Abstrakt
Od 1 stycznia 2014 r. w krajach członkowskich Unii Europejskiej produkcja roślin opiera się na zasadach integrowanej ochrony. W większym stopniu uwzględnia ona metodę biologiczną, rozumianą nie tylko jako bezpośrednie zwalczanie, ale także jako wykorzystanie naturalnych procesów samoregulacji. W tej metodzie stosuje preparaty biologiczne oparte na antagonistycznych mikroorganizmach (wirusy, bakterie, grzyby) oraz wyciągach roślinnych, naturalnych komponentach roślinnych i zwierzęcych. Obecnie w Polsce dostępnych jest kilka takich biopreparatów (Trianum, Vital Plus, Canna Aktrivator, Boni Protect Forte, Polyversum WP, Contans WG) oraz preparatów biotechnicznych (Bioczos Płynny, Biosept Active, Beta-Chikol). Działanie preparatów zawierających żywe mikroorganizmy opiera się na uzdolnieniach tych mikroorganizmów do pasożytnictwa, konkurencji i antybiozy. Preparaty biotechniczne charakteryzują się bezpośrednim działaniem wyniszczającym względem grzybów i bakterii chorobotwórczych. Antymikrobową aktywność tych produktów przypisuje się organicznym związkom chemicznym zawartym w komponentach roślinnych i zwierzęcych (allicyna, endogenne flawonoidy i glikozydy, terpeny, kumaryny, furanokumaryny, chitozan). Związki te hamują kiełkowanie zarodników i ograniczają wzrost strzępek kiełkowych grzybów. Preparaty biotechniczne oraz grzyby Trichoderma spp. nazywane są również biostymulatorami odporności roślin, ponieważ indukują odporność roślin na czynniki abiotyczne i biotyczne. Wpływają na produkcję metabolitów wtórnych (związków fenolowych) w roślinie oraz biorą udział w tworzeniu barier fizycznych, uniemożliwiających rozprzestrzenianie się patogenu.
Bibliografia
Abano E.E., Sam-Amoah L.K., 2012. Application of antagonistic microorganisms for the control of postharvest decays in fruits and vegetables. Int. J. Adv. Biol. Res. 2(1), 1–8.
Abdulrahman A., Alkhail A., 2005. Antifungal activity of some extract against some plant pathogenic fungi. Pak. J. Biol. Sci. 8(3), 413–417.
Achbani E.H., Mounir R., Jaafari S., Douira A., Benbouazza A., Jijakli M.H., 2005. Selection of antagonists of postharvest apple parasites: Penicillium expansum and Botrytis cinerea. Commun. Agric. Appl. Biol. Sci. 70(3), 143–149.
Angeli D., Longa C., Bozza E., Maines L., Elad Y., Simeone V., Abou Assaf H., Pertot I., 2007. Evaluation of new biological control agents against grapevine powdery mildew under greenhouse conditions. IOBC/EPRS Bull. 30(6), 37–42.
Angelini P., Pagiotti R., Menghini A., Vianello B., 2006. Antimicrobial activities of various essential oils against foodborne pathogenic or spoilage moulds. Ann. Microbiol. 56(1), 65–69.
Arunkumar K., Sivakumar S.R., Rengasamy R., 2010. Review on bioactive potential in seaweeds (Marine Macroalgae): a special emphasis on bioactivity of seaweeds against plant pathogens. Asian J. Plant Sci. 9(5), 227–240.
Babosha A.V., 2004. Changes in lecithin activity in plants treated with resistance inducers. Biol. Bull. Russ. Acad. Sci. 31(1), 51–55.
Basak A., 2008. Biostimulators – definitons, classification and legislation. W: Z.T. Dąbrowski (red.), Biostimulators in modern agriculture, general aspects. Plantpress, Warszawa, 7–17.
Bencheqroun S.K., Bajji M., Massart S., Labhilili M., Jaafari S.E., Jijakli M.H., 2007. In vitro and in situ study of postharvest apple blue mold biocontrol by Aureobasidium pullulans: evidence for the involvement of competition for nutrients. Postharv. Biol. Technol. 46, 128–135.
