Problems with the experience of biodiversity on the example of selected Polish cities
Margot Dudkiewicz
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Głęboka 28, 20-612 Lublinhttps://orcid.org/0000-0002-3762-6192
Marek Kopacki
Katedra Ochrony Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublinhttps://orcid.org/0000-0001-7162-250X
Marcin Iwanek
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Głęboka 28, 20-612 Lublinhttps://orcid.org/0000-0002-2113-1101
Paulina Hortyńska
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Głęboka 28, 20-612 Lublinhttps://orcid.org/0000-0002-3532-5484
Abstract
Summary. The work deals with important contemporary issues concerning the sustainable development of cities with the preservation of biodiversity. The article is a review, includes an analysis of the literature on the subject and an assessment of the natural systems of the city of Lublin and Warsaw. The processes of globalization exert an increasingly stronger stigma on the quality of the environment. All its components are contaminated and degraded to the same degree: atmosphere, hydrosphere, pedosphere and biosphere. Never before have so many elements and systems of the environment been subjected to such strong anthropopression that disturbs or destroys the ecological balance. Cities expand, displacing nature. Many species of plants, insects, birds and mammals do quite well at this, but there is also an excessive development of invasive species. It is difficult to reconcile the interests of the city’s development with the needs of nature. Taking into account the rapid expansion of cities, the need for new land for construction and, on the other hand, the strong emphasis on care for biodiversity and the preservation of ecosystems and the related adverse interactions, problems related to the combination of often extreme needs are increasingly being signaled. This work is an attempt to assess the situation in this field based on the analysis of the situation related to biodiversity in two cities: Warsaw and Lublin, as representatives of quite different agglomerations, especially in relation to the population density and the speed of changes dictated by human pressure.
Keywords:
biodiversity, biodiversity protection systems, city, anthropopressure, Lublin, WarsawReferences
Agenda 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju, https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/agenda-2030 [dostęp: 14.04.2021].
Baciak M., Warmiński K., Bęś A., 2015. Oddziaływanie wybranych gazowych zanieczyszczeń powietrza na rośliny drzewiaste. Leśne Pr. Badaw. 76(4), 401–409.
Baranowski T., Parus A., Fajfer B., 2002. Występowanie szrotówka kasztanowcowiaczka [Cameraria ohridella (Deschka & Dimić)] na kasztanowcach w Poznaniu w latach 2000–2001. Prog. Plant Prot. 42(2), 654–657.
Beatley T., 2000. Green urbanism. Learning from European Cities. Island Press, Washington D.C.
Blicharska M., Smithers R., Mikusiński G., Rönnbäck P., Harrison P., Nilsson M., Sutherland W., 2019. Biodiversity’s contributions to sustainable development. Nat. Sustain., 1–11.
Bocieczko W., Kochanek A., 2009. Ekspansja i inwazja gatunków obcego pochodzenia. Aura 7, 26–28.
Breś W., 2008. Czynniki antropopresji powodujące zamieranie drzew w krajobrazie miejskim. Nauka Przyr. Technol. 2(4), 2–31.
Buhk C., Oppermann R., Schanowski A., Bleil R., Lüdemann J., Maus C., 2018. Flower strip networks offer promising long term effects on pollinator species richness in intensively cultivated agricultural areas. BMC Ecol. 18, 55.
Chmielewski S., Łukasik A., Owczarek P., 2013. Ekologiczny System Obszarów Chronionych Miasta Lublin a miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Teledetekcja Śr. 48, 7–14.
Cichocka E., Goszczyński W., Szybczyski K., 1998. Mszyce i ich naturalni wrogowie na klonach w Warszawie. W: T. Barczak, P. Indykiewicz (red.), Fauna miast. Wyd. ATR, Bydgoszcz, 83–88.
Costanza R., Groot R. de, Sutton P., Ploeg S. van der, Anderson S.J., Kubiszewski I., Farber S., Turner R.K., 2014. Changes in the global value of ecosystem services. Glob. Environ. Change 26, 152–157.
Dalesman R.F., 1968. A different kind of country. MacMillan Company, New York.
Dzięgielewska M., Adamska I., 2016. The health of the forest stand along urban routes of different traffic intensity in Szczecin. Prog. Plant. Prot. 56(2), 191–198.
