Wpływ warunków opadowo-termicznych na skład chemiczny oraz wybrane parametry jakości bulw średnio późnych i późnych odmian ziemniaka jadalnego

MAREK KOŁODZIEJCZYK

doi:10.24326/as.2014.3.1

Vol. 69 No. 3 (2014)

Articles

Influence of rainfall and thermal conditions on the chemical composition and selected quality parameters of medium late and late cultivars of edible potato

MAREK KOŁODZIEJCZYK⁺⁻

PDF (Język Polski)

DOI: https://doi.org/10.24326/as.2014.3.1
Submitted: May 10, 2019
Published: 2014-09-05

Abstract

The effect of pluviothermal conditions on chemical composition and selected parameters of potato tubers quality was assessed in 2006–2011. Six medium late and late cultivars of edible potatoes were tested, namely Jelly, Medea, Niagara, Syrena, Ursus and Zeus. The content of dry mass in the tubers ranged widely from 17.6 to 25.9% and starch from 12.7 to 17.5%. Potato plants accumulated the highest content of dry mass and starch in the vegetation season characterized by the highest average air temperature and moderate excess of rainfall during the July–August period, whereas the lowest one in the year when the air temperature in the analogous vegetation period was the lowest and the total rainfall the highest. The mean total protein content in tubers ranged in respective years from 17.2 to 21.1 g ^. kg^-1. A low amount of rainfall and a high air temperature advantageously affected the protein content, whereas rainfall excess, particularly in the July–August period, reduced this component accumulation. Deficiency of rainfall accompanied by high air temperature during potato vegetation period favoured common scab infections. The assessment of the effect of pluviothermal conditions on nitrate accumulation and tendency for raw tuber flesh to darken did not reveal any unanimous dependencies.

