Reakcja roślin pszenicy orkisz (Triticum aestivum ssp. spelta L.) na zróżnicowane dawki herbicydu
MAŁGORZATA HALINIARZ
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublinhttps://orcid.org/0000-0001-7363-9452
SYLWIA CHOJNACKA
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublinhttps://orcid.org/0000-0003-1068-359X
Abstrakt
Eksperyment polowy przeprowadzono w latach 2015–2018 w Gospodarstwie Doświadczalnym w Czesławicach. Celem badań było określenie wpływu aplikacji herbicydu na plonowanie, zachwaszczenie oraz parametry jakościowe ziarna pszenicy orkisz odmiany ‘Rokosz’. W przeprowadzonych badaniach wykazano, że ochrona herbicydowa spowodowała istotne zróżnicowanie plonu ziarna, zachwaszczenia łanu oraz zawartości białka i glutenu w ziarnie pszenicy orkisz. Obiekty, na których stosowano herbicyd, w porównaniu z obiektem kontrolnym, charakteryzowały się istotnie większym plonowaniem (o ponad 10%), mniejszą liczbą i powietrznie suchą masą chwastów ocenianą 3–4 tygodnie po aplikacji herbicydu oraz większą zawartością białka i glutenu. Pozostałe parametry elementów plonowania, zachwaszczenia badanego w fazie woskowej pszenicy orkisz oraz jakości ziarna nie były istotnie różnicowane przez chemiczną ochronę przeciwko chwastom. Na obiektach, na których stosowano pełną i zredukowaną o 25% dawkę herbicydu oceniane parametry nie różniły się istotnie. Świadczy to o możliwości zmniejszenia dawki aplikowanego herbicydu w ochronie pszenicy ozimej orkisz.
Słowa kluczowe:
pszenica orkisz, dawki herbicydu, tifensulfuron metylowy, chlorsulfuron, zachwaszczenie, plon i jakość ziarnaBibliografia
Andruszczak S., 2017a. Reaction of winter spelt cultivars to reduced tillage system and chemical plant protection. Zemdirbyste Agric. 104(1), 15−22. https://doi.org/10.13080/z-a.2017.104.003
Andruszczak S., 2017b. The influence of tillage and chemical plant protection on weed infestation of winter spelt wheat cultivars (Triticum aestivum ssp. spelta) growing in continuous crop. Agron. Sci. 72(4), 77−87. https://doi.org/10.24326/as.2017.4.8
Andruszczak S., Kraska P., Kwiecińska-Poppe E., Pałys E., 2012. Weed infestation of crops of winter spelt wheat (Triticum aestivum ssp. spelta) cultivars grown under different conditions of mineral fertilization and chemical plant protection. Acta Agrobot. 65(3), 109−118.
Andruszczak S., Kraska P., Kwiecińska-Poppe E., Pałys E., 2013. The effect of tillage system and herbicide application on weed infestation of crops of winter spelt wheat (Triticum aestivum ssp. spelta L.) cultivars. Acta Agrobot. 66, 173−184.
Andruszczak S., Kwiecińska-Poppe E., Kraska P., Pałys E., 2011. Yield of winter cultivars of spelt wheat (Triticum aestivum ssp. spelta L.) cultivated under diversified conditions of mineral fertilization and chemical protection. Acta Sci. Pol., Agricultura 10(4), 5−14.
Barański M., Lacko-Bartošová M., Rembiałkowska E., Lacko-Bartošová L., 2020. The Effect of Species and Cultivation Year on Phenolic Acids Content in Ancient Wheat. Agronomy 10(5), 673. https://doi.org/10.3390/agronomy10050673
Christa K., 2010. Orkisz – cudowne ziarno. Przegl. Zboż.-Młyn. 2, ss. 11.
Feledyn-Szewczyk B., 2012. Porównanie zdolności konkurencyjnych w stosunku do chwastów oraz plonów ziarna pszenicy orkisz (Triticum aestivum ssp. spelta) z odmianami pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare) w ekologicznym systemie produkcji. Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. Agric., Aliment., Pisc., Zootech. 293(21), 13−26.
Gawęda D., Haliniarz M., Chojnacka S., Sobolewska M., Łukasz J., Hury G., Wesołowska-Trojanowska., 2019. Evaluation of the technological quality of grain and flour of two spelt wheat (Triticum aestivum ssp. spelta L.) cultivars grown under different conditions of crop protection and seeding rate. Appl. Ecol. Environ. Res. 17(2), 4377−4395. http://dx.doi.org/10.15666/aeer/1702_43774395
Gawlik-Dziki U., Świeca M., Dziki D., 2012. Comparison of phenolic acids profile and antioxidant potential of six varieties of spelt Triticum spelta L. J. Agric. Food Chem. 60, 4603−4612.
