Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
JASBB Baner text

Nr ONLINE FIRST

Articles

The impact of the European beaver on the environment of selected water reservoirs in the Ciechanów Forest District – a case study

DOI: https://doi.org/10.24326/jasbb.2025.5574
Przesłane: 21 lipca 2025
Opublikowane: 23.10.2025

Abstrakt

Bóbr europejski (Castor fiber) od dawna uznawany jest za inżyniera środowiska, ponieważ ma ogromny wpływ na ekosystem, który zamieszkuje. Swoimi działaniami znacząco kształtuje stosunki wodne, ukształtowanie terenu oraz różnorodność biologiczną. Badania przeprowadzone na terenie Nadleśnictwa Ciechanów miały na celu ocenę wpływu bobra na lokalne środowisko. Obserwacje przeprowadzane były od sierpnia 2024 r. do marca 2025 r. Prace terenowe polegały na dokumentowaniu działań bobrów takich jak zgryzanie drzew, tworzenie nor, czy budowanie żeremi. Wykazano, że gatunkiem drzewa najczęściej wybieranym przez bobry na badanym terenie była olsza szara (Alnus incana). Bobry najczęściej zgryzały drzewa o średnicy 1-20 cm i o twardości 2.1 według skali Brinella. Ich najintensywniejsze oddziaływanie miało miejsce pod koniec okresu wegetacyjnego, od sierpnia do listopada. Najbardziej preferowanymi gatunkami były drzewa młode o miękkim drewnie co może wskazywać na wydatkowanie mniejszego wysiłku i energii wymaganej do ich ścięcia lub smakowitości, soczystości i delikatności młodych roślin.

