Agronomy Science, przyrodniczy lublin, czasopisma up, czasopisma uniwersytet przyrodniczy lublin
Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Agronomy Science Baner text

Tom 73 Nr 4 (2018)

Artykuły

Rola ekspedycji w gromadzeniu zasobów genowych

DOI: https://doi.org/10.24326/1asx.2018.4.12
Przesłane: 10 stycznia 2019
Opublikowane: 19-12-2018

Abstrakt

W ciągu ostatnich 40 lat Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych IHAR w Radzikowie zorganizowało 67 wyjazdów celem pozyskania obiektów do zbiorów kolekcyjnych na terenie kraju. Ich głównym zadaniem było zabezpieczenie wciąż istniejącego bogactwa genetycznego w ekosystemach rolniczych. Terminy wyjazdów były ustalane zgodnie z okresem dojrzewania nasion, a strategia zbioru dostosowana do zbieranej grupy roślin. Zbiory obejmowały nasiona, cebule, zrazy itp. Obiekty były pozyskiwane głównie z magazynów lokalnych gospodarzy lub zbierane bezpośrednio w terenie. Podczas wyjazdów wyraźnie można było zaobserwować postępującą „erozję genetyczną” roślin uprawnych, widoczną poprzez zanikanie tradycji uprawy lokalnych odmian, szczególnie zbóż.  Jest ona spowodowana uprawą odmian nowoczesnych lub zaprzestaniem uprawy niektórych gatunków roślin uprawnych. W okresie od 1984 do 2017 r. podczas 67 ekspedycji zorganizowanych przez KCRZG – Radzików zebrano łącznie około 4700 obiektów. W latach 90. przeważały zboża, w drugim okresie zbiorów, tj. od 1994 do 2005 r., rośliny warzywne oraz przyprawowe, natomiast w trzecim okresie, 2006–2017 r., rośliny ozdobne, lecznicze, dzikie, trawy oraz rośliny towarzyszące uprawom. Malejąca liczba upraw dawnych i lokalnych odmian w ostatnich 40 latach wskazuje na potrzebę dalszego gromadzenia zasobów genetycznych poprzez ekspedycje i na potrzebę monitorowania erozji genetycznej w Polsce.

 