Benhamou N., Lafontaine P.J., Nicole M., 1994. Induction of systemic resistance to Fusarium crown and root rot in tomato plants by seed treatment with chitosan. Phytopathology 84(12), 1432–1444.
Błaszczyk L., Siwulski M., Sobieralski K., Lisiecka J., Jędryczka M., 2014. Trichodrma spp. – application and prospects for use In organic farming and industry. J. Plant Prot. Res. 54(4), 309–317.
Boudet A.M., 2007. Evolution and current status of research in phenolic compounds. Phytochemistry 68, 2722–2735.
Campbell W.A., 1947. A new species of Coniothyrium parasitic on sclerotia. Mycologia 39, 190–195.
Candela M.E., Alcazar M.D., Espin A., Egea C., Almela L., 1995. Soluble phenolic acids in Capsicum annuum stems infected with Phytophthora capsici. Plant Pathol. 44, 1, 116–123.
Castoria R., De Curtis F., Lima G., Caputo L., Pacifico S., De Cicco V., 2001. Aureobasidium pullulans (LS-30) an antagonist of postharvest pathogens on fruits: study on its modes action. Postharv. Biot. Technol. 22, 7–17
Chi Z., Wang F., Chi Z., Yue L., Liu G., Zhang T., 2009. Bioproducts from Aureobasidium pullulans, a biotechnology important yeast. Appl. Microbiol. Biotechnol. 82, 793–804.
Chirkov A., Ina V.I., Surgucheva W.A., Letunova E.V., Yuvaritsev A.A., Tatarino N.Y., Varlamov V.P., 2001. Effect of chitosan on systemic Viral Infection and some defense responses in potato plants. Russ. J. Plant Physiol. 48(6), 774–779.
Copping L.G., 1996. Crop protection agents from nature: Natural products and analogues. The Royal Society of Chemistry, London.
Cushnie T.P., Lamb A.J., 2011. Recent advances in understanding the antibacterial properties of flavonoids. Int. J. Antimicrob. Agents 38, 99–107.
Dłużniewska J., 2004. Activity of biopreparations for controlling fungous diseases of rose shoots. Prog. Plant Prot. 44(2), 648–650.
Dłużniewska J., 2006. Usefulness of biopreparations for protection of common osier (Salix viminalis L.) against fungal pathogens. Prog. Plant Prot. 46(2), 633–635.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 2009/128/WE z dnia 21 października 2009. Dz.U. UE L 309 z 21.11.2009.
Dyrektywa Rady Nr 91/414/EEC z 15 lipca 1991 roku dotycząca wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin. Dz.U. UE. L 230 z 19.08.1991.
Egea C., Ahmed A.S., Candela M., Candela M.F., 2001. Elicitation of peroxidase activity and lignin biosynthesis in pepper suspension cells by Phytophthora capsici. J. Plant Physiol. 158, 151–158.
Ejaz S., Woong L.C., Ejaz A., 2003. Extract of garlic (Allium sativum) in cancer chemoprevention. Exp. Oncol. 25, 93–97.
El Hadrami A., Adam L.R., El Hadrami L., Daayf F., 2010. Chitosan in plant protection. Mar Drugs 8(4), 968–987.
Gaur R., Singh R., Gupta M., Gaur M.K., 2010. Aureobasidium pullulans, an economically important polymorphic yeast with special reference to pullulan. Afr. J. Biotechnol. 9(47), 7989–7997.
Gayoso C., Pomar F., Merino F., Bernal M.A., 2004. Oxidative metabolism and phenolic compounds in Capsicum annuum L. var. annuum infected by Phytophthora capsici Leon. Sci. Hortic. 102, 1–13.
Gerlagh M., Goossen-van de Geijn H.M., Hoogland A.E., Vereijken P.F.G., 2003. Quantitative aspects of infection of Sclerotinia sclerotiorum sclerotia by Coniothyrium minitans – Timing of application, concentration and quality of conidial suspension of the mycoparasite. Eur. J. Plant Pathol. 109, 489–502.
Gębarowska E., Pietr S.J., 2012. Aktywność przeciwgrzybowa szczepów Trichoderma harzianum odpornych na benomyl wobec fitopatogenów glebowych. Zesz. Nauk. UP we Wrocławiu, Rolnictwo 103(589), 81–92.
