływania na biomasę i plonowanie wybranych roślin uprawnych
Dariusz Jaskulski
Katedra Agronomii, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Politechnika Bydgoska, ul. prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz, Polskahttps://orcid.org/0000-0001-5158-3742
Iwona Jaskulska
Katedra Agronomii, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Politechnika Bydgoska, ul. prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz, Polskahttps://orcid.org/0000-0003-3772-4574
Emilian Różniak
Centrum Badawczo-Rozwojowe ul. Kościelna 1, Śmielin, 89-110 Sadki, PolskaAbstrakt
Nalistna aplikacja składników pokarmowych to ważny i ciągle doskonalony sposób nawożenia roślin. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że możliwe jest wprowadzenie do nawozów w formie stałej substancji żelującej, która nada ich roztworom korzystne właściwości przy dolistnym zastosowaniu. Doświadczenia z aplikacją dolistną nawozów 1-NPKMgS + mikro oraz 2-NPKMgS + mikro przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych i polowych. Stwierdzono, że ich 1% wodne roztwory utrzymywały się na liściu słonecznika o blisko 20% dłużej niż roztwory nawozów bez dodatku żelującego. Nalistna aplikacja ocenianych nawozów zwiększyła zawartość składników pokarmowych w biomasie roślin rzodkwi oleistej, w tym żelaza o 14,3%. Maksymalne zyskane plony ziemniaka, buraka cukrowego, cebuli i rzepaku ozimego wzrosły odpowiednio o 2,3 t ‧ ha–1; 4,2 t ‧ ha–1; 3,2 t ‧ ha–1 i 0,32 t ‧ ha–1 w porównaniem z plonami roślin niedokarmianych dolistnie.
Słowa kluczowe:
nawożenie dolistne, skład chemiczny roślin, plon, nawozy z dodatkiem żelującymBibliografia
Alshaal T., El-Ramady H., 2017. Foliar Application: from plant nutrition to biofortification. Env. Biodiv. Soil Security 1, 71–83. https://doi.org/10.21608/jenvbs.2017.1089.1006 DOI: https://doi.org/10.21608/jenvbs.2017.1089.1006
Calabi-Floody M., Medina J., Rumpel C., Condron L.M., Hernandez M., Dumont M., de la Luz Mora M., 2018. Smart fertilizers as a strategy for sustainable agriculture. In: Advances in agronomy. Elsevier, London, UK, 147, 119–157. https://doi.org/10.1016/bs.agron.2017.10.003 DOI: https://doi.org/10.1016/bs.agron.2017.10.003
Fageria N.K., Filho M.B., Moreira A., Guimarães C.M., 2009. Foliar fertilization of crop plants. J. Plant Nutr. 32, 1044–1064. https://doi.org/10.1080/01904160902872826 DOI: https://doi.org/10.1080/01904160902872826
Fernandez V., Brown P., 2013. From plant surface to plant metabolism: the uncertain fate of foliar-applied nutrients. Front. Plant Sci. 4:00289. https://doi.org/10.3389/fpls.2013.00289 DOI: https://doi.org/10.3389/fpls.2013.00289
Fritz B.K., Hoffmann W.C., Gizotti-de-Moraes J., Guerrerio M., Golus J., Kruger G.R., 2018. The impact of spray adjuvants on solution physical properties and spray droplet size. In: Pesticide Formulation and Delivery Systems: 37th Volume, Formulations with Ingredients on the EPA’s List of Minimal Concern. ASTM International: West Conshohocken, PA, USA, 22–32. https://doi.org/10.1520/stp160220160134 DOI: https://doi.org/10.1520/STP160220160134
Haytova D., 2013. A review of foliar fertilization of some vegetables crops. Annu. Res. Rev. Biol. 3(4), 455–465. https://journalarrb.com/index.php/ARRB/article/view/24752
Januszkiewicz K., Mrozek-Niećko A., Różański J., 2019. Effect of surfactants and leaf surface morphology on the evaporation time and coverage area of ZnIDHA droplets. Plant Soil 434, 93–105. https://doi.org/10.1007/s11104-018-3785-4 DOI: https://doi.org/10.1007/s11104-018-3785-4
Jarecki W., 2021. The reaction of winter oilseed rape to different foliar fertilization with macro- and micronutrients. Agriculture 11, 515. https://doi.org/10.3390/agriculture11060515 DOI: https://doi.org/10.3390/agriculture11060515
Jarecki W., Buczek J., Bobrecka-Jamro D., 2019. The response of winter oilseed rape to diverse foliar fertilization. Plant Soil Environ. 65, 125–130. https://doi.org/10.17221/5/2019-PSE DOI: https://doi.org/10.17221/5/2019-PSE
Jaskulska I., Jaskulski D., 2019. Ocena oddziaływania nowego asortymentu żelowych nawozów dolistnych na plonowanie roślin uprawnych [Evaluation of the effect of a new assortment of gel foliar fertilizers on crop yielding]. Przemysł Chemiczny 98, 6, 936–939. DOI: https://doi.org/10.15199/62.2019.6.15
Kannan S., 2010. Foliar fertilization for sustainable crop production. In: E. Lichtfouse (ed.), Genetic engineering, biofertilisation, soil quality and organic farming. Sustainable Agriculture Reviews 4. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-90-481-8741-6_13 DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-481-8741-6_13
Karthik A., Maheswari M.U., 2021. Smart fertilizer strategy for better crop production. Agric. Rev. 42, 12–21. https://doi.org/10.18805/ag.R-1877 DOI: https://doi.org/10.18805/ag.R-1877
Kierzek R., Ratajkiewicz H., 2004. Wpływ adiuwantów i parametrów opryskiwania na retencję cieczy na liściach w wybranych roślinach jednoliściennych. Prog. Plant Prot. / Post. Ochr. Rośl. 44(2), 829–831.
