Agronomy Science, przyrodniczy lublin, czasopisma up, czasopisma uniwersytet przyrodniczy lublin
Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Agronomy Science Baner text

Tom 79 Nr 3 (2024)

Artykuły

Zmiany produktywności zasobów w polskim rolnictwie na tle sytuacji w pozostałych krajach Unii Europejskiej

DOI: https://doi.org/10.24326/as.2024.5404
Przesłane: 4 lipca 2024
Opublikowane: 13-01-2025

Abstrakt

Celem opracowania była ocena pozycji polskiego rolnictwa w Unii Europejskiej pod względem produktywności ziemi i pracy. Zakres czasowy badań obejmował lata 2007–2021, zrealizowano je przy wykorzystaniu bazy danych EUROSTAT. Analizę przeprowadzono na podstawie wskaźników produktywności cząstkowej oraz dynamiki jej zmian. Polska była krajem o jednej
z najniższych wartości produktywności pracy w rolnictwie. Pod względem produktywności czynnika ziemi, polskie rolnictwo osiągało lepszą pozycję, jednak wartość tego wskaźnika była prawie 2-krotnie niższa niż średnio w UE. W badanym piętnastoleciu w rolnictwie polskim współczynniki produktywności obu badanych czynników produkcji systematycznie rosły. Tym samym Polska znalazła się w grupie krajów nowoprzyjętych „goniących” średnią unijną pod względem produktywności pracy i ziemi, tzn. odznaczających się ponadprzeciętnym tempem wzrostu omawianych współczynników, przy ich średnim poziomie kształtującym się nadal poniżej średniej unijnej. Pomimo relatywnie wysokiej dynamiki wzrostu produktywności pracy (163,5%) pozycja Polski w rankingu krajów UE w badanym okresie pogorszyła się (spadek z lokaty 25 na 27). Wskazuje to na potrzebę dalszych przekształceń strukturalnych, zwłaszcza na odpływ nadmiaru pracujących w rolnictwie. Natomiast pod względem produktywności ziemi Polska awansowała z miejsca 20 na 18.

