Abstrakt
Materiał do badań pochodził z doświadczenia polowego przeprowadzonego w latach 2015-2017 na terenie Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej HOPKIE, w miejscowości Hopkie (woj. lubelskie), na glebie rędzinowej, zaliczanej do kompleksu pszennego dobrego (klasa bonitacyjna II). Celem pracy było porównanie zdrowotności ziarna, plonowania i parametrów jakościowych dwóch odmian pszenicy twardej (krajowej - SMH87 i austriackiej - Floradur). Hipoteza badawcza zakładała, że z polskiej odmiany pszenicy twardej przy właściwej agrotechnice, można uzyskać ziarno spełniające wymogi do produkcji wysokiej jakości makaronu W badaniach określono plon ziarna i jego strukturę, porażenie Fusarium i pluskwą pszeniczną, zanieczyszczenie mykotoksynami, gęstość ziarna w stanie zsypnym, wyrównanie i szklistość ziarna, zawartość białka, ilość glutenu i jego rozpływalność, wskaźnik sedymentacji, liczbę opadania, zawartość popiołu oraz parametr b* wskazujący na intensywność żółtej barwy. Analizowane parametry plonowania, zdrowotności ziarna oraz jakości krajowej odmiany pszenicy durum SMH87 nie odbiegały znacząco w porównaniu z odmianą wzorcową Floradur. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że warunkach klimatycznych Lubelszczyzny można zalecać uprawę rodzimej odmiany pszenicy durum SMH87 jako pełnowartościowego surowca do produkcji makaronu.
Bibliografia
- Ceglińska A., Cacak-Pietrzak G., Romanowski H., Nita Z., 2004. Wartość technologiczna polskiej pszenicy twardej (Triticum durum). Prz. Zboż.-Młyn. 8, 4–7.
- De Santis M.A., Giuliani M.M., Giuzio L., De Vita P., Lovegrove A., Shewry P.R., Flagella Z., 2017.
- Differences in gluten protein composition between old and modern durum wheat genotypes in relation to 20th century breeding in Italy. Eur. J. Agron. 87, 19–29. https://doi.org/10.1016/j.eja.2017.04.003
- Dexter J.E., Marchylo B.A., 2001. Recent trends in durum wheat milling and pasta processing: impact on durum wheat quality requirements. In: P. Feillet (ed.), Proc. Int. Workshop on Durum Wheat, Semolina and Pasta Quality: Recent Achievements and New Trends. Institut National de la Recherche, Montpellier, France, pp. 139–164.
- Dexter J.E., Matsuo R.R., Kruger J.E., 1990. The spaghetti-making quality of commercial durum wheat samples with variable alpha-amylase activity. Cereal Chem. 67(5), 405–412.
- Dojczew D., Pietrych A., Haber T., 2003. Wpływ aktywności wybranych hydrolaz na wartość wypiekową mąk pszennych z ziarna porośniętego. Żywność 3(36), 93–100.
- Dyńska M., Haliniarz M., Kapeluszny J., 2011. Wpływ sposobów regulacji zachwaszczenia na plon i wybrane parametry jakościowe ziarna pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) i zwyczajnej (Triticum aestivum L.). Annal. UMCS, sec. E, Agric. 66(4), 9–18.
- Dziki D., Laskowski J., 2005. Wheat kernel physical properties and milling process. Acta Agrophys. 6(1), 59–71.
- Ficco D.B.M., Mastrangelo A.M., Trono D., Borrelli G.M., De Vita P., Fares C., Beleggia R., Platani
- C., Papa R., 2014. The colors of durum wheat: a review. Crop Pasture Sci. 65, 1–15. https://doi.org/10.1071/CP13293
- Fu B.X., Wang K., Dupuis B., Taylor D., Nam S., 2018. Kernel vitreousness and protein content: Relationship, interaction and synergistic effects on durum wheat quality. J. Cereal Sci. 79, 210–217. https://doi.org/10.1016/j.jcs.2017.09.003
- Gąsiorowski H., Obuchowski W., 1978. Pszenica makaronowad urum. Post. Nauk Rol. 1(166), 35–52.
- GUS, 2018. Rocznik Statystyczny. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa. http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-rolnictwa-2017,6,11.html [dostęp: 29.01.2021].
- http://www.pasta-unafpa.org [dostęp: 29.01.2021].
- Obuchowski W., 2008. Ocena jakości surowców zbożowych wykorzystywanych do produkcji makaronu. Prz. Zboż.-Młyn. 52(12), 12–14.
- Podolska G., 2013. Czynniki wpływające na zanieczyszczenie zbóż mikotoksynami. Wieś Jutra 2(175), 31–32.