Domagała B., Twardy S., 2019. Rola korytarzy ekologicznych w obszarach wiejskich Polski Południowej. Łąkarstwo Pol. 22, 7–23.
Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz.U. L 103 z 25.4.1979, 1-18).
Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz.U. L 206 z 22.7.1992, 7-50).
Forman R.T.T., 2008. Urban regions. Ecology and planning beyond the city. Cambridge University Press.
Gacka-Grzesikiewicz E., Różycka W., 1977. Obszary chronione a przestrzenna struktura aglomeracji. Instytut Kształtowania Środowiska, Warszawa.
Gawroński S.W., Greger M., Gawrońska H., 2011. Plant taxonomy and metal phytoremediation. W: I. Sherameti, A. Varma (eds.), Detoxification of heavy metals. Springer, Berlin–Heidelberg, http://dx.doi.org/10.1007/978-3-642-21408-0_5
Ghosh M., Singh S.P., 2005. A review of phytoremediation of heavy metals and utilization of its byproducts. Appl. Ecol. Environ. Res. 3(1), 1–18.
Habuda A., Radecki W., 2015. Ochrona prawna drzew i krzewów poza lasami. Fundacja Ekorozwoju, Wrocław.
Kabuce N., Priede N., 2010. NOBANIS – Invasive Alien Species Fact Sheet – Solidago Canadensis, https://www.nobanis.org/globalassets/speciesinfo/s/solidago-canadensis/solidago-canadensis.pdf [dostęp: 7.03.2020].
Kistowski M., Pchałek M., 2009. Natura 2000 w planowaniu przestrzennym – rola korytarzy ekologicznych. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, ss. 115.
Kleijn D., 2006. Mixed biodiversity benefits of agri-environtment schemes in five European countries. Eccol. Let. 9, 243–254.
Komisja Europejska, 2019. Europejski Zielony Ład, https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal_pl [dostęp: 14.04.2021].
Konwencja o różnorodności biologicznej, sporządzona w Rio de Janeiro dnia 5 czerwca 1992 r. (Dz.U. 2002 nr 184, poz. 1532), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20021841532 [dostęp: 14.04.2021].
Kołodziej B., 2002. The effect of soil material and nitrogen fertilisation on growth and development of goldenrod (Solidago virga-aurea L.). Folia Hortic. 14(1), 187–193.
Kostecka J., Mazur-Pączka A., Jasińska T., Batóg K., 2012. Pojęcie „świadczenia ekosystemowe” i jego rola w edukacji dla zrównoważonego rozwoju. Inż. Ochr. Środ. 15(4), 405–417.
Kronenberg J., 2016. Usługi ekosystemów – a wartość środowiska przyrodniczego. W: A. Rzeńca (red.), EkoMiasto#Środowisko. Zrównowazony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 20–62.
Kubiak J., Księżniak A., 2005. Przyrodnicze uwarunkowania zadrzewień na obszarach zurbanizowanych. Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr. 1, 168–176.
Li Y., Wang S., Chen Q., 2019. Potential of thirteen urban greening plants to capture particulate matter on leaf surfaces across three levels of ambient atmospheric pollution. Int. J. Environ. Res. Public Health 16(3), 402.
Łabanowski G., Soika G., 2008. Zasiedlenie drzew i krzewów ozdobnych przez szkodliwe roztocze i owady w środowisku zurbanizowanym. W: P. Indykiewicz, L. Jerzak, T. Barczak (red.), Fauna miast. Ochronić różnorodność biologiczną w miastach. sar „Pomorze”, Bydgoszcz, 571–576.
Makomaska-Juchiewicz M., 2007. O ochronie różnorodności biologicznej. W: Integralna Ochrona Przyrody. Instytut Ochrony Przyrody PAN, 55–68.
Maráczi K., Gáspár L., Baracsi E.H., 2011. Preliminary photosynthesis examinations of thermofil evergreen ornamental shrubs in Hungary. J. Centr. Eur. Agric. 12(4), 585–596.
McDonnell M.J., Hahs A.K., Breuste J.H. (red.), 2009. Ecology of cities and towns. Cambridge University Press.
Mędrzycki P., 2007. Roślinność ruderalna w mieście. Prz. Komunalny 9, 62–63.
Moroń D., Lenda M., Skórka P., Szentgyörgyi H., Settele J., Woyciechowski M., 2009. Wild pollinator communities are negatively affected by invasion of alien goldenrods in grassland landscapes, Biol. Conserv. 142, 1322–1332.