Bibliografia

  1. Adamowicz M., 2021. Procesy rozwojowe rolnictwa w kontekście wyzwań globalizacji i nowych ujęć koncepcji zrównoważonego rozwoju. Zag. Ekon. Rol. 1(366), 24–45. https://doi.org/10.30858/zer/132395
  2. Baer-Nawrocka A., Markiewicz N., 2013. Relacje między czynnikami produkcji a efektywność wytwarzania w rolnictwie Unii Europejskiej. J. Agribus. Rur. Develop. 3, 5–16.
  3. Baer-Nawrocka A., Poczta W., 2024. Przemiany w rolnictwie. W:] W. Poczta, A. Hałasiewicz (red.), Polska Wieś 2024. Raport o stanie wsi, 20 lat w UE. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, 33–48.
  4. Ball V. E., Butault J.P., San Juan C., Mora R., 2010. Productivity and international competi-tiveness of agriculture in the European Union and the United States. Agric. Econ. 41, 611–627.
  5. Baráth, L., Fertő, I., 2016. Agricultural Productivity in the EU: A TFP Comparison between the Old (EU-15) and New (EU-10) EU Member States. Paper prepared for presentation for the 142nd EAAE Seminar Growing Success? Agriculture and rural development in an en-larged EU May 29-30. Corvinus University of Budapest, Hungary. https://doi.org/10.22004/ag.econ.168923
  6. Baráth, L., Fertő, I., 2023. The relationship between the ecologisation of farms and total factor productivity: A continuous treatment analysis. J. Agric. Econ. 75(1), 404–424. https://doi.org/10.1111/1477-9552.12563
  7. Bereżnicka J., Wicki L., 2023. Zmiany efektywności ziemi i pracy w polskim rolnictwie w ujęciu regionalnym. Rocz. Nauk. SERiA, 25(2), 23-39. https://doi.org/10.22004/ag.econ.340009
  8. Bezat-Jarzębowska A., Rembisz W., 2016. Produktywność czynnika ziemia a jego zasób. Probl. Rol. Świat. 16(2), 9–18. https://doi.org/10.22630/PRS.2016.16.2.22
  9. Bokusheva R., Čechura L., 2017. Evaluating dynamics, sources and drivers of productivity growth at the farm level. OECD Food, Agriculture and Fisheries Papers. No. 106. OECD Publishing, Paris. https://doi.org/10.1787/5f2d0601-en
  10. Czyżewski A., 2015. Teoriopoznawcze przesłanki rozwoju rolnictwa rodzinnego. W: A. Chlebicka (red.), Ekonomiczne mechanizmy wspierania i ochrony rolnictwa rodzinnego w Polsce i innych państwach Unii Europejskiej. FAPA, Warszawa, 9–35. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2018.124.26
  11. Domagała J., 2021. Economic and environmental aspects of agriculture in the EU countries. Energies 14, 7826. https://doi.org/10.3390/ en14227826
  12. EUROSTAT, 2024. Database. https://ec.europa.eu/eurostat/data/database [dostęp: 21.06.2024].
  13. Filho J.E.R.V., Fornaziera A., 2016. Agricultural productivity: closing the gap between Brazil and the United States. Epal Rev. 118, 203–220. https://doi.org/10.18356/51be7f21-en
  14. Floriańczyk Z., Rembisz W., 2023. Changes in production factor relations and their determi-nants in agriculture in selected European Union countries. Probl. Agric. Econ. 377(4), 26–51. https://doi.org/10.30858/zer/176771
  15. Góral J., Rembisz W., 2017. Wynagrodzenia i wydajność pracy w rolnictwie polskim na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe SGGW – Ekon.i Organ. Gosp. Żywn. 119, 119–139. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2017.119.29
  16. GUS, 2022. Bank Danych Lokalnych. https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start [dostęp: 21.06.2024].
  17. Guth M., Smędzik-Ambroży K., 2020. Economic resources versus the efficiency of different types of agricultural production in regions of the European Union. Econ. Res. Ekon. Istraživanja 33, 1036–1051. https://doi.org/10.1080/1331677X.2019.1585270
  18. Hurduzeu G., Pânzaru R.L., Medelete D.M., Ciobanu A., Enea C., 2022. The development of sustainable agriculture in EU countries and the potential achievement of Sustainable De-velopment Goals Specific Targets (SDG 2). Sustainability 14, 15798. https://doi.org/10.3390/su142315798
  19. Kijek A., Kijek T., Nowak A., 2020. Club convergence of labour productivity in agriculture: Evidence from EU countries. Agric. Econ. – Czech 66, 391–401. https://doi.org/10.17221/178/2020-agricecon
  20. Kisielińska J., 2019. Koncentracja czynników produkcji i wsparcia a ich produktywność w gospodarstwach rolniczych krajów UE. Annals PAAAE 21(4), 204–214. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.5484
  21. Kołodziejczak M., 2014. Efektywność wykorzystania czynników produkcji w rolnictwie pol-skim i niemieckim w latach 2004-2012. Rocz. Nauk. Ekon. Rol. Rozw. Obsz. Wiej. 101(2), 70–79. https://doi.org/10.22630/RNR.2014.101.2.20
  22. Kołodziejczak M., 2015. Efektywność wykorzystania czynników produkcji w rolnictwie pol-skim na tle Unii Europejskiej. Wieś Rol. 2(167), 169–192. https://doi.org/10.22004/ag.econ.230421
  23. Latruffe, L., 2010. Competitiveness, productivity and efficiency in the agricultural and agri-food sectors. OECD Food, Agric. Fisheries Pap. 30. https://doi.org/10.1787/5km91nkdt6d6-en
  24. Leimane I., Krieviņa A., Melece L., 2017. Productivity performance in agriculture: Comparison of the Baltic Countries. Res. Rur. Develop. 2, 89–96. https://doi.org/10.22616/rrd.23.2017.054
  25. Martín-Retortillo M., Pinilla V., 2012. Why did agricultural labour productivity not converge in Europe from 1950 to 2005?. EHES Work. Pap. Econ. Hist. 25. https://ehes.org/wp/EHES_No25.pdf [dostęp: 21.06.2024].
  26. Nowak A., 2020. Produktywność pracy w gospodarstwach rolnych w Polsce w zależności od ich wielkości ekonomicznej. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sec. H – Oecon. 54(3), 79–89. https://doi.org/10.17951/h.2020.54.3.79-89
  27. Nowak A, Janulewicz P, Krukowski A, Bujanowicz-Haraś B., 2016. Diversification of the level of agricultural development in the member states of the European Union. Cah. Agric. 25: 55004. https://doi.org/10.1051/cagri/2016040
  28. Nowak, A., Marczak, P., 2021. Miejsce rolnictwa w gospodarce krajów członkowskich Unii Europejskiej. Agron. Sci. 76(1), 85–96. https://doi.org/10.24326/as.2021.1.6
  29. O’Donnell, C.J., 2010. Measuring and decomposing agricultural productivity and profitability change. Austral. J. Agric. Resource Econ. 54, 527–560. https://doi.org/10.1111/j.1467-8489.2010.00512.x
  30. Official Journal of the European Union, 2004. Regulation (Ec) No 138/2004 of the European Parliament and of the Council of 5 December 2003 on the economic accounts for agricul-ture in the Community. L 33/1, 5.2.2004.
  31. Pawlak K., Smutka L., Kotyza P., 2021. Agricultural Potential of the EU Countries: How far are they from the USA?. Agriculture 11(4): 282. https://doi.org/10.3390/agriculture11040282
  32. Pułaska-Turyna B., 2011. Statystyka dla ekonomistów. Difin, Warszawa, 373.
  33. Rodzinka J., Skica T., Pomianek T., 2021. Productivity and competitiveness of the agricultural sector in Poland. Yearbook Antitrust Regulatory Stud. 14(24), 139-159. https://doi.org/10.7172/1689-9024.YARS.2021.14.24.6
  34. Rzeszutko A., Kita K., 2018. Competitiveness of Polish agriculture compared to the agriculture of the selected EU countries under the CAP. Rur. Areas Develop. 15, 57-70. https://doi.org/10.22004/ag.econ.291825
  35. Smędzik-Ambroży K., Rutkowska M., Kirbaş H., 2019. Productivity of the Polish agricultural sector compared to European Union member states in 2004-2017 based on FADN farms. Annals PAAAE 21(3), 422431. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.3447
  36. Tłuczak A., 2020. Diversity of the selected elements of agricultural potential in the European Union countries. Agric. Econ. Czech. 66, 260–268. https://doi.org/10.17221/381/2019-AGRICECON
  37. Wicki L. 2019. Wielkość a efektywność gospodarstw rolniczych. Annals PAAAE, 21(2), 285-296. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.2212
  38. Wicki L., 2021. Rola postępu technologicznego we wzroście produkcji rolnej w nowych członkowskich krajach Unii Europejskiej. Annals PAAAE 23(1), 82-96. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.7880
  39. Zawalińska, K., Majewski, E., Wąs, A., 2015. Długookresowe zmiany w dochodach z polskiego rolnictwa na tle krajów Unii Europejskiej. Roczniki Naukowe SERiA 17(6), 346-354. https://doi.org/10.22004/ag.econ.233528
  40. Zegar J.S., 2010. Ekonomia wobec kwestii agrarnej. Ekonomista 6, 779-804.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.