Geisslitz L., Koehler S., 2019. Comparative study on gluten protein composition of ancient (einkorn, emmer and spelt) and modern wheat species (durum and common wheat). Foods 8(9), 409. https://doi.org/10.3390/foods8090409
Haliniarz M., Gawęda D., Nowakowicz-Dębek B., Najda A., Chojnacka S., Łukasz J., Wlazło Ł., Różańska-Boczula M., 2020. Evaluation of the weed infestation, grain health, and productivity parameters of two spelt wheat cultivars depending on crop protection intensification and seeding densities. Agriculture 10, 229. https://doi.org/10.3390/agriculture10060229
Haliniarz M., Kapeluszny J., 2006. Flora segetalna wybranych parków krajobrazowych na terenie województwa lubelskiego. Pam. Puł. 143, 67−74.
Jablonskytė-Raščė D., Maikštėnienė S., Mankevičienė A., 2013. Evaluation of productivity and quality of common wheat (Triticum aestivum L.) and spelt (Triticum spelta L.) in relations to nutrition conditions. Zemdirbyste Agric. 100(1), 45−56.
Kraska P., Andruszczak S., Kwiecińska-Poppe E., Pałys E., 2013. Effect of chemical crop protection on the content of some elements in grain of spelt wheat (Triticum aestivum ssp. spelta). J. Elementol. 18(1), 79−90. https://doi.org/10.5601/jelem.2013.18.1.06
Kwiatkowski C.A., Wesołowski M., Pałys E., Kraska P., Haliniarz M., Nowak A., Andruszczak S., Kwiecińska-Poppe E., 2014. W: Tychże, Pszenica orkisz ekstensywne zboże wraca na pola. W: Aspekty proekologiczne gospodarowania w agroekosystemach. Perfekta info Press, Lublin, 95−118.
Kwiecińska-Poppe E., Andruszczak S., Kraska P., Pałys E., 2011. Wpływ poziomu ochrony chemicznej na jakość ziarna pszenicy orkisz (Triticum spelta L.). Prog. Plant Prot. 51(2), 986−989.
Lacko-Bartošová M., Konvalina P., Lacko-Bartošová L., 2019. Baking quality prediction of spelt wheat based on rheological and mixolab parameters. Acta Alimentaria. 1−8. https://doi.org/10.1556/066.2019.0002
Mankevičienė A., Jablonskytė-Raščė D., Maikštėnienė S., 2014. Occurrence of mycotoxins in spelt and common wheat grain and their products. Food Addit. Contam. A-Chem. 31, 132−138. https://doi.org/10.1080/19440049.2013.861614
Petrenko V., Spychaj R., Prysiazhniuk O., Sheiko T., Khudolii L., 2018. Evaluation of three wheat species (Triticum aestivum L., T. spelta L., T. dicoccum (Schrank) Schuebl) commonly used in organic cropping systems, considering selected parameters of technological quality. Rom. Agric. Res. 35, 255−264.
Pospišil A., Pospišil M., Svečnjak Z., Matotan S., 2011. Influence of crop management upon the agronomic traits of spelt (Triticum spelta L.). Plant Soil Environ. 57(9), 435–440. https://doi.org/10.17221/121/2011-PSE
Ratajczak K., Sulewska H., Grażyna S., Matysik P., 2020. Agronomic traits and grain quality of selected spelt wheat varieties versus common wheat. J. Crop. Improv. 34(5), 654−675. https://doi.org/10.1080/15427528.2020.1761921
Staniak M., Haliniarz M., Kwiecińska-Poppe E., Harasim E., Wesołowski M., 2017. Diversity of agrocoenoses in the Lublin region, Poland. Acta Agrobot. 70(4), 1−14.
Vučković J. Bodroža-Solarov M., Vujić D., Bočarov-Stančić A., Bagi F., 2013. The protective effect of hulls on the occurrence of alternaria mycotoxins in spelt wheat. J. Sci. Food Agric. 93(8), 1996−2001.
Winnicki T., Żuk-Gołaszewska K., 2017. Agronomic and economic characteristics of common wheat and spelt production in an organic farming system. Acta Sci. Pol. Agric. 16, 247−254. https://doi.org/10.37660/aspagr.2017.16.4.8
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin https://orcid.org/0000-0001-7363-9452
Katedra Herbologii i Technik Uprawy Roślin, Wydział Agrobioinżynierii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin https://orcid.org/0000-0003-1068-359X
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.
