Termin siewu czynnikiem determinującym budowę przestrzenną i plonowanie łanu buraka cukrowego
Beata Michalska-Klimczak
Katedra Agronomii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Polskahttps://orcid.org/0000-0003-4992-4477
Zdzisław Wyszyński
Katedra Agronomii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Polskahttps://orcid.org/0000-0001-7099-6382
Vladimír Pačuta
Instytut Nauk Agronomicznych, Słowacki Uniwersytet Rolniczy, ul. Tr. A. Hlinku 2, 949 76 Nitra, Słowacjahttps://orcid.org/0000-0001-7099-6382
Marek Rašovský
Instytut Nauk Agronomicznych, Słowacki Uniwersytet Rolniczy, ul. Tr. A. Hlinku 2, 949 76 Nitra, Słowacjahttps://orcid.org/0000-0002-1501-9682
Krzysztof Pągowski
Katedra Agronomii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Polskahttps://orcid.org/0000-0002-8174-4399
Abstrakt
W latach 2015–2016 na polu doświadczalnym w Miedniewicach należącym do Stacji Doświadczalnej Instytutu Rolnictwa SGGW w Warszawie przeprowadzono badania z burakiem cukrowym. W okresie wegetacji oceniono zmienność cech roślin i łanu buraka cukrowego oraz określono ich wpływ na kształtowanie się końcowej masy korzenia pojedynczych roślin oraz plonowanie tego gatunku w zależności od terminu siewu. Obsada roślin, ich powierzchnia życiowa, szybkość rozwoju roślin w okresie juwenilnym najsilniej determinowały plonowanie buraka cukrowego. Opóźnienie terminu siewu o dwa tygodnie spowodowało spadek plonu korzeni o 10,2 t·ha–1 (16,9%), obsady roślin o 8,9 tys. szt.‧ha–1 (9,2%) i średniej końcowej masy korzenia o 14,0 g (2,1%) oraz zawartości sacharozy o 0,4 p.p. i wzrost zawartości azotu α-aminowego oraz jonów sodu i potasu odpowiednio o 1,1 mmol‧kg–1; 0,4 mmol‧kg–1 i 1,0 mmol‧kg–1 miazgi, tj. o 14,5%; 9,5% i 2,4%.
Słowa kluczowe:
burak cukrowy, termin siewu, obsada, powierzchnia życiowa roślin, plon i jakość korzeniBibliografia
Çakmakçi R., Oral E. 2002. Root yield and quality of sugarbeet in relation to sowing date, plant population and harvesting date interactions. Turk. J. Agric. For. 26, 133-139. https://journals.tubitak.gov.tr/agriculture/vol26/iss3/4
Cariolle, M., Duval, R. 1994. Influence des populations et des varietes sur le composantes du rendement et sur la tare-terre. Publications de lʼInstitut Technique Français de la Betterave Industrielle. Compte rendu de travaux. Paris, 403, 413.
Durr, C., Boiffin, J. 1995. Sugarbeet seedling growth from germination to first leaf stage. J. Agric. Sci. 124(3), 427-435. https://doi.org/10.1017/S002185960007338X
Dzieżyc J., Nowak L., Panek K. 1987. Dekadowe wskaźniki potrzep opadowych roślin uprawianych w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 314, 11-32.
Freckleton R.P., Watkinson A.R., Webb D.J., Thomas T.H. 1999. Yield of sugar beet in relation to weather and nutrients. Agric. For. Meteorol. 93, 39-51. https://doi.org/10.1016/S0168-1923(98)00106-3
Hoffmann C.M. 2017. Changes in root morphology with yield level of sugar beet. Sugar Ind. 142, 420-425.
Hoffmann C.M., Engelhardt M., Gallmeier M., Gruber M., Märländer B. 2018. Importance of harvesting system and variety for storage losses of sugar beet. J. Food Sci. Technol. 143, 474–484
Jaggard K.W., Wickens R., Webb D.J., Scott R.K. 1983. Effects of sowing date on plant establishment and bolting and the influence of these factors on yields of sugar beet. J. Agric. Sci. 101(1), 147-161. https://doi.org/10.1017/S0021859600036479
Jaggard K. W., Dewar A. M., Pidgeon J. D. 1998. The relative effects of drought stress and virus yellows on the yield of sugarbeet in the UK, 1980-95. J. Agric. Sci. 130(3), 337-343. https://doi.org/10.1017/S0021859698005371
Jaggard K. W., Qi A., Ober E. S. 2009. Capture and use of solar radiation, water, and nitrogen by sugar beet (Beta vulgaris L.). J. Exp. Bot. 60(7), 1919-1925. https://doi.org/10.1093/jxb/erp110
Jaggard K.W., Qi A.M., Milford G.F.J., Clark C.J.A., Ober E.S., Walters C., Burks E. 2011. Determining the optimal population density of sugarbeet crops in England. Int. Sugar J. 113, 114-119.
Kenter C., Hoffmann C.M., Märländer B. 2006. Effects of weather variables on sugar beet yield development (Beta vulgaris L.). Eur. J. Agron. 24, 62-69. https://doi.org/10.1016/j.eja.2005.05.001
Kozak M., Madry W., Wyszyński Z. 2002. Metoda analizy wpływu masy korzeni z różnych frakcji na plon buraka cukrowego. Fragm. Agron. 19(2), 251-261.