Goicoechea N., Garmendia I., Sanchez-Diaz M., Aguirreolea J., 2010. Arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) as bioprotector agents against wilt induced by Verticillium spp. in pepper. Spanish J. Agric. Res. 8(1), 25–42.
Gorczyca A., 2007. Wpływ środków Biosept 33 SL i Bioczos BR na wybrane grzyby owadobójcze in vitro. Prog. Plant Prot. 47(4), 142–144.
Grzebisz W., 2008. Nawożenie roślin uprawnych. T. 1, Podstawy nawożenia. PWRiL, Poznań.
Gunde-Cimerman N., Zalar P., de Hoog G.S., Plemenitas A., 2000. Hypersaline water in salterns-natural ecological niches for halophilic black yeasts. FEMS Microbiol. Ecol. 32, 235–240.
Hadian S., 2012. Antifungal activity of some plant extracts against some plant pathogenic fungi in Iran. Asian J. Exp. Biol. Sci. 3(4), 714–718.
Hammond C.N., Cummings T.F., Johnson D.A., 2008. Deposition of ascospores of Sclerotinia sclerotiorum in and near potato fields and the potential to impact efficacy of a biocontrol agent in the Columbia Basin. Am. J. Potato Res. 85, 353–360.
Hassan S., Mathesius U., 2012. The role of flavonoids in root-rhizosphere signaling: opportunities and challenges for improving plant-microbe interaction. J. Exp. Bot. 10, 1–16.
Horoszkiewicz-Janka J., Jajor E., Korbas M., 2012. Usage of biopreparations as seed dressing in legume cultivation. J. Res. Appl. Agric. Eng. 57(3), 162–166.
Humphreys J.M., Chapple C., 2002. Rewriting the lignin roadmap. Curr. Opin. Plant Biol. 5, 224–229.
Index Fungorum, www.indexfungorum.org/Names/Names.asp.
Inouye S., Tsuruoka T., Watanabe M., Takeo K., Akao M., Nishiyama Y., Yamaguchi H., 2000. Inhibitory effect of essential oils on apical growth of Aspergillus fumigatus by vapour contact. Mycoses 43(1–2), 17–23.
Jamiołkowska A., 2009. The influence of bio-preparation Biosept 33 SL on fungi colonizing of sweet pepper plants (Capsicum annuum L.) cultivated in the field. EJPAU 12 (3), http.//www.ejpau.media.pl/volume12/issue3/art-13.html.
Jamiołkowska A., 2011. Laboratory effect of azoxystrobin (Amistar 250 SC) and grapefruit extract (Biosept 33 SL) on growth of fungi colonizing zucchini plants. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 10(2), 245–257.
Jamiołkowska A., 2013. Preparaty biotechniczne i biologiczne w ochronie papryki słodkiej (Capsicum annuum L.) przed grzybami chorobotwórczymi i indukowaniu reakcji obronnych roślin. Rozpr. Nauk. UP w Lublinie 379.
Jamiołkowska A., Wagner A., 2007. Próby zastosowania olejku tymiankowego do ochrony papryki uprawianej w polu przed grzybami chorobotwórczymi. Prog. Plant Prot. 47(4), 149–153.
Jamiołkowska A., Wagner A., 2011. Effect of garlic pulp (Bioczos Plynny) on some fungi pathogenic to vegetables. W: AFPP – Fourth International Conference on Non Chemical Crop Protection Methods, Lille, 8–10 march 2011, 213–220.
Janisiewicz W., Saftner R., Conway W., Yoder K., 2008. Control of blue mold decay of apple during commercial controlled atmosphere storage with yeast antagonists and sodium bicarbonate. Postharv. Biol. Technol. 49, 374–378.
Jia L., Liu X., Bai Y. Y., Li S. H., Sun K., He C., 2010. Short-term effect of cocoa product consumption on lipid profile: a meta-analysis of randomized controlled trials. Am. J. Clin. Nutr. 92, 218–225.
Jones E.E., Whipps J.M., 2002. Effect of inoculum rates and sources of Coniothyrium minitans on control of Sclerotinia sclerotiorum disease in glasshouse lettuce. Eur. J. Plant Pathol. 108, 527–538.