Olaczek R., 2000. Różnorodność biologiczna a problem introdukcji obcych gatunków. W: T. Bojarczuk, W. Bugała (red.), Bioróżnorodność a synantropizacja zbiorowisk leśnych. Materiały Zjazdu Sekcji Dendrologicznej Polskiego Towarzystwa Botanicznego – referaty, doniesienia, postery 7–9.06.2000 r. Wirty, 7–13.
Podymniak M., 2011. Wartość roślin w zieleni miejskiej. Szkółkarstwo 3, 30–33.
Power A.G., 2010. Ecosystem services and agriculture: tradeoffs and synergies. Philos. Trans. Royal Soc. B 365: 2959–2971.
Rada m. st. Warszawy, 2018. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta stołecznego Warszawy, http://www.architektura.um.warszawa.pl/studium [dostęp: 14.04.2021].
Rada Miasta Lublin, 2019. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Lublin, https://lublin.eu/lublin/przestrzen-miejska/planowanie-przestrzenne/studium-uwarunkowan-i-kierunkow-zagospodarowania-przestrzennego-m-lublin/ [dostęp: 14.04.2021].
Savard J.P., Clergeau P., Mennechez G., 2000. Biodiversity concepts and urban ecosystems. Landsc. Urban Plan. 48(3–4),131–142.
Stępniak K., 2016. Charakterystyka instrumentów prawnych służących ochronie różnorodności biologicznej w Polsce. Prz. Prawa Ochr. Śr. 2, 157–174.
Studium środowiskowe Warszawy, 2006, https://architektura.um.warszawa.pl/ekofizjografia_2006.
Szulczewska B., Kaftan J. (red), 1996. Kształtowanie systemu przyrodniczego miasta. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
Szulczewska B., Kaliszuk E., 2005. Koncepcja systemu przyrodniczego miasta: geneza ewolucja i znaczenie praktyczne, Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr., 1, 7–24.
Tajchman K., Gawryluk A., Drozd L., 2010. Effects of Road on populations of wild game in the Lublin region. Teka Kom. Ochr. Kszt. Środ. Przyr., 7, 420–427.
Tan K.W., 2006. A greenway network for Singapore. Landsc. Urban Plan. 76, 45–66.
Tokarska-Guzik B., Dajdok Z., Zając M., Zając A., Urbisz A., Danielewicz W., Hołdyński Cz., 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.
Trzaskowska E., Adamiec P., 2014. Park miejski jako forma ochrony wąwozów Lublina. W: E. Trzaskowska (red.), Wąwozy i suche doliny Lublina. Potencjał i zagrożenia. Wyd. KUL, Lublin, 195–210.
Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, 2006. Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy, https://architektura.um.warszawa.pl/sites/default/files/files/Ekofizjografia_tekst.pdf [dostęp: 14.04.2021].
White R.R., 2002. Building the ecological city. Woodhead Publishing Limited Cambridge England.
Worsley W., 2018. The right tree in the right place for a resilient future, www.gov.uk/government/news/tree-champion-to-expand-englands-woodland [dostęp: 7.03.2020].
Woźny A., 2015. Wpływ warunków siedliskowych na stan zieleni przyulicznej. Infrastrukt. Ekol. Ter. Wiej. 3(1), 557–567.
Zięba S., 2008. Perspektywy ekologii człowieka. Wyd. KUL, Lublin.
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin https://orcid.org/0000-0002-3762-6192
Katedra Ochrony Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin https://orcid.org/0000-0001-7162-250X
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin https://orcid.org/0000-0002-2113-1101
Katedra Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Głęboka 28, 20-612 Lublin https://orcid.org/0000-0002-3532-5484
License
Articles are made available under the conditions CC BY 4.0 (until 2020 under the conditions CC BY-NC-ND 4.0).
Submission of the paper implies that it has not been published previously, that it is not under consideration for publication elsewhere.
The author signs a statement of the originality of the work, the contribution of individuals, and source of funding.
Self-Archiving Policy
Agronomy Science has adopted a self-archiving policy called blue by the Sherpa Romeo database. From 2021 authors can self-archive article postprints and editorial versions (under the CC BY 4.0 licence). Articles from earlier years (available under the CC BY-NC-ND 4.0 licence) can only be self-archived as editorial versions.