References

Boguszewska D., 2007. Wpływ niedoboru wody na zawartość wybranych składników chemicznych w bulwach ziemniaka. Żywn. Nauka Technol. Jakość 5(54), 93–101.
Bombik A., Rymusza K., Markowska M., Stankiewicz C., 2007. Variability analysis of selected quantitative characteristics in edible potato varieties. Acta Sci. Pol., Agricultura 6(3), 5–15.
Bombik A., Stankiewicz C., Starczewski J., 2003a. Interakcja genotypowo-środowiskowa w ocenie wybranych cech jakości ziemniaka. Biul. IHAR 226/227(2), 539–546.
Bombik A., Wolska A., Markowska M. 2003b. Zastosowanie komponentów wariancyjnych do oceny zmienności cech jakości ziemniaka jadalnego w sieci handlowej Siedlec. Fragm. Agron. 77(1), 18–26.
Cieślik E., Międzybrodzka A., Sikora E., 1990. Zawartość azotanów i azotynów w bulwach ziemniaka uprawianych w różnych warunkach. Przem. Spoż. 2, 65–66.
Dmowski L., Nowak L., Chmura K., 2004. Reakcja odmian ziemniaka o różnej długości wegetacji na zróżnicowane warunki wodno-nawozowe. Biul. IHAR 232, 141–148.
Frydecka-Mazurczyk A., Zgórska K., 2000. Zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka w zależności od odmiany, miejsca uprawy i terminu zbioru. Żywn. Nauka Technol. Jakość 4(25), 46–51.
Gawińska H., Kapsa J., Lewosz W., Osowski J., 1999. Parch zwykły ziemniaka (Streptomyces scabies) i jego występowanie w Polsce. Mat. Konf. „Ochrona ziemniaka”, 23–24 marca 1999, Kołobrzeg, 58–62.
Grudzińska M., Zgórska K., 2008. Wpływ warunków meteorologicznych na zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka. Żywn. Nauka Technol. Jakość 5(60), 98–105.
Hiltunen L.H., Weckman A., Ylhainen A., Rita H., Richter H., Valkonen J.P.T., 2005. Responsem of potato cultivars to the common scab pathogens, Sterptomyces scabies and S.turgidicabies. Ann. App. Biol. 146,95–403.
Kołodziejczyk M., Szmigiel A., Marks N., Krzysztofik B. 2005. Oddziaływanie rodzaju nawożenia i typu gleby na ciemnienie miąższu bulw średnio wczesnych odmian ziemniaka. Pam. Puł. 139, 65–74.
Kołodziejczyk M., 2013. Wpływ warunków opadowo-termicznych na plonowanie średnio późnych i późnych odmian ziemniaka jadalnego. Annales UMCS s. Agricultura 3, 1–10.
Künsch U., Schärer H., Temperli A. 1981. Eine Schnellmethode zur Bestimmung von Nitrat in Frischgemüsen mit Hilfe der ionensensitiven Elektrode. Mitteilungen der Eidgenössischen Forschungsanstalt für Obst-, Wein- und Gartenbau Wädenswil, Flugschrift 106.
Lis B., Mazurczyk W., Trawczyński C., Wierzbicka A., 2002. Czynniki ograniczające wykorzystanie azotu przez rośliny ziemniaka a zagrożenie środowiska. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 489, 165–174.
Lutomirska B., 2008. Wpływ czynników meteorologicznych na porażenie bulw ziemniaka parchem zwykłym. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl. 48(1), 216–220.
Marks N., 2009. Zawartość azotanów, azotynów i metali ciężkich w bulwach ziemniaka w zależności od długości przechowywania. Inż. Rol. 1(110), 183–187.
Mazurczyk W., 1994. Skład chemiczny dojrzałych bulw 30 odmian ziemniaka. Biul. Inst. Ziem. 44, 55–63.
Pińska M., Wojdyła T., Rolbiecki S., Czekanowski C., Rolbiecki R., 2009. Wpływ nawadniania uzupełniającego i nawożenia azotem na jakość wczesnych odmian ziemniaka. Infr. Ekol. Ter. Wiej. 6, 245–256.
Płaza A., 2004. Skład chemiczny bulw ziemniaka jadalnego w warunkach zróżnicowanego nawożenia organicznego. Annales UMCS, s. E, Agricultura 3, 1327–1334.
Puła J., Skowera B., 2004. Zmienność cech jakościowych bulw ziemniaka odmiany Mila uprawianego na glebie lekkiej w zależności od warunków pogodowych. Acta Agrophys. 3(2), 359–366.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 stycznia 2003 r. w sprawie maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności, składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetwarzaniu albo napowierzchni żywności. Dz.U. 2003 r. nr 37, poz. 326 z późn. zm.
Roztropowicz S., 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródła zmienności składu chemicznego bulw ziemniaka. Fragm. Agron. 6(1), 33–76.
Roztropowicz S., Czerko Z., Głuska A., Goliszewski W., Gruczek T., Lis B., Lutomirska B., Nowacki W., Rykaczewska K., Sowa-Niedziałkowska G., Szutkowska M., Wierzejska- Bujakowska A., Zarzyńska K., Zgórska K., 1999. Metodyka obserwacji, pomiarów i pobierania prób w agrotechnicznych doświadczeniach z ziemniakiem. Wyd. IHAR Radzików, Oddział Jadwisin, 1–50.
Rudkiewicz F., Zakrzewska B., 1987. Wpływ niektórych elementów pogody na porażenie bulw parchem zwykłym i ocena przydatności procentu i stopnia porażenia bulw do określania reakcji odmian na ten patogen. Biul. Inst. Ziem. 35, 91–100.
Sawicka B., 1991. Studia nad zmiennością wybranych cech oraz degeneracją różnych odmian ziemniaka w rejonie bialskopodlaskim. Rozpr. hab. 141, Wyd. AR Lublin.
Sawicka B., 2000. Wpływ technologii produkcji na jakość bulw ziemniaka. Pam. Puł. 120, 391–401.
Sawicka B., Michałek W., Pszczółkowski P., 2011. Uwarunkowania potencjału plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach środkowo-wschodniej Polski. Biul. IHAR 259, 219–228.
Szutkowska M., Lutomirska B., 2002. Wpływ środowiska i niektórych zabiegów agrotechnicznych na porażanie się bulw ziemniaka parchem zwykłym. Biul. IHAR 221, 153–167.
Trętowski J., Boligłowa E., Bombik A., 1989. Zmienność plonu i zawartości skrobi u odmian ziemniaka różnych grup wczesności. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 382, 69–77.
Wierzbicka A., 2011. Wybrane cechy jakości bulw ziemniaków uprawianych w systemie ekologicznym w zależności od nawadniania. J. Res. Appl. Agric. Engin. 56(4), 203–207.
Wierzbicka A., 2012. Wpływ odmiany, nawożenia azotem i terminu zbioru na zawartość suchej masy i skrobi w bulwach ziemniaków wczesnych. Fragm. Agron. 29(2), 134–142.
Wierzbicka A., Lis. B., Mazurczyk W., 2002. Deficyt wody w okresie wegetacji a plonowanie i wykorzystanie azotu przez wczesne odmiany ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 481, 341–347.
Yusuph M., Tester F., Colin A., Snape E., 2003. Composition and properties of starches extracted from tubers of different potato varieties grown under the same environmental conditions. Food Chem. 82, 283–289.
Zarzecka K., Gugała M., 2006. Zawartość białka ogólnego i właściwego w bulwach ziemniaka w zależności od sposobów uprawy roli i odchwaszczania. Acta Sci. Pol., Agricultura 5(2), 107–115.