Agronomy Science, przyrodniczy lublin, czasopisma up, czasopisma uniwersytet przyrodniczy lublin

Wpływ warunków opadowo-termicznych na skład chemiczny oraz wybrane parametry jakości bulw średnio późnych i późnych odmian ziemniaka jadalnego

MAREK KOŁODZIEJCZYK

Instytut Produkcji Roślinnej, Zakład Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al. Mickiewicza 21, 31-120 Kraków


Abstrakt

Wpływ warunków pluwiotermicznych na kształtowanie się składu chemicznego oraz wybranych parametrów jakości bulw ziemniaka oceniano w latach 2006–2011. Badaniom poddano sześć średnio późnych i późnych odmian ziemniaka jadalnego: Jelly, Medea, Niagara, Syrena, Ursus i Zeus. Zawartość suchej masy w bulwach kształtowała się w szerokim zakresie od 17,6 do 25,9%, a skrobi od 12,7 do 17,5%. Najwięcej suchej masy i skrobi gromadziły rośliny ziemniaka w sezonie wegetacyjnym charakteryzującym się najwyższą średnią temperaturą powietrza oraz umiarkowanym nadmiarem opadów w okresie lipiec–sierpień, najmniej natomiast w roku, w którym temperatura powietrza w analogicznym okresie wegetacji była najmniejsza, a suma opadów największa. Średnia zawartość białka ogółem w bulwach w poszczególnych latach badań wahała się od 17,2 do 21,1 g kg-1. Mała ilość opadów oraz wysoka temperatura powietrza korzystnie wpływały na zawartość białka, a nadmiar opadów, szczególnie w okresie lipiec–sierpień, ograniczał gromadzenie tego składnika. Niedobór opadów w połączeniu z wysoką temperaturą powietrza w okresie wegetacji roślin ziemniaka sprzyjały porażeniu bulw parchem zwykłym. Ocena wpływu warunków pluwiotermicznych na kumulację azotanów oraz skłonność do ciemnienia miąższu bulw surowych nie wykazała jednoznacznych zależności.

Słowa kluczowe:

ziemniak, odmiana, skład chemiczny bulw, warunki opadowo-termiczne

Boguszewska D., 2007. Wpływ niedoboru wody na zawartość wybranych składników chemicznych w bulwach ziemniaka. Żywn. Nauka Technol. Jakość 5(54), 93–101.

Bombik A., Rymusza K., Markowska M., Stankiewicz C., 2007. Variability analysis of selected quantitative characteristics in edible potato varieties. Acta Sci. Pol., Agricultura 6(3), 5–15.

Bombik A., Stankiewicz C., Starczewski J., 2003a. Interakcja genotypowo-środowiskowa w ocenie wybranych cech jakości ziemniaka. Biul. IHAR 226/227(2), 539–546.

Bombik A., Wolska A., Markowska M. 2003b. Zastosowanie komponentów wariancyjnych do oceny zmienności cech jakości ziemniaka jadalnego w sieci handlowej Siedlec. Fragm. Agron. 77(1), 18–26.

Cieślik E., Międzybrodzka A., Sikora E., 1990. Zawartość azotanów i azotynów w bulwach ziemniaka uprawianych w różnych warunkach. Przem. Spoż. 2, 65–66.

Dmowski L., Nowak L., Chmura K., 2004. Reakcja odmian ziemniaka o różnej długości wegetacji na zróżnicowane warunki wodno-nawozowe. Biul. IHAR 232, 141–148.

Frydecka-Mazurczyk A., Zgórska K., 2000. Zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka w zależności od odmiany, miejsca uprawy i terminu zbioru. Żywn. Nauka Technol. Jakość 4(25), 46–51.

Gawińska H., Kapsa J., Lewosz W., Osowski J., 1999. Parch zwykły ziemniaka (Streptomyces scabies) i jego występowanie w Polsce. Mat. Konf. „Ochrona ziemniaka”, 23–24 marca 1999, Kołobrzeg, 58–62.

Grudzińska M., Zgórska K., 2008. Wpływ warunków meteorologicznych na zawartość azotanów (V) w bulwach ziemniaka. Żywn. Nauka Technol. Jakość 5(60), 98–105.

Hiltunen L.H., Weckman A., Ylhainen A., Rita H., Richter H., Valkonen J.P.T., 2005. Responsem of potato cultivars to the common scab pathogens, Sterptomyces scabies and S.turgidicabies. Ann. App. Biol. 146,95–403.

Kołodziejczyk M., Szmigiel A., Marks N., Krzysztofik B. 2005. Oddziaływanie rodzaju nawożenia i typu gleby na ciemnienie miąższu bulw średnio wczesnych odmian ziemniaka. Pam. Puł. 139, 65–74.

Kołodziejczyk M., 2013. Wpływ warunków opadowo-termicznych na plonowanie średnio późnych i późnych odmian ziemniaka jadalnego. Annales UMCS s. Agricultura 3, 1–10.

Künsch U., Schärer H., Temperli A. 1981. Eine Schnellmethode zur Bestimmung von Nitrat in Frischgemüsen mit Hilfe der ionensensitiven Elektrode. Mitteilungen der Eidgenössischen Forschungsanstalt für Obst-, Wein- und Gartenbau Wädenswil, Flugschrift 106.

