Zmienność i współzależność cech plonotwórczych w kolekcji pszenicy twardej w zależności od pochodzenia geograficznego
WANDA KOCIUBA
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 LublinZBIGNIEW SEGIT
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 LublinMARCIN WIEREMCZUK
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 LublinAbstrakt
Opracowanie obejmuje materiały kolekcyjne jarej pszenicy twardej różniące się pochodzeniem geograficznym, zgromadzone przez Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin w ramach banku genów. Analizowano 1039 obiektów, w tym 445 z Polski, 167 z Meksyku, 167 z Egiptu, 142 z Włoch oraz 118 z krajów byłego Związku Radzieckiego. Przedstawione wyniki dotyczą średnich wieloletnich (z 4 lat badań), zakresów zmienności i współczynników korelacji dla ważniejszych cech plonotwórczych kłosa, obejmujących liczbę i masę ziaren z kłosa, masę 1000 ziaren oraz zawartość białka ogólnego w ziarnie. Zgromadzone genotypy jarej pszenicy twardej charakteryzują się dużą zmiennością pod względem badanych cech. Najbardziej zróżnicowane obiekty pochodziły z Włoch, natomiast najmniej zróżnicowane z Meksyku. Z badań wynika, że największą średnią liczbę i masę ziaren z kłosa miały obiekty pochodzące z Polski, natomiast największą masę 1000 ziaren miały obiekty pochodzące z Meksyku. Na podstawie współczynników korelacji stwierdzono ujemną korelację pomiędzy zawartością białka w ziarnie a liczbą i masą ziaren z kłosa oraz MTZ, z wyjątkiem genotypów pochodzących z Polski.
Słowa kluczowe:
yielding traits, collection, geographical origin, durum wheatBibliografia
Gacek E., 2014. Lista odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce. Wyd. COBORU, Słupia Wielka, 44.
Kociuba W., Wieremczuk M., 2013. Zbiory kolekcyjne pszenicy twardej w polskim banku genów jako źródło materiałów wyjściowych w pracach hodowlano-badawczych. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 68(3), 42–50.
Kramek A., Szwed-Urbaś K., Segit Z., 2012. Ocena zmienności i współzależności cech ilościowych w kolekcji jarej pszenicy twardej pochodzenia afgańskiego. Biul. IHAR 264, 33–41.
Rachoń L., 2001. Studia nad plonowaniem i jakością pszenicy twardej. Rozprawa habilitacyjna. Wyd. AR, Lublin 5–7.
Rachoń L., Szumiło G., Stankowski S., 2011. Porównanie wybranych wskaźników wartości technologicznej pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum ssp. vulgare), twardej (Triticum durum) i orkiszowej (Triticum aestivum ssp. spelta). Fragm. Agron. 28(4), 52–59.
Segit Z., Szwed-Urbaś K., 2008. Zróżnicowanie genetyczne cech użytkowych pszenicy twardej. Biul. IHAR. 250, 117–123.
Spychaj R., Gil Z., Chrzanowska-Drożdż B., 2011. Wartość technologiczna ziarna ozimej pszenicy twardej odmiany Komnata w zależności od sposobu chemicznej ochrony roślin. Biul. IHAR 262, 25–38.
Sulewska H., Koziara W., Bojarczuk J., 2007. Kształtowanie plonu i jakości ziarna wybranych genotypów Triticum durum Desf. w zależności od nawożenia azotem i gęstości siewu. Biul. IHAR 245, 17–28.
Szwed-Urbaś K., Segit Z., 2004. Charakterystyka wybranych cech ilościowych u mieszańców pszenicy twardej. Annales UMCS, sec. E, Agricultura 59(1), 101–113.
Szwed-Urbaś K., Segit Z., 2007. Ocena zmienności i współzależności cech użytkowych w kolekcji pszenicy twardej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 517, 731–739.
Szwed-Urbaś K., Segit Z., 2010. Charakterystyka egipskich populacji miejscowych Triticum durum Desf. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 555, 427–436.
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin
Licencja
Artykuły są udostępniane na zasadach CC BY 4.0 (do 2020 r. na zasadach CC BY-NC-ND 4.0)..
Przysłanie artykułu do redakcji oznacza, że nie był on opublikowany wcześniej i nie jest rozpatrywany do publikacji gdzie indziej.
Autor podpisuje oświadczenie o oryginalności dzieła, wkładzie poszczególnych osób i źródle finansowania.
Samoarchiwizacja
Czasopismo Agronomy Science przyjęło politykę samoarchiwizacji nazwaną przez bazę Sherpa Romeo drogą niebieską. Od 2021 r. autorzy mogą samoarchiwizować postprinty artykułów oraz wersje wydawnicze (zgodnie z licencją CC BY). Artykuły z lat wcześniejszych (udostępniane na licencji CC BY-NC-ND 4.0) mogą być samoarchiwizowane tylko w wersji wydawniczej.