Kaczmarek-Cichosz R., Chojnacki J., 2010. Effectivity of semi-dry seeds dressing method with ecological plant protection agent. J. Res. Appl. Agric. Eng. 55(3), 152–155.
Kordowska-Wiater M., 2011. Drożdże jako czynniki ochrony biologicznej roślin. Post. Mikrobiol. 50(2), 107–119.
Kordowska-Wiater M., Wagner A., Hetman B., 2012. Efficacy of Candida melibiosica for control of post-harvest fungal diseases of carrot (Daucus carota L.). Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 11(5), 55–65.
Kozłowska M., Konieczny G., 2003. Biologia odporności roślin na patogeny i szkodniki. Wyd. AR, Poznań.
Kryczyński S., Mańka M., Sobiczewski P., 2002. Słownik fitopatologiczny. Hortpress, Warszawa.
Lenc L., 2007. Efficacy of Biosept 33SL in limiting of alternariosis on potato (Alternaria spp.) grown in organic farm. J. Res. Appl. Agric. Eng. 52(3), 101–104.
Lipa J.J, Pruszyński S., 2010. Stan wykorzystania metod biologicznych w ochronie roślin w Polsce i na świecie. Prog. Plant Prot. 50(3), 1033–1043.
Lozovaya V.V., Lygin A.V., Li S., Hartman G.L., Widholm J.M., 2004. Biochemical response of soybean roots to Fusarium solani f. sp. glycine infection. Crop Sci. 44(3), 819–826.
Makoi J.H., Ndakidemi P.A., 2007. Biological, ecological and agronomic significance of plant phenolic compounds in rhizosphere of symbiotic legumes. Afr. J. Biotechnol. 6, 1358–1368.
Maleshko N., 2005. Możliwość zastosowania biologicznych środków przeciwko szarej pleśni truskawek (Botrytis cinerea Pers.). Prog. Plant Prot. 45, 236–240.
Marcinkowska J., 2010. Oznaczanie rodzajów grzybów ważnych w patologii roślin. Fundacja „Rozwój SGGW”, Warszawa.
Marjańska-Cichoń B., Sapiecha-Waszkiewicz A., 2010. Skuteczność preparatów biotechnicznych opartych na ekstrakcie z czosnku w zwalczaniu szarej pleśni na truskawce. Prog. Plant Prot. 50(1), 378–382.
Martyniuk S., 2012. Factor affecting the use of microbial biopesticides in plant protection. Prog. Plant Prot. 52(4), 957–962.
Martyniuk S., Księżak J., 2011. Ocena pseudomikrobiologicznych biopreparatów stosowanych w uprawie roślin. Pol. J. Agronom. 6, 27–33.
Mazur S., 2009. Wpływ ochrony truskawki środkami naturalnymi na porażenie owoców i liści przez niektóre grzyby patogeniczne. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl. 49(1), 379–382.
McLaren D.L., Huang H.C., Rimmer S.R., 1996. Control of apothecial production of Sclerotinia sclerotiorum by Coniothyrium minitans and Talaromyces flavus. Plant Dis. 80, 1373–1378.
Meszka B., Bielenin A., 2010. Polyversum WP – a new biological product against strawberry grey mould. Phytopathologia 58, 13–19.
Mounir R., Durieux A., Bodo C., Allard C., Simon J.P., Achbani E. H., El-Jaafari S., Douira A., Jijakli M.H., 2007. Production, formulation and antagonistic activity of the biocontrol like-yeast Aureobasidium pullulans against Penicillium expansum. Biotechnol. Lett. 29, 553–559.
Ojaghian M.R., 2010. Biocontrol of potao white mold using Coniothyrium minitans and resistance of potato cultivars to Sclerotinia sclerotiorum. Plant Pathol. J. 26(4), 346–352.
Okorski A., 2007. Biologiczna ochrona roślin przed chorobami – mechanizmy i perspektywy rozwoju. Post. Nauk Rol. 5, 21–36.
Orlikowski L.B., Skrzypczak Cz., 2003. Biocides in the control of soil-borne and leaf pathogens. Hortic. Veget. Grow. 22, 426–433.