Lis B., Mazurczyk W., Trawczyński C., Wierzbicka A., 2002. Czynniki ograniczające wykorzystanie azotu przez rośliny ziemniaka a zagrożenie środowiska. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 489, 165–174.

Lutomirska B., 2008. Wpływ czynników meteorologicznych na porażenie bulw ziemniaka parchem zwykłym. Prog. Plant Prot./Post. Ochr. Rośl. 48(1), 216–220.

Marks N., 2009. Zawartość azotanów, azotynów i metali ciężkich w bulwach ziemniaka w zależności od długości przechowywania. Inż. Rol. 1(110), 183–187.

Mazurczyk W., 1994. Skład chemiczny dojrzałych bulw 30 odmian ziemniaka. Biul. Inst. Ziem. 44, 55–63.

Pińska M., Wojdyła T., Rolbiecki S., Czekanowski C., Rolbiecki R., 2009. Wpływ nawadniania uzupełniającego i nawożenia azotem na jakość wczesnych odmian ziemniaka. Infr. Ekol. Ter. Wiej. 6, 245–256.

Płaza A., 2004. Skład chemiczny bulw ziemniaka jadalnego w warunkach zróżnicowanego nawożenia organicznego. Annales UMCS, s. E, Agricultura 3, 1327–1334.

Puła J., Skowera B., 2004. Zmienność cech jakościowych bulw ziemniaka odmiany Mila uprawianego na glebie lekkiej w zależności od warunków pogodowych. Acta Agrophys. 3(2), 359–366.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 stycznia 2003 r. w sprawie maksymalnych poziomów zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych, które mogą znajdować się w żywności, składnikach żywności, dozwolonych substancjach dodatkowych, substancjach pomagających w przetwarzaniu albo napowierzchni żywności. Dz.U. 2003 r. nr 37, poz. 326 z późn. zm.

Roztropowicz S., 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródła zmienności składu chemicznego bulw ziemniaka. Fragm. Agron. 6(1), 33–76.

Roztropowicz S., Czerko Z., Głuska A., Goliszewski W., Gruczek T., Lis B., Lutomirska B., Nowacki W., Rykaczewska K., Sowa-Niedziałkowska G., Szutkowska M., Wierzejska- Bujakowska A., Zarzyńska K., Zgórska K., 1999. Metodyka obserwacji, pomiarów i pobierania prób w agrotechnicznych doświadczeniach z ziemniakiem. Wyd. IHAR Radzików, Oddział Jadwisin, 1–50.

Rudkiewicz F., Zakrzewska B., 1987. Wpływ niektórych elementów pogody na porażenie bulw parchem zwykłym i ocena przydatności procentu i stopnia porażenia bulw do określania reakcji odmian na ten patogen. Biul. Inst. Ziem. 35, 91–100.

Sawicka B., 1991. Studia nad zmiennością wybranych cech oraz degeneracją różnych odmian ziemniaka w rejonie bialskopodlaskim. Rozpr. hab. 141, Wyd. AR Lublin.

Sawicka B., 2000. Wpływ technologii produkcji na jakość bulw ziemniaka. Pam. Puł. 120, 391–401.

Sawicka B., Michałek W., Pszczółkowski P., 2011. Uwarunkowania potencjału plonowania średnio późnych i późnych odmian ziemniaka w warunkach środkowo-wschodniej Polski. Biul. IHAR 259, 219–228.

Szutkowska M., Lutomirska B., 2002. Wpływ środowiska i niektórych zabiegów agrotechnicznych na porażanie się bulw ziemniaka parchem zwykłym. Biul. IHAR 221, 153–167.

Trętowski J., Boligłowa E., Bombik A., 1989. Zmienność plonu i zawartości skrobi u odmian ziemniaka różnych grup wczesności. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 382, 69–77.

Wierzbicka A., 2011. Wybrane cechy jakości bulw ziemniaków uprawianych w systemie ekologicznym w zależności od nawadniania. J. Res. Appl. Agric. Engin. 56(4), 203–207.

Wierzbicka A., 2012. Wpływ odmiany, nawożenia azotem i terminu zbioru na zawartość suchej masy i skrobi w bulwach ziemniaków wczesnych. Fragm. Agron. 29(2), 134–142.

Wierzbicka A., Lis. B., Mazurczyk W., 2002. Deficyt wody w okresie wegetacji a plonowanie i wykorzystanie azotu przez wczesne odmiany ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 481, 341–347.

Yusuph M., Tester F., Colin A., Snape E., 2003. Composition and properties of starches extracted from tubers of different potato varieties grown under the same environmental conditions. Food Chem. 82, 283–289.

Zarzecka K., Gugała M., 2006. Zawartość białka ogólnego i właściwego w bulwach ziemniaka w zależności od sposobów uprawy roli i odchwaszczania. Acta Sci. Pol., Agricultura 5(2), 107–115.

Pobierz

Opublikowane
05-09-2014



MAREK KOŁODZIEJCZYK 
Instytut Produkcji Roślinnej, Zakład Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al. Mickiewicza 21, 31-120 Kraków



Licencja

Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.

Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.

 

Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.

 


Inne teksty tego samego autora