Kocoń A., 2016. Aktualne trendy i innowacje w dolistnym dokarmianiu roślin uprawnych. Studia i Raporty IUNG – PIB Puławy (48)2, 49‒63. https://doi.org/10.26114/sir.iung.2016.48.04
Lenart A., Wrona D., Klimek K., Kapłan M., Krupa T., 2022. Assessment of the impact of innova-tive fertilization methods compared to traditional fertilization in the cultivation of highbush blueberry. PLOS ONE 17(7): e0271383. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0271383 DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0271383
Mahil T., Baburai N., Aravinda K., 2019. Foliar application of nanofertilizers in agricultural crops – a review. J. Farm Sci. 32, 239–249.
Matlok N., Szostek M., Antos P., Gajdek G., Gorzelany J., Bobrecka-Jamro D., Balawejder M., 2020. Effect of foliar and soil fertilization with new products based on calcinated bones on se-lected physiological parameters of maize plants. Appl. Sci. 10, 2579. https://doi.org/10.3390/app10072579 DOI: https://doi.org/10.3390/app10072579
Meurer R.A., Kemper S., Knopp S., Eichert T., Jakob F., Goldbach H.E., 2017. Biofunctional microgelbased fertilizers for controlled foliar delivery of nutrients to plants. Angew. Chem. Int. Ed. 56, 7380–7386. https://doi.org/10.1002/anie.201701620 DOI: https://doi.org/10.1002/anie.201701620
Michałojć Z., Szewczuk C., 2003. Theoretical aspects of foliar plant nutrition [Teoretyczne aspekty dolistnego dokarmiania roślin]. Acta Agroph. 85, 9–17.
Niu J., Liu C., Huang M., Liu K., Yan D., 2021. Effects of foliar fertilization: a review of current status and future perspectives. J. Soil Sci. Plant Nutr. 21, 104–118. https://doi.org/10.1007/ s42729-020-00346-3 DOI: https://doi.org/10.1007/s42729-020-00346-3
Patil B., Chetan H.T., 2018. Foliar fertilization of nutrients. Marumegh 3, 49–53.
Raimondi G., Maucieri C., Toffanin A., Renella G., Borin M., 2021. Smart fertilizers: What should we mean and where should we go? Ital. J. Agron. 16(2). https://doi.org/10.4081/ ija.2021.1794 DOI: https://doi.org/10.4081/ija.2021.1794
Souri M.K., Hatamian M., 2019. Aminochelates in plant nutrition; a review. Plant Nutr. 42(1), 67–78. https://doi.org/10.1080/01904167.2018.1549671 DOI: https://doi.org/10.1080/01904167.2018.1549671
Szewczuk C., Michałojć Z., 2003. Praktyczne aspekty dolistnego dokarmiania roślin. Acta Agroph. 85, 19–29.
Szewczuk C., Sugier D., 2009. Ogólna charakterystyka i podział nawozów dolistnych oferowanych na polskim rynku. Ann. UMCS, Sec. E Agricultura 64(1), 29–36. DOI: https://doi.org/10.24326/as.2009.1.5
Wójcik P., 1998. Pobieranie składników mineralnych przez części nadziemne roślin z nawożenia pozakorzeniowego. Post. Nauk Roln. 1, 49–64.
Wróbel S., 2004. Rola mikroelementów w uprawie buraka cukrowego. Post. Nauk Roln. 4, 45–60.
Vasundhara D., Chhabra V., 2021. Foliar nutrition in cereals: a review. Pharma Innov. J. 10, 1247–1254.
Katedra Agronomii, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Politechnika Bydgoska, ul. prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz, Polska https://orcid.org/0000-0001-5158-3742
Katedra Agronomii, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Politechnika Bydgoska, ul. prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz, Polska https://orcid.org/0000-0003-3772-4574
Centrum Badawczo-Rozwojowe ul. Kościelna 1, Śmielin, 89-110 Sadki, Polska
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
