Abstrakt
Celem pracy była analiza wpływu wybranych komponentów plonu na plon odmian pszenicy ozimej w zależności od sposobu uprawy roli w warunkach wczesnego siewu. Badania przeprowadzono w latach 2004–2006 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Jelczu-Laskowicach na glebie kompleksu żytniego dobrego. W badaniach zastosowano dwa systemy uprawy roli, uprawę płużną – konwencjonalną i bezpłużną – uproszczoną uprawę. Wyniki badań dotyczą plonów odmian pszenicy ozimej Finezja, Rywalka, Kobiera, Satyna, Bogatka i Zawisza. Z każdego poletka powierzchni 30 m2 wydzielono po 2 obiekty o powierzchni 15 m2, w obrębie których oceniano plon ziarna, liczbę kłosów na 1 m2, wysokość roślin, liczbę i masę ziarna z kłosa oraz masę tysiąca ziaren. Wpływ komponentów plonu na plonowanie pszenicy ozimej w warunkach dwóch skrajnych sposobów uprawy roli oce-niano metodą analizy ścieżek. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że w środowisku zarówno uprawy uproszczonej, jak i uprawy płużnej znaczący wpływ na kształto-wanie plonu odmian pszenicy wywarły masa ziarna i liczba ziaren z kłosa. Istotne korelacje mię-dzy wymienionym komponentami plonu wskazują, że składowe te należy rozpatrywać łącznie w celu określenia ich wpływu na plon ziarna w warunkach uprawy uproszczonej i płużnej przy stosowaniu wczesnych i rozrzedzonych siewów odmian pszenicy.
Bibliografia
Arvidsson J., Rydberg T., Feiza V., 2000. Early sowing – a system for reduced seedbed prepara-tion in Sweden. Soil Till. Res. 53, 145–155.
Bavec M., Bavec F., Vraga B., Kovacevic V., 2002. Relationships among yield it’s quality and yield components in winter wheat (Triticum aestivum L.) cultivars affected by seeding rates. Bodenkultur 53 (3), 143–151.
Blecharczyk A., Śpitalniak J., Małecka I., 2006.Wpływ doboru przedplonów oraz systemów uprawy roli i nawożenia azotem na plonowanie pszenicy ozimej. Fragm. Agron. 2 (90), 273–286.
Camara K.M., Payne W.A., Rasmussen P.E., 2003. Long-term effects of tillage, nitrogen and rainfall on winter wheat yields in Pacific Northwest. Agron. J. 95, 828–835.
Dobers E.S., Roth R., Meyer B., Becker K.W., 2004. Leitfaden für die Umstellung auf Systeme der nicht wendenden Bodenbearbeitung. Ministerium für Landwirtschaft und Raumordnung des Landes Branderburg, 1–57.
Dzienia S., Zimny L, Weber R., 2006. Najnowsze kierunki w uprawie roli i technice siewu. Fragm. Agron. 2 (90), 227–241.
Ellmer F., Peschke H., Köhn W. Chmielewski F.M., Baumecker M., 2000. Tillage and fertilizing effects on sandy soils. Review and selected results of long-term experiments at Humboldt University Berlin. J. Plant Soil Sci., 163, 267–272.
Sächsische Landesanstalt für Landwirtschaft; Ergebnisse Landessorten-versuche 1999–2001, 2002. Freistaat Sachsen, 6–168.
Halvorson A. D., Wienhold B.J., Black A.L., 2001. Tillage and nitrogen fertilization influences on grain and soil nitrogen in a spring wheat-fallow system. Agron. J. 93, 1130–1135.
Hemmat A., Taki O., 2001. Grain yield of irrigated winter wheat as affected by stubble tillage management and seeding rates in central Iran. Soil Till. Res. 63, (1–2), 57–64.
Köller K., Linke Ch., 2001. Erfolgreicher Acerbau ohne Pflug. Verlag DLG, 5–176.
Lloveras J., Manent J., Viudas J., López A., Santiveri P., 2004. Seeding rate influence on yield and yield components of irrigated winter wheat in a mediterranean climate. Agron. J. 96, 1258–1265.
Ługowska B., Banaszak Z., Wójcik W., Grzmil W., 2004. Zależność plonu ziarna pszenicy ozimej o skróconym źdźble od jego składowych. Biul. IHAR, 231, 5–10.
Mittler S., 2000. Ökovariabilität von Winterweizen unter Standortbedingungen Nordostdeutsch-lands. Dissertation Landwirtschaftlich-Gärtnerischen Fakultät der Humbolt-Universitat zu Berlin, 4–155.
Neumann H.J., 2005. Optimirungsstrategien für den Getreidebau in ökologischen Landbau: Sys-tem „weite Reihe und Direktsaat in ausdauernden Weissklee (Bi-cropping) Disseration zur Er-langung des Doktorgrades der Christian Albrechts – Universität zu Kiel. 3–128.
Podolska G., 1997. Reakcja nowych odmian i rodów pszenicy ozimej na wybrane czynniki agro-techniczne. Część II. Wpływ terminu siewu na plon i strukturę plonu nowych odmian i rodów pszenicy ozimej. Biul. IHAR 204, 163–169.
Rudnicki F., Jaskulski D., Dębowski G., 2001. Reakcje odmian pszenicy jarej na termin siewu i nawożenie azotem w warunkach posusznych. Rocz. Nauk Rol. Ser. A, 114, 3/4, 97–108.
Sabo M., Bede M., Hardi Ž. U., 2002. Variability of grain yield components of some new winter wheat genotypes (Triticum aestivum). Rostlinna Vyroba, 48, (5), 230–235.
Sains J.K., Shouche S.P., Bhagwat S.G., 2006. Image analysis of wheat grains developed in differ-ent environments and its implications for identification. J. Agric. Sci. 144, 221–227.
Samborski S., Kozak M., Mądry W., Rozbicki J., 2005. Pierwotne cechy rozwojowe w analizie składowych plonu. Część II. Zastosowanie dla plonu ziarna pszenżyta ozimego. Fragm. Aron. 4, (88), 84–95.
Tebrügge F., Düring R.A., 1999. Reducing tillage intensity – a review of results from a long – term study in Germany. Soil Till. Res. 53, 1, 15–28.
Theobald C.M., Roberts A.M.I., Talbot M., Spink J.H., 2006. Estimation of economically opti-mum seed rates for winter wheat from series of trials. J. Agric. Sci. 144, 303–316.
Weber R., 2004. Zmienność plonowania odmian pszenicy ozimej w zależności od przedplonu i sposobu uprawy roli. Puławy, Monografie i Rozpr. Nauk. 12, 7–88.