Miejsce rolnictwa w gospodarce krajów członkowskich Unii Europejskiej
Anna Nowak
Katedra Ekonomii i Agrobiznesu, Wydział Agrobioinżynierii Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie 20-950 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0000-0003-1741-8692
Paweł Marczak
Katedra Ekonomii i Agrobiznesu, Wydział Agrobioinżynierii Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie 20-950 Lublin, Polskahttps://orcid.org/0000-0002-3907-8062
Abstrakt
Celem opracowania była ocena znaczenia rolnictwa dla gospodarki krajów Unii Europejskiej, z podziałem na stare (UE-15) i nowe (UE-13) kraje członkowskie. Zakres czasowy badań obejmował lata 2005–2019, zrealizowano je przy wykorzystaniu bazy danych Eurostat. Przeprowadzone badania wykazały zróżnicowanie krajów unijnych pod względem wpływu rolnictwa na wskaźniki makroekonomiczne, zasięgu terytorialnego tego sektora oraz poziomu jego rozwoju. Największy udział użytków rolnych w powierzchni kraju występował w Wielkiej Brytanii, Irlandii i Danii, gdzie stanowił ponad 60%. Wykazano, że większość nowych krajów członkowskich odznaczała się wyższym niż w krajach tzw. starej Unii, udziałem rolnictwa w wartości dodanej brutto, przy jednocześnie wyższym odsetku pracujących w tym sektorze. Kraje te charakteryzowały się również niższą produktywnością pracy w rolnictwie, w największym stopniu dotyczyło to Bułgarii i Rumunii, ale także Polski.
Słowa kluczowe:
gospodarka, rolnictwo, Unia Europejska, wartość dodana brutto, zatrudnienie, produktywność pracyBibliografia
Adamowicz M., 2009. Współczesna rola rolnictwa a modele interwencjonizmu rolnego. Wieś Roln. 2(143), 32–54.
Baer-Nawrocka A., Ewa Kiryluk-Dryjska E., 2017. Dochodotwórcza rola rolnictwa w krajach Unii Europejskiej – analiza dynamiczna. Rocz. Ekonom. KPSW Bydg. 10, 133–147.
Chmieliński P., 2015. Koncepcje wsparcia przeobrażeń strukturalnych rolnictwa i obszarów wiejskich w kontekście polityki rozwoju w Unii Europejskiej i w Polsce. W: A. Sikorska (red.), Kierunki przeobrażeń strukturalnych oraz uwarunkowania rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. IERiGZ-PIB, Warszawa, 9–26.
Cuerva M.C., 2011. Dynamics of European agricultural productivity: An analysis of regional convergence. Rev. Agric. Environ. Stud. 92(3), 237–258.
Dorward A., 2013. Agricultural labour productivity, food prices and sustainable development impacts and indicators. Food Policy 39, 40–50. http://dx.doi.org/10.1016/j.foodpol.2012.12.003
Czyżewski A., 2007. Makroekonomiczne uwarunkowania rozwoju sektora rolnego. W: A. Czyżewski (red.), Uniwersalia polityki rolnej w gospodarce rynkowej, ujęcie makro- mikroekonomiczne. Wyd. AE w Poznaniu, Poznań, 15–56.
Czyżewski A., Kułyk P., 2015. Public goods in agriculture of the European Union. Funding and social meaning. Econ. Reg. Stud. 8(1), 5–18, https://doi.org/10.22004/ag.econ.265097
Czyżewski A., Staniszewski J., 2015. Contemporary agrarian question and alternative ways to its solution. Management 19(1), 98–112, https://doi.org/10.1515/manment-2015-0008
Eurostat Database, https://ec.europa.eu/eurostat/data/database [dostęp: 15.01.2021].
Gołaś Z., 2019. Convergence of labour productivity in agriculture of the European Union. Probl. Agric. Econ. 1(358), 22–43, https://doi.org/10.30858/zer/103140
Jarosz-Angowska A., 2015. Zmiana znaczenia rolnictwa Unii Europejskiej na tle gospodarki światowej w latach 2000–2012. Annales UMCS, sectio H Oeconomia 49(2), 62–71, https://doi.org/10.17951/h.2015.59.2.61
Kijek A., Kijek T., Nowak A., Skrzypek A., 2019. Productivity and its convergence in agriculture in new and old European Union member states. Agric. Econ. – Czech 65(1), 01–09, https://doi.org/10.17221/262/2017-AGRICECON
Kołodziejczak W., 2016. Nadwyżka zatrudnienia w polskim rolnictwie – projekcja na tle państw Unii Europejskiej. Zesz. Nauk. SGGW w Warszawie, Probl. Rol. Światowego 16(1), 129–141.
Kowalski A., 2014. Wyzwania dla sektora rolno-spożywczego we współczesnym świecie. W: A. Kowalski, R. Grochowska, B. Nosecka (red.), Analiza uwarunkowań i wyzwań rozwoju sektora rolno-żywnościowego w Polsce na tle tendencji światowych. IERiGŻ-PIB, Warszawa, 9–22.
Martinho D.P.J.V., 2018. Characterization of agricultural systems in the European Union regions: A farm dimension – Competitiveness –Technology Index As Base. Reg. Sci. Inq. 10(2), 135–152.
Martin-Retortillo M., Panilla V., 2012. Why did agricultural labour productivity no converge in Europe from 1950 to 2005?. Eur. Hist. Econ. Soc. Work. Paper 25, 1–42.
Meijerink G., Roza P., 2007. The role of agriculture in development. Markets, Chains and Sustainable Development Strategy and Policy Paper, no. 5. Stichting DLO, Wageningen.
Nowak A., Kijek T., Krukowski A., 2019. Polskie rolnictwo wobec wyzwań współczesności. Wymiar ekonomiczno-strukturalny. T. 1. Wyd. UP w Lublinie, Lublin.
Nowak A., Kubik R., 2019. Changes in agricultural productivity in new and old member states of the European Union. Eur. Res. Stud. J. 22(4), 101–114, https://doi.org/10.35808/ersj/1500
Ossowska L., Janiszewska D., 2015. Zróżnicowanie zasobów ziemi w krajach Unii Europejskiej. Zesz. Nauk. SGGW w Warszawie, Probl. Rol. Światowego 15(3), 102–111.
Patra S., Nayak S.R., 2012. A theoretical study on the relationship between wages and labor productivity in industries. Int. J. Econ. Res. 3(3), 157–163.
Polyzos S., Arabatzis G., 2006. Labor productivity of the agricultural sector in Greece: Determinant factors and interregional differences analysis. New Medit 1, 58–65.
Siudek T., 2007. Impact of agricultural development on economic and financial situation of cooperative banks in Poland. Probl. World Agric. 1(16), 69–79.
Smędzik-Ambroży K., 2016. Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE. Zesz. Nauk. SGGW w Warszawie, Probl. Rol. Światowego 16(2), 314–323.
Szczukocka A., 2018. Rozwój sektora rolnego w Polsce i krajach Unii Europejskiej. Zesz. Nauk. SGGW w Warszawie, Probl. Rol. Światowego 18(1), 275–286.
Katedra Ekonomii i Agrobiznesu, Wydział Agrobioinżynierii Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie 20-950 Lublin, Polska https://orcid.org/0000-0003-1741-8692
Katedra Ekonomii i Agrobiznesu, Wydział Agrobioinżynierii Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie 20-950 Lublin, Polska https://orcid.org/0000-0002-3907-8062
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
