Abstrakt
Tematem badań była analiza wpływu wieloletniego stosowania zróżnicowanych systemów uprawy gleby i przedplonów na uziarnienie i właściwości fizyczne gleby. Doświadczenia polowe przeprowadzono w Lipniku w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym należącym do Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. W doświadczeniu porównano dwa czynniki: czynnik I – 3 systemy uprawy: orkowy (A), bezorkowy (B), siew bezpośredni (C); czynnik 2 – przedplon: 1 – bobik, 2 – burak cukrowy. Wpływ przedplonu był silniejszy na skład chemiczny gleby, natomiast system uprawy gleby miał większy wpływ na właściwości fizykochemiczne gleby. Polowa pojemność wodna gleby w doświadczeniu wynosiła 10%. Stosowanie systemów uprawy uproszczonej nie powodowało zmian wilgotności gleby w porównaniu z uprawą konwencjonalną. Przy siewie bezpośrednim nastąpił istotny wzrost stabilności gleby w porównaniu z orką (niższe wartości RDC = 0,320 g 100 g-1). Zależność tę stwierdzono jedynie w głębszej warstwie gleby (0,05-0,20 m). Efekt uprawy uproszczonej przejawiał się wzrostem wartości wskaźnika S(f), a w konsekwencji degradacją strukturalną gleby. Stwierdzono, że zastosowanie bobiku, jako przedplonu skutkowało wyższymi wartościami S(f). Siew bezpośredni spowodował istotny wzrost stabilności gleby w porównaniu z orką. Zależność ta została jednak zidentyfikowana tylko w odniesieniu do głębszej warstwy gleby.
Bibliografia
- Aikins S.H.M, Afuakwa J.J., 2012. Effect of four different tillage practices on soil physical properties. Agric. Biol. J. N. Am. 3, 17–24. https.//doi.org/10.5251/abjna.2012.3.1.17.24
- Amézketa E., 1999. Soil aggregate stability: a review. J. Sustain. Agricult. 14, 82–151.
- Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K., 2007. Ocena zmian parametrów wytrzyma-łościowych gleby w wybranych technologiach uprawy [Evaluation of changes mechanical parameters of soil in different technologies of tillage]. Zesz. Nauk. UP Wroc. Inż. Roln. 6(552), 49–53 [in Polish].
- Brady N.C., Weil R.R., 1999. The nature and properties of soils, 12th ed. Prentice Hall Pub-lishers, London, 881.
- Czyż E.A., 2005. Ilościowa i przestrzenna charakterystyka podatności na destrukcję gleb użytków rolnych w Polsce [Quantitative and spatial characteristic of sensitivity of polish agricultural soils to destruction]. Inż. Rol. 9, 15–22 [in Polish].
- Czyż E.A., 2003. Podatność na destrukcję gleb użytków rolnych Polski [Susceptibility to de-struction of soils of Polish agricultural lands ]. Pam. Puł. 132, 21–31 [in Polish].
- Czyż E.A., Dexter A.R., Terelak H., 2002. Content of readily dispersible clay in the arable layer of some Polish soils. Adv. GeoEcol. 35, 115–124.
- Czyż E.A., Vizitiu O.P., 2012. Soil physical quality in relation to readily-dispersible clay, fria-bility and saturated hydraulic conductivity. In: J. Kostecka, J. Kaniuczak (eds), Practical applications of environmental research. Rzeszów, 33–50.
- Czyż E.A., Dexter A.R., 2009. Effect of traditional, reduced and zero-tillage for winter wheat on soil physical properties. Tarım Mak. Bilim. Derg. 5, 275–282.
- Dexter A.R., Czyż E.A., 2011. Soil crumbling during tillage as a function of soil organic mat-ter content. Int. Agrophys. 25, 215–221.
- Dexter A.R., Richard G., Arrouays D., Czyż E.A., Jolivet C., Duaval O., 2008. Complexed organic matter controls soil physical properties. Geoderma 144, 620–627.
- DIN-R-04032:1998. Soils and minerals. Sampling and determination of texture composition.
- Drzymała S., Mackiewicz A., 2004. Wpływ uproszczeń w uprawie roli pod kukurydzę na wy-brane właściwości fizyczne gleby [Impact of tillage minimization on maize cropping on some physical properties of soil]. Rocz. Glebozn. 55(3), 83–92.
- Dzienia S., Zimny L., Weber R., 2006. Najnowsze kierunki w uprawie roli i technice siewu [The newest trends in soil tillage and techniques of sowing]. Fragm. Agron. 23(2), 227–241.
- Hill T., Lewicki P., 2006. Statistics: methods and applications: A comprehensive reference for science, industry, and data mining. StatSoft, Inc. Tulsa.
- ISO 10381-2:2007. Soil quality – Sampling – Part 2: Guidance on sampling techniques.