Panina Y., Fravel D.R., Baker C.J., Shcherbakova A., 2007. Biocontrol and plant pathogenic Fusarium oxysporum – induced changes in phenolic compounds in tomato leaves and roots. J. Phytopathol. 155, 475–481.
Patkowska E., 2005. The effect of biopreparations on the healthiness of soybean cultivated in a growth chamber experiment. EJPAU 8(4), http://www.ejpau.media.pl/volume8/issue4/art-08.html.
Patkowska E., 2006a. The use of biopreparations in the control of soybean endangered by pathogenic soil-borne fungi. EJPAU 9(1), http://www.ejpau.media.pl/volume9/issue1/art-19.html.
Patkowska E., 2006b. Effectiveness of grapefruit extract and Pythium oligandrum in the control of bean and peas pathogens. J. Plant Prot. Res. 46(1), 18–27.
Patkowska E., Pięta D., 2004. Introductory studies on the use of bioprearations and organic compounds for seed dressing of runner bean (Phaseolus coccineus L.). Folia Univ. Agric. Stetin., Agricultura 239(95), 295–300.
Pastucha A., 2008. Chitosan as compound inhibiting the occurrence of soybean diseases. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 7(3), 41–55.
Pięta D., 2006. The use of Biosept 33 SL, Biochicol 020 PC and Polyversum to control soybean (Glycine max (L.) Merrill) diseases against pathogens. Part I. Healthiness and yielding of soybean after using biopreparations. Acta. Sci. Pol., Hortorum Cultus 5(2), 35–41.
Pięta D., Patkowska E., Pastucha A., 2004. Oddziaływanie biopreparatów na wzrost i rozwój niektórych grzybów chorobotwórczych dla roślin motylkowatych. Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 3(2), 117–177.
Placek M., Dobrowolska A., Wraga K., Zawadzińska K., Żurawik P. 2009. Wykorzystanie chitozanu w uprawie, przechowalnictwie i ochronie roślin ogrodniczych. Post. Nauk Rol. (3–4), 101–110.
Plich J., 2007. Resistance of the potato to Phytophthora infestans and its relations to earliness of cultivars – a review. Biul. IHAR, 246, 61–71.
Pouliot J.M., Walton I., Parkhouse M.N., Abu-Lail L.I., Camesano T.A., 2005. Adhesion of Aureobasidium pullulans is controlled by uronic acid based polymers and pullulan. Biomacromolecules 6, 1122–1131.
Prasongsuk S., Sullivan R.F., Kuhirun M., Eveleigh D.E., and Punnapayak H., 2005. nThailand habitats as source of pullulan producing strains of Aureobasidium pullulans. World J. Microbiol. Biotechnol. 21, 393–398.
Roccioni L., Orzali L., 2011. Activity of tea tree (Melaleuca alternifolia, Cheel) and thyme (Thymus vulgaris, Linnaeus.). Essential oils against some pathogenic seed borne fungi. J. Essent. Oil Res. 23(6), 43–47.
Sadowski Cz, Lenc. L, Korpal., 2007. Investigations on the possibility of protection of organically grown red beet against fungal diseases. J. Res. Appl. Agric. Eng. 52(4), 38–44.
Sadowski Cz., Lenc L., Łukanowski A., 2009. Pytopathological aspect of onion seed production in organic farm. J. Res. Appl. Agric. Eng. 54(4), 80–84.
Saniewska A., 2002. Aktywność antygrzybowa endogennych flavonoidów grejpfruta (Citrus paradise). Mat. Symp. Nauk. „Fitopatologia polska w Europie”, 17–19 września, s. 62.
Saniewska A., 2004. Antifungal activity of grapefruit (Citrus paradisi) endogenic flavonoids. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 496, 609–617.
Saniewska A., Żurawska I., 2001. Comparison of antifungal activity of four cultivars of garlic (Allium sativum L.) for several pathogenic fungi. Folia Hortic. 13, 1A (Proceedings of the IX Scientific Horticulture Plant Breeding Symposium, Warsaw, 1–2 February 2001), 405–412.