- Podolska G., Wyzińska M., 2013. Wpływ nawożenia azotem na niektóre cechy jakościowe ziarna pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) odmiany Komnata. Fragm. Agron. 30(3), 148–158.
- PN-R-74108: 1998. Ziarno zbóż – Pszenica durum.
- PN-92-A-74021. Mąka makaronowa durum.
- PN-93-A-74020. Mąka makaronowa zwyczajna.
- Rachoń L., 2001. Studia nad plonowaniem i jakością pszenicy twardeTjr i(ticum durum Desf.). Rozpr. Nauk. – Akad. Rol. Lub., 248.
- Rachoń L., 2004. Ocena przydatności ziarna krajowych i zagranicznych linii i odmian jarej pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) do produkcji makaronu. Biul. Inst. Hod. Aklim. Rośl. 231, 129–137.
- Rachoń L., Bobryk-Mamczarz A., Szumiło G., 2016. Mycotoxin contamination of grain of selected winter wheat genotypes. Pol. J. Agron. 25, 13–18.
- Rachoń L., Dziamba Sz., Obuchowski .W, Kolodziejczyk P., 2002. Ocena przydatności ziarna odmian pszenicy twardej (Triticum durum) i zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare) do produkcji makaronu. Annal. UMCS, sec. E, Agric. 57, 77–86.
- Rachoń L., Krochmal-Marczak B., Cebulak T., 2020. Przydatność ziarna jarej pszenicy zwyczajnej, twardej i orkiszowej do produkcji pieczywa w zależności od intensywności technologii produkcji. Agron. Sci. 75(2), 25–36. ttp://doi.org/10.24326/as.2020.2.2
- Rachoń L., Szumiło G., 2009. Yield of winter durum wheat (Triticum durum Desf.) lines in condition of different protection level of plants. Acta Sci. Pol., Agric. 8(3), 15–22.
- Rachoń L., Szumiło G., Stankowski S., 2011. Porównanie wybranych wskaźników wartości technologicznej pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare), twardej (Triticum durum) i orkiszowej (Triticum aestivum ssp. spelta). Fragm. Agron. 28(4), 52–59.
- Rachoń L., Woźniak A., 2020. Zmienność plonowania pszenicy twardej (Triticum durum Desf.) i zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare) w dziesięcioleciu 2009–2018 na terenie Lubelszczyzny. Agron. Sci. 75(1), 67–74. ttp://dx.doi.org/10.24326/as.2020.1.5
- Rharrabti Y., Royo C., Villegas D., Aparicio N., Moral L.G. del, 2003. Durum wheat quality in Mediterranean environments: I. Quality expression under different zones, latitudes and water regimes across Spain. Field Crops Res. 80(2), 123–131.
- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych.
- Segit Z., Szwed-Urbaś K., 2006. Ocena cech jakościowych ziarna wybranych linii pszenicy twardej. Biul. Inst. Hod. Aklim. Rośl. 240, 75–82.
- Sieber A.N., Würschum T., Longin C.F.H., 2014. Evaluation of a semi‐controlled test as a selection tool for frost tolerance in durum wheat (Triticum durum). Plant Breed. 133(4), 465–469. https://doi.org/10.1111/pbr.12181
- Sissons M., 2008. Role of durum wheat composition on the quality of pasta and bread. Food 2(2), 75–90.
- Subira J., Peña R.J., Álvaro F., Ammar K., Ramdani A., Royo C., 2014. Breeding progress in the pasta-making quality of durum wheat cultivars released in Italy and Spain during the 20th Century. Crop Pasture Sci. 65(1), 16–26. http://dx.doi.org/10.1071/CP13238
- Sulewska H., Koziara W., Bojarczuk J., 2007. Kształtowanie plonu i jakości ziarna wybranych genotypów Triticum durum Desf. w zależności od nawożenia azotem i gęstości siewu. Biul. Inst. Hod. Aklim. Rośl. 245, 17–28.
- Sułek A., 2014. Wybrane elementy technologii pszenicy jarej uprawianej na cele młynarskie i piekarskie. Studia i Raporty IUNG-PIB 41(15), 117–128.
- Szumiło G., Rachoń L., Stankowski S., 2010. The evaluation of grain and flour quality of spring durum wheat (Triticum durum Desf.). Pol. J. Agron. 2, 78–82.
- Woźniak A., 2006. Plonowanie i jakość ziarna pszenicy jarej zwyczajnej (Triticum aestivum L.) i twardej (Triticum durum Desf.) w zależności od poziomu agrotechniki. Acta Agrophys. 8(3), 755–763.
- Woźniak A., 2009. Plonowanie i jakość ziarna pszenicy twardej odmiany ‘Floradur’ w różnych systemach uprawy roli. Acta Agrophys. 14(2), 515–526.