- Jaskulski D., Jaskulska I., 2018. Współczesne sposoby i systemy uprawy roli w teorii i praktyce rolniczej [Modern methods and systems of farming in agricultural theory and practice]. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu [in Polish].
- Jaskulski D., Jaskulska I, Janiak A, Boczkowski T., 2015. Changes in some soil properties under the effect of diversified tillage for maize depending on the forecrop. Acta Sci. Pol. Agric. 14(3), 61–71.
- Kabała C., Charzyński P., Chodorowski J., Drewnik M., Glina B., Greinert A., Hulisz P., Jan-kowski M., Jonczak J., Łabaz B., Łachacz A., Marzec M., Mendyk Ł., Musiał P., Musielok Ł., Smreczak B., Sowiński P., Świtoniak M., Uzarowicz Ł., Waroszewski J., 2019. Polish Soil Classification, 6th edition – principles, classification scheme and correlations. Soil. Sci. Ann. 70(2), 71–97. https://doi.org/10.2478/ssa-2019-0009
- Kay B.D., Dexter A.R., 1992. The influence of dispersible clay and wetting/drying cycles on tensile strength of a red-brown earth. Aust. J. Soil Res. 30(3), 297–310.
- Kuś J., 2016. Water management in agriculture. St. Rap. IUNG-PIB 47, 83–104.
- Liu Z., Cao S., Sun Z., Wang H., Qu S., Lei N., He J., Dong Q., 2021. Tillage effects on soil properties and crop yield after land reclamation. Sci. Rep. 11, 4611. https://doi.org/10.1038/s41598-021-84191-z
- Łopatka A., Stuczyński T., Czyż E.A., Kozyra J., Jadczyszyn J., 2007. Analiza warunków wodnych gleb i zagrożeń związanych z suszą na przykładzie województwa Podlaskiego [Analysis of soil water conditions and drought-related threats on the example of the Pod-laskie Voivodeship]. St. Rap. IUNG-PIB 5, 79–105. https://doi.org/10.26114/sir.iung.2007.05.05
- Majchrzak L., Skrzypczak G., 2010. Wpływ systemu uprawy roli oraz międzyplonu ścierniskowego na właściwości fizyczne gleby i plonowanie pszenicy jarej [The influence of tillage system on physical soil properties and yielding of spring wheat]. Ann. UMCS, sec. E 65(2), 1–9. https://doi.org/10.24326/as.2010.2.1
- Morris N.L., Miller P.C.H., Orson J.H., Froud-Williams R.J., 2010. The adoption of non-inversion tillage systems in the United Kingdom and the agronomic impact on soil, crops and environment – A review. Soil Till. Res. 108, 1–15.
- Murugan R., Koch H.J., Joergensen R.G., 2013, Long-term influence of different tillage inten-sities on soil microbial biomass, residues and community structure at different depths. Biol. Fertil. Soils, 50, 487–498.
- Pabin J., Biskupski A., Włodek S., 2007. Niektóre właściwości fizyczne gleby i plonowanie roślin przy stosowaniu różnych form mulczowania i uprawy roli [Some physical properties of soil and yielding of crops grown with different forms of mulching and tillage]. Inż. Roln. 3(91), 43–149.
- Pieri C., 1989. Fertilité des terres : bilan de trente ans de recherche et de développement agricole au sud du Sahara. Ministère de la coopération francaise [Fertility of savannah soils: thir-ty years of research and agricultural development in south of the Sahara] Ministry of Co-operation and CIRAD-IRAT, Paris, France, 1–444 [in French].
- Radziuk H., Świtoniak M., 2021. Soil erodibility factor (K) in soils under varying stages of truncation. Soil Sci. Ann. 72(1), 13462. https://doi.org/10.37501/soilsa/134621
- Schroth G., 2003. Measuring the role of soil organic matter in aggregate stability. In: G. Schroth, F.L. Sinclair (eds), Trees, crops and soil fertility concepts and research methods. CABI Publishing, Wallingford, 204–207.
- Talarczyk W., Łowiński Ł., Szulc T., 2021. Nadmierne zagęszczenie gleby – skutki, przyczyny
- i środki zaradcze [Excessive soil compaction – effects, causes and remedies]. Techn. Rol. Ogrod. Leśna 1, 14–18.
- Trzecki S., 1974. Determination of water capacity of soils on the basis of their mechanical composition. Rocz. Glebozn. 25(supplement), 33–44.
- Watts C.W., Dexter A.R., Dumitru E., Canarache A., 1996. Structural stability of two Romanian soils as influenced by management practices. Land Degrad. Dev. 793, 217–238. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-145X(199609)7:3%3C217::AID-LDR226%3E3.0.CO;2-B
Downloads
Download data is not yet available.