Bibliografia

  1. Agnolleti M., Dargavel J. Johann F., 2009. History of Forestry. In: The role of food, agriculture, foresty and fisheries in human nutrition, ed. Victor R. Squires, vol. 2.
  2. Alercia A., Diulgheroff S. Mackay M., 2015. FAO/Bioversity Multi-Crop Passport Descriptors V.2.1 [MCPD V.2.1]. FAO, Bioversity International, Rome, 1–11.
  3. Bożek J., Bogocz D., 2012. Przestrzenne zróżnicowanie struktury agrarnej województw w ujęciu dynamicznym [Spatial diversification of the agrarian structure of provinces in dynamic terms]. Zesz. Nauk. Małop. WSE Tarn. 20(1), 21–38.
  4. Czembor J.H., Gryziak G., Zaczyński M., Puchta M. Czembor E., 2017. Gromadzenie i zachowanie zasobów genowych roślin użytkowych w Polsce – artykuł przeglądowy. Część 1. Gromadzenie zasobów genowych roślin użytkowych w trakcie ekspedycji krajowych i zagranicznych [Collection and conservation of plant genetic resources in Poland – review. Part 1. Collection of plant genetic resources during domestic and foreign collecting missions]. Agron. Sci. 72(4), 135–145.
  5. Damania A.B., 2008. History, achievements, and current status of genetic resources conservation. Agron. J. 100, 9–21.
  6. Dostatny D.F., Nowosielska D., 2006. Expeditions of The National Center for plant genetic resources in 2004 Short Communication. Plant Breed. Seed Sci. 54, 85–89.
  7. Dostatny D.F., Hodun G., 2010. Znaczenie ekspedycji w ochronie zasobów genowych roślin [Importance of the collecting missions in the protection of plant genetic resources]. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 555, 27–35.
  8. Dostatny D.F., Dziubiak M., 2011. Genetic resources of cultivated plants in northwest Poland (Polish Pomerania). Plant Div. Evol. 129(3–4), 275–282.
  9. Dostatny D.F., Korzeniewska A., Hodun G., Hodun M., 2014. Ekspedycje Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych na terenie Polski w latach 2009–2010 [Expeditions of the National Center for Plant Genetic Resources in Poland in 2009–2010]. Pol. J. Agron. 17, 3–10.
  10. Feledyn-Szewczyk D., 2011. Ocena współczesnych i dawnych odmian pszenicy ozimej w aspekcie ich konkurencyjności z chwastami w warunkach rolnictwa ekologicznego [Evaluation of modern and old winter wheat varieties in terms of their competitiveness with weeds in the conditions of organic farming]. Pol. J. Agron. 6, 11–16.
  11. Fielder H., Brotherton P., Hosking J., Hopkins J.J., Ford-Lloyd, Maxted N., 2015. Enhancing the conservation of crop wild relatives in England. PLoS One 10(6), 1–21.
  12. IPGRI, FAO, UNEP, IUCN, 1995. A brief history of plant germplasm collecting. In: Collecting plant genetic diversity: Technical guidelines. Ed. L. Guarino, V. Ramanatha Rao, R. Reid. CABI, 1–11.
  13. Konwencja o różnorodności biologicznej [Convention on Biological Diversity], 1992. Dz.U. 2002 Nr 184 poz. 1532.
  14. Kulpa W., Górski M., 1986. Zasoby miejscowych form roślin uprawnych. Cz. 2. Wyniki eksploracji zasobów roślinnych północno-wschodniej części Polski w latach 1977 i 1979 [Resources of local forms of arable crops. Part 2. Results of exploration of plant resources in north-eastern Poland in 1977 and 1979]. Biul. IHAR 160, 47–55.
  15. Kulpa W., Jastrzębski A., 1986. Zasoby miejscowych form roślin uprawnych. Cz. 1. Wyniki eksploracji Płaskowyżu Kolbuszowskiego, Pogórza Karpackiego i Beskidów w latach 1976 i 1978 [Resources of local forms of arable crops. Part 1. Results of the exploration of the Płąskowyż Kolbuszowski, Pogórze Karpackie and Beskids in 1976 and 1978]. Biul. IHAR 160, 27–45.
  16. Lauche W., 1882–1883. Deutsche Pomologie. Äpfel und Birnen. Verlag Paul Parey, Berlin.
  17. Nowosielska D., Podyma W., 1998. Ekspedycje Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych [Collecting missions of the National Center for Plant Genetic Resources]. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 463, 145–154.
  18. GUS, 2017. Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2016 r. [Characteristics of agricultural farms in 2016]. Warszawa.
  19. Pałka-Łebek E., 2017. Znaczenie agroturystyki w dochodowości gospodarstw rolnych na przykładzie Polski południowo-wschodniej [Importance of agritourism in the profitability of farms on the example of south-eastern Poland]. Ekon. Prob. Turyst. 2(38), 85–94.
  20. Podyma W., Puchalski J., 2013. Banki genów w ochronie bioróżnorodności roślin [Gene banks in the protection of plant biodiversity]. In: Biologiczna różnorodność ekosystemów rolnych oraz możliwości jej ochrony w gospodarstwach ekologicznych [Biological diversity of agricultural ecosystems and the possibilities of its protection in organic farms], ed. Tyburski J., Kostrzewska M.K. Wyd. UWM, Olsztyn, 109–121.
  21. Taylor N.G., Kell S.P., Holubec V., Parra-Quijano M., Chobot K., Maxted N., 2017. A systematic conservation strategy for crop wild relatives in the Czech Republic. Diversity Distrib. 23, 448–462.
  22. Walenia A, 2009. Wybrane zagadnienie rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej [Selected problems of agricultural development in the areas of eastern Poland]. Zesz. Nauk. SGGW, Probl. Rol. Świat. 9(24), 176–188.
  23. Zaliwski S., Rejman A., 1952. Pomologia polska [Polish pomology]. PWRiL, Bydgoszcz.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.