Bibliografia

  1. Belovski G.E., 1984. Summer diet optimalization by beaver. Am. Midl. Nat. 111(2), 209–223.
  2. Brenner F.J., 1962. Foods consumed by beavers in Crowford country, Pennsylvania. J. Wildl. Manage. 26 (1), 104–107.
  3. Czech A., 2000. Bóbr – gryzący problem? Sposoby rozwiązywania konfliktów pomiędzy ludźmi,
  4. a bobrami. Towarzystwo na rzecz Ziemi, Kroków–Oświęcim.
  5. Czech A., 2001. Bóbr. Monografie przyrodnicze. Lubuski Klub Przyrodników, Świebodzin.
  6. Czech A., 2007. Krajowy plan ochrony gatunku: bóbr europejski (Castor fiber). Opracowanie planów renaturalizacji siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków na obszarach Natura 2000 oraz planów zarządzania dla wybranych gatunków objętych Dyrektywą Ptasią i Dy-rektywą Siedliskową. Kraków.
  7. Czech A., Starzecka A., Bednarz T., 2000. Influence of beaver dams on metabolic activity of water microorganisms. The European beaver in a New Millennium. Proceedings of the 2nd European Beaver Symposium, Białowieża, Polska, 144‒146.
  8. Czyżowski P., Karpiński M., Drozd L., 2009. Forage preferences of the European Beaver (Castor fiber L.) on urban and protected areas. Sylwan 153(6), 425–432.
  9. Danilov P.I., Kanshiev V.Y., 1983. The state of populations and ecological characteristics of European (Castor fiber L.) and Canadian (Castor canadensis Kuhl.) beavers in the Nortwestern USSR. Acta Zool. Fennica 174(18), 95–97.
  10. Derwich A., 2001. European beaver (Castor fiber L.) in the Internationl Biosphere Reserve „Eastern Carpatian Mts”. Folia Venat. 30–31, 255–266.
  11. Doucet C.M., Ball J.P., 1994. Analysis of digestion data. Apparent and true digestibilites of foods eaten by beavers. Am. Midl. Nat. 132, 239–247.
  12. Doucet C.M., Walton R.A., Fryxell J.M., 1996. Perceptual cues used by beavers foraging on woody plants. Behaviour 47, 1482–1484.
  13. Dvořák J., 2013. Diet preference of Euroasian beaver (Casor fiber L., 1758) in the environ-mental of Oderské Vrchy and its influence on the tree species composition of river bank stands. Acta Univ. Agric. Silvic. Mendel. Brun. 6, 1637–1643.
  14. Dzięciołowski R., 2004. Castor fiber, Bóbr europejski – ssaki, gryzonie, bobrowate. W: Z. Witkowski (red.), Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradnik ochrony siedlisk i ga-tunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 6. Ministerstwo Środowiska, War-szawa, 457–462.
  15. Dzięciołowski R., 1996. Bóbr. Wydawnictwo Łowiec Polski, Wydawnictwo SGGW, Warsza-wa.
  16. Ficek A., 2003. Životní prostředí, potravní a stavební činnost bobra evropského (Castor fiber L. 1758) na území České republiky. Folia Venat. 33, 7–105.
  17. Fustec J., Lode T., le Jacques D., Cormier J.P., 2001. Colonization, riparian habitat selection and home range size in a reintroduced population of European beavers in the Loire. Fre-swater Biol. 46, 1361–1371.
  18. Gałek D., Woch F., 2011. Analiza zmian populacji bobra europejskiego (Castor fiber) na tere-nie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Rocz. Świętokrzyski 32, 9–26.
  19. Giżejewski Z., Goździewski J., 2016. Zarządzanie populacją bobra europejskiego Castor fiber.
  20. W: Zarządzanie populacjami zwierząt. Łowiec Polski, Polski Związek Łowiecki, Warsza-wa, 61–69.
  21. GUS, 2024. Rocznik Statystyczny Leśnictwa. Główny Urząd Statystyczny. Available: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-lesnictwa-2024,13,7.html [date of access: 2.10.2025]
  22. Janiszewski P., Gugołek A., Lobanowska A., 2006. Use of shoreline vegetation by the Europe-an beaver (Castor fiber L.). Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 5(2,) 63–70.
  23. Janiszewski P., Misiukiewicz W., 2012. Bóbr europejski Castor fiber. BTL Works, Warszawa.
  24. Janiszewski P., Hanzal V., 2015. Bóbr europejski Castor fiber – biologia i ekologia gatunku. Wydawnictwo UWM w Olsztynie.
  25. Janiszewski P., Kolasa S., Strychalski J., 2017. The preferences of the European beaver Castor fiber for trees and shrubs in riparian zones. Appl. Ecol. Env. Res. 15(4), 313–327.
  26. John F., 2001. Využití a ovlivnění dřevinné skladby bobrem evropským (Castor fiber). Diplomová práce. UP Olomouc, PřF UP.
  27. Jones C.G., Lawton J.H., Shachak M., 1994. Organisms as ecosystem engineers. Oikos 69,
  28. 373–386.
  29. Konopka J., Erenc I., 2002. Bóbr a środowisko. Poznaj. Las 1, 24–25.
  30. Kostkan V., 2000. Ekologická nika bobra evropského (Castor fiber L. 1758) v CHKO Li-toveské Pomoraví. Disertační práce. UP Olomouc.
  31. https://ciechanow.olsztyn.lasy.gov.pl/ [date of access: 25.03.2024]
  32. Naiman R.J., Johanston C.A., Kelley J.C., 1988. Alteration of North American Streams by Beaver. BioScience 38(11), 755–762.
  33. Nolet B.A., Hoekstra A., Ottenheim M.M., 1994. Selective foraging on wood species by the be aver Castor fiber, and its impact on a riparian forest. Biol. Conserv. 70, 117–128.
  34. Panfil J., 1984. Ssaki Pojezierza Mazurskiego. Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn.
  35. Plan urządzania lasu Nadleśnictwo Ciechanów sporządzony na okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2033 roku na podstawie stanu lasu w dniu 1 stycznia 2024 roku. Opis ogólny lasów nadleśnictwa (elaborat), 2024. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Olsztynie, Olsztyn.
  36. Rakowska R., Stachurska-Swakoń A., 2021. Historia bobra europejskiego w Polsce i obecny stan populacji. Wszechświat 122, 48–53.
  37. Tajchman K., Czyżowski P., Drozd L., 2018. Food selectivity of European beaver (Castor fiber L.) occurring in the area Lubaczow and Chotylow Forest Districts. Pol. J. Nat. Sci. 33(4),
  38. 533–543.
  39. Tranda E., Jaroniewski W., 1999. Zwierzęta chronione w Polsce. Multico Oficyna Wydawni-cza, Warszawa.
  40. Wąs J., Gorczyca E., 2022. Wpływ bobrów na funkcjonowanie rzek i potoków górskich. W:
  41. E. Gorczyca, A. Radecki-Pawlik, K. Krzemień, Procesy fluwialne a utrzymanie rzek i po-toków górskich. IGiGP Uniwersytet Jagiellonski, Kraków, 349–392.
  42. Valachovič D., Gímeš R., 2003. Manuál prestarostlivosť o populáciu bobra vodného. Bánska Bystrica: Štátna ochrana prírody Slovenskej republiky.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

1 2 3 4 5 6 7 8 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.