Abstrakt
Źródłem informacji, na podstawie których ocenia się stan fitosanitarny roślin uprawnych w Polsce jest monitorowanie nasilenia występowania agrofagów. Ogólnokrajowy monitoring gospodarczo ważnych agrofagów oparty jest na współpracy Instytutu Ochrony Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego (IOR – PIB) w Poznaniu z wojewódzkimi inspektoratami Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Współpraca polega na prowadzeniu, jednolicie według metodyk opracowanych w IOR – PIB, obserwacji agrofagów, w wyniku których uzyskiwane są dane o nasileniu ich występowania na przestrzeni lat. Informacje te gromadzone są w Zakładzie Metod Prognozowania Agrofagów i Ekonomiki Ochrony Roślin IOR – PIB i na ich podstawie przedstawiany jest obraz zmian dotyczących nasilenia występowania, rejonizacji i rozprzestrzeniania się chorób i szkodników roślin uprawnych. W ostatnich pięciu latach głównymi chorobami pochodzenia grzybowego obserwowanymi w uprawach zbóż były: mączniak prawdziwy zbóż i traw – Blumeria graminis (DC.) Speer., rdza brunatna pszenicy – Puccinia recondita Rob. Ex Desm f. sp. tritici (Eriks.) Johnson, septorioza plew pszenicy – Phaeosphaeria nodorum (E. Müller) Hedjaroude (syn. Stagonospora nodorum (Berg.) Castellani et Germano, łamliwość źdźbła zbóż i traw – Oculimacula yallundae (Wollwork, Spooner) Crous, Gams, oraz zgorzel podstawy źdźbła – Gaeumannomyces graminis (Sacc.) Arx et Olvier.
Bibliografia
Fiedorof Z., Gołębniak B., Weber Z., 2001. Choroby roślin rolniczych. Wyd. AR w Poznaniu, 208 ss.
Fiedorof Z., Gołębniak B., Weber Z., 2006. Ogólne wiadomości z fitopatologii. Wyd. AR w Poznaniu, 212 ss.
Główny Urząd Statystyczny, 2011. Powszechny Spis Rolny 2010. Warszawa, 86 ss.
Jaczewska-Kalicka A., 2007. The influence of pathogenic fungi and weather conditions on winter wheat yield. J. Plant Protect. Res. 47 (2), 147-160.
Jaczewska-Kalicka A., Krasiński T., 2010. Grzyby patogeniczne dominujące w uprawie pszenicy ozimej w latach 2006-2009. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl. 50 (2), 642-647.
Korbas M., 1998. Choroby i szkodniki zbóż. Wydaw. Multum, Poznań, 116 ss.
Korbas M., Martyniuk S., Rozbicki J., Beale R., 2001. Zgorzel podstawy źdźbła oraz inne choroby podsuszkowe zbóż. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa, 60 ss.
Świerczyńska I., Korbas M., Perek A., 2010. Porównanie populacji grzybów występujących na podstawie źdźbła pszenicy w województwie wielkopolskim i warmińsko-mazurskim. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl. 50 (1), 263-266.
Walczak F. (red.), 1998. Aneksy do Instrukcji dla służby ochrony roślin z zakresu prognoz, sygnalizacji i rejestracji - do Części II, tom I i II (1993) „Metody sygnalizacji i prognozowania pojawu chorób i szkodników roślin” oraz Części III (1976) „Rejestracja ogólna i szczegółowa chorób i szkodników roślin uprawnych” Wyd. I, Inst. Ochr. Roślin, Poznań, 47 ss.
Walczak F. (red.), 2007. Poradnik Sygnalizatora Ochrony Zbóż. Inst. Ochr. Roślin, Poznań, 111 ss.
Walczak F., Gałęzewski M., Jakubowska M., Skorupska A., Tratwal A., Wójtowicz A., Złotkowski J., 2006. Stan fitosanitarny roślin uprawnych w Polsce w roku 2006 i spodziewane wystąpienie agrofagów w 2007. Inst. Ochr. Roślin, Poznań, 95 ss.
Walczak F., Gałęzewski M., Jakubowska M., Skorupska A., Tratwal A., Wójtowicz A., Złotkowski J., 2008. Stan fitosanitarny roślin uprawnych w Polsce w roku 2007 i spodziewane wystąpienie agrofagów w 2008. Inst. Ochr. Roślin - Państwowy Instytut Badawczy, Poznań, 108 ss.
Walczak F., Gałęzewski M., Jakubowska M., Rosiak K., Tratwal A., Złotkowski J., 2009. Stan fitosanitarny roślin uprawnych w Polsce w roku 2008 i spodziewane wystąpienie agrofagów w 2009. Inst. Ochr. Roślin - Państwowy Instytut Badawczy, Poznań, 112 ss. Walczak F., Jakubowska M., Rosiak K., Tratwal A., Złotkowski J., 2010. Stan fitosanitarny roślin uprawnych w Polsce w roku 2009 i spodziewane wystąpienie agrofagów w 2010. Inst. Ochr. Roślin - Państwowy Instytut Badawczy, Poznań, 110 ss.
Walczak F., Bandyk A., Jakubowska M., Roik K., Tratwal A., Złotkowski J., 2011. Stan fitosanitarny roślin uprawnych w Polsce w roku 2010 i spodziewane wystąpienie agrofagów w 2011. Inst. Ochr. Roślin, Poznań, 110 ss.
Węgorek W. (red.), 1976. Instrukcja dla służby ochrony roślin z zakresu prognoz, sygnalizacji i rejestracji. Część III. Rejestracja ogólna i szczegółowa chorób i szkodników roślin uprawnych. Wyd. IV, Inst. Ochr. Roślin, Poznań, 162 ss.
Węgorek W., Lipa J.J. (red.), 1982. Instrukcja dla służby ochrony roślin z zakresu prognoz, sygnalizacji i rejestracji. Część I Ogólna. Wyd. V, Inst. Ochr. Roślin, Poznań, 190 ss.