Lauer J. G. 1997. Sugar beet performance and interactions with planting date, genotype and harvest date. Agron J. 89(3), 469-475. https://doi.org/10.2134/agronj1997.00021962008900030017x
Mahmood S.A., Murdoch A.J. 2017. Within-field variations in sugar beet yield and quality and their correlation with environmental variables in the East of England. Eur. J. Agron. 89, 75-87. https://doi.org/10.1016/j.eja.2017.05.007
Malnou C.S., Jaggard K.W., Sparkes D.L. 2006. A canopy approach to nitrogen fertiliser recommendations for the sugar beet crop. Eur. J. Agron. 25, 254-263. https://doi.org/10.1016/j.eja.2006.06.002
Märländer B., Hoffmann C., Koch H. J., Ladewig E., Niemann M., Stockfisch N., Varrelmann M., Mahlein A. K. 2018. Sustainable intensification - a quarter century of research towards higher efficiency in sugar beet cultivation. Sugar Ind. 143, 200–217.
Michalska-Klimczak, B., Wyszyński, Z. 2010a. Plonowanie buraka cukrowego w zmiennych warunkach agrotechnicznych i siedliskowych. Cz. I. Plon i jakość korzeni a technologiczny plon cukru. Fragm. Agron. 27(1), 88-97.
Michalska-Klimczak B., Wyszyński Z. 2010b. Plonowanie buraka cukrowego w zmiennych warunkach agrotechnicznych i siedliskowych cz. II. Struktura plonu i wartość technologiczna frakcji korzeni. Fragm. Agron. 27(1), 98-106.
Michalska-Klimczak, B., Wyszyński, Z., Pačuta, V., Rašovský, M., Brezovský, O. 2020. Within-field variability of plant and canopy traits of sugar beet and their relation to individual root mass during harvest. Plant Soil Environ. 66, 437-445. https://doi.org/10.17221/325/2020-PSE
Milford G. F. J., Pocock T. O., Riley J., Messem A. B. 1985. An analysis of leaf growth in sugar beet. III. Leaf expansion in field crops. Ann. Appl. Biol. 106(1), 187-203. https://doi.org/10.1111/j.1744-7348.1985.tb03108.x
Pavlů K., Chochola J., Pulkrábek J., Urban J. 2017. Influence of sowing and harvest dates on production of two different cultivars of sugar beet. Plant Soil Environ. 63, 76–81. https://doi.org/10.17221/614/2016-PSE
Petkeviciene, B. 2009. The effects of climate factors on sugar beet early sowing timing. Agron. Res. 7, 436-443.
Pocock T. O., Milford G. F. J., Armstrong M. J. 1990. Storage root quality in sugarbeet in relation to nitrogen uptake. J. Agric. Sci. 115(3), 355-362. https://doi.org/10.1017/S0021859600075791
Rozbicki J., Kalinowska-Zdun M. 1993. Badania nad wpływem struktury morfologicznej łanu na plon i wartość technologiczną buraka cukrowego na tle sposobu siewu i nawożenia azotem. Cz. 2. Plon sacharozy i wartość technologiczna korzeni. Rocz. Nauk Rol., Ser. A. 110 (1-2), 77–84.
Smit A. L. 1993. The influence of sowing date and plant density on the decision to resow sugar beet. Field Crops Res. 34(2), 159-173. https://doi.org/10.1016/0378-4290(93)90004-7
Sögüt T., Aroglu H. 2004. Plant density and sowing date effects on sugar beet yield and quality. J. Agron. 3, 215-218. https://doi.org/10.3923/ja.2004.215.218
Stibbe C., Märländer B. 2002. Field emergence dynamics significance to intraspecific competition and growth efficiency in sugar beet (Beta vulgaris L.). Eur. J. Agron. 17, 161-171.
Wyszyński Z. 2006. Variability of the number and arrangement of plants in a sugar beet canopy under environmental and agrotechnical factors. Sci. Agric. Bohem. 37, 133-139.
Xu, Y., Liu, D., Shi, J., Wang, X., Geng, G., Liu, J., Wang, Y. 2023. Effect of Plant Spacing on Growth and Yield Formation of Sugar Beet Taproot. Int. J. Plant Prod. 1-15. https://doi.org/10.1007/s42106-023-00274-z
Katedra Agronomii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Polska https://orcid.org/0000-0003-4992-4477
Katedra Agronomii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Polska https://orcid.org/0000-0001-7099-6382
Instytut Nauk Agronomicznych, Słowacki Uniwersytet Rolniczy, ul. Tr. A. Hlinku 2, 949 76 Nitra, Słowacja https://orcid.org/0000-0001-7099-6382
Instytut Nauk Agronomicznych, Słowacki Uniwersytet Rolniczy, ul. Tr. A. Hlinku 2, 949 76 Nitra, Słowacja https://orcid.org/0000-0002-1501-9682
Katedra Agronomii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa, Polska https://orcid.org/0000-0002-8174-4399
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