Saniewska A., Jarecka A., 2006. Wpływ endogennych flawonoidów grejpfruta (Citrus paradisi Macf.) na wzrost i rozwój dwóch form specjalnych Fusarium oxysporum Schlecht. Progr. Plant Prot. 46(2), 517–520.
Schena L., Finetti Sialer M.F., Gallitelli D., 2002. Molecular detection of strain L47 of Aureobasidium pullulans a biocontrol agent of postharvest diseases. Plant Dis. 86, 54–60.
Sealy R., Evans M.R., Rothrock C., 2007. The effect of garlic extract and root substrate on soilborne fungal pathogens. Hort Technology 17(2), 169–173.
Sharma R.R., Singh D., Singh R., 2009. Biological control of postharvest diseases of fruits and vegetables by microbial antagonists: A review. Biol. Control 1–36.
Strakowska J., Błaszczyk L., Chełkowski J., 2014. The significance of cellulolytic enzymes produced by Trichoderma in opportunistic lifestyle of this fungus. J. Basic Microb. (Suppl. 1), S2–13. DOI: 10.1002/jobm.201300821.
Takesako K., Ikai K., Haruna F., Endo M., Shimanaka K., Sono E., Nakamura T., Kato I., Yamaguchi H., 1991. Aureobasidins, new antifungal antibiotics. Taxonomy, fermentation, isolation and properties. J. Antibiot. 44, 919–924.
Terzi V., Morcia C., Faccioli P., Valé G., Tacconi G., Malnati M., 2007. In vitro antifungal activity of the tea tree (Mealeuca alternifolia). Essentials oil and its major components against plant pathogens. Lett. Appl. Microbiol. 44(6), 613–618.
Tomalak M., 2007. Rejestracja biologicznych środków ochrony roślin w Europie – nowe perspektywy. Prog. Plant Prot. 47(4), 233–240.
Vasconsuelo A., Boland R., 2007. Molecular aspects of the early stages of elicitation of secondary metabolites in plants. Plant Sci. 172, 861–875.
Veselý D., 1978. Studies of the mycoparasitism in rhizosphere of emerging sugar beet. Zentbl. Bakt. Parasit Kde. Abt. 133, 195–200.
Vinale F., Sivasithamparam K., Ghisalberti E.L., Marra R., Woo S.L., Lorito M., 2008. Trichoderma–plant–pathogen interactions. Soil Biol. Biochem. 40(1), 1−10.
Wagner A., Hetman B., Kopacki M., Jamiołkowska A., Krawiec P., Lipa T., 2013. Laboratory effect of Boni Protect containing Aureobasidium pullulans (de Bary) Arnoud in the control of some fungal diseases of apple fruit. Acta Agrobot. 66(1), 77–88.
Wagner A., Kordowska-Wiater M., Hetman B., 2006. Wpływ wybranych szczepów drożdży na rozwój szarej pleśni na owocach jabłoni. Prog. Plant Prot. 46(2), 625–628.
Walters D., Newton A., Lyon G., 2007. Induced resistance for plant defense, a sustainable approach to crop protection. Blackwell Publishing Ltd.
Weber Z., 2002. Skuteczność biopreparatu Contans WG (Coniothyrium minitans Campb.) w ochronie rzepaku ozimego przed Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary. Rośl. Olei. 23 (1), 151–156.
Włodarek A., Dyki B., 2014. Nowe możliwości ochrony ogórka w uprawie pod osłonami przed mączniakiem prawdziwym (Erysiphe cichoracearum) z wykorzystaniem środków pochodzenia naturalnego. ZNIO 22, 147–155.
Włodarek A., Robak J., 2013. Możliwości stosowania środków pochodzenia naturalnego w ochronie sałaty w uprawie polowej i pod osłonami przed chorobami. ZNIO 21, 117–126.
Yazdani D., Tan Y.H., Zainal Abidin M.A., Jaganath I.B., 2011. A review on bioactive compounds isolated from plants against plant pathogenic fungi. J. Med. Plants Res. 5(30), 6584–6589.
Zydlik P., 2008. Wykorzystanie preparatów pochodzenia naturalnego w zwalczaniu niektórych chorób roślin sadowniczych. Nauka Przyr. Technol. 2(1), 1–6.
Downloads
Download data